Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .ix. Capittel.

¶ De Apostel bedroeft hem van de verhertheydt der Ioden, ende hy betoont dat de Ioden niet bedrogen en zijn van de belooftenisse der Vooruaders, daer nae spreeckt hy vande roepinghe der Heydenen.

1

⁺ ICk^† seg de waerheyt in Christo, ende en lieghe niet, des my ghetuychnisse gheeft mijn conscientie, inden heylighen gheest,

+ A vers 1

† Roma. 1.b.9. 2.Cor. 2.a.1. 11.d.33. Galat. 1.d.20.

2

Dat ick groote truericheyt ende smerte, sonder ophouden in mijn herte hebbe.

3

^* Ick hebbe ghewenscht verbant te zijn van Christo, voor mijn Broeders, die mijn aengheboren vrienden zijn nae den vleessche,

* Exod. 32.g.32.

4

Die daer zijn van Israel,^† welcken de kintschap toehoort, ende de heerlijckheyt, ende het verbondt, ende de Wet, ende de Godtsdienst, ende de beloften,

† Exod. 19.a.5. Deut. 7.a.6.

5

Der welcker oock de Vaders zijn,^‡ wt welcke Christus af coemt nae den vleessche, die daer^* Godt is ouer alle dinck, ghelouet in eewicheyt, Amen.

‡ Matth. 1.a.5. Luce. 3.d.23. Roma. 1.a.3.

* Ioan. 1.a.1. 1.Ioan. 5.c.20

6

Maer niet en seg ick sulcx, dat Godts woordt daerom wt sy.^† Want ten zijn niet alle Israeliten, die van Israel zijn:

† Rom. 2.c.28.

7

^‡ Oock niet alle die Abrahams Saet zijn, zijn daerom oock kinderen:^* Maer in Isaac sal dy dat Saet ghenoemt zijn,

‡ Gal. 4.c.23.

* Gene. 21.b.12. Hebr. 11.d.18.

8

Dat is, dat en zijn Godts kinderen niet, die nae den vleessche kinderen zijn, maer de kinderen der beloften, worden voor Saet gherekent.

9

Want dat is een woort der beloften, daer hy spreeckt:^† Om dese tijt wil ic comen, ende Sara sal eenen soon hebben.

† Gen. 18.b.14

10

⁺ Maer niet alleen en ist met dien also, maer ooc doen^‡ Rebecca beurucht wert, vanden eenighen Isaac onsen Vader,

+ B vers 10

‡ Gene. 25.c.20.

11

Eer de kinderen gheboren waren, ende noch goet noch quaet gedaen en hadden, op dattet voornemen Gods bestonde, na der verkiesinghe,

12

Wert tot haer gheseyt, niet wt verdienst der wercken, maer wt genade des Roepers, also: De grootste sal dienstbaer worden den cleynsten.

13

Als dan geschreuen staet:^* Iacob heb ick lief ghehadt, maer Esau heb ick ghehaet.

* Malac. 1.a.1.

14

Wat willen wy dan hier segghen? Is God dan onrechtueerdich? Dat sy verre.

15

Want hy spreect tot Mosen:^† Wien ick ghenadich ben, dien ben ick ghenadich: Ende diens ick my ontferme, diens ontferme ick my.

† Exod. 33.d.19.

16

Soo en leytet nv niet aen yemants willen oft loopen,

[p. 66r]

maer aen Gods ontfermen.

17

Want de Schrift seyt tot Pharao:^* Effen daerom heb ick v verwect, dat ick aen v mijn macht bewijse, op dat mijnen Naem vercondicht werde in allen Landen.

* Exodi. 9.c.16

18

So ontfermt hy hem nv diens hy wil, ende verstockt wien hy wil.

19

⁺ Soo segt ghy tot my: Wat beschuldicht hy ons dan?^† Wie can sinen wille wederstaen?

+ C vers 19

† Esai. 45.b.9. 64.d.21.

20

Ia lieue mensche, wie zijt ghy dan, dat ghy met Gode rechten wilt? Spreect ooc een werc tot sinen Meester: Waerom maect ghy my also?

21

^* En heeft niet een Potbacker macht, wt eenen clomp te maken, een Vat tot der eeren, ende dat ander tot der oneeren?

* Iere. 18.b.6. Eccli. 33.b.24 2.Tim. 2.c.20.

22

Daerom doen Godt wilde toorne bewijsen, ende condich maken sine macht, heeft hy met groter verduldicheyt gedragen, de Vaten des toorns, die daer bereydet zijn tot der verdoemenis:

23

Op dat hy condich make den rijcdom zijnder heerlijckheydt, aen de Vaten der barmherticheyt, die hy bereydt heeft tot der heerlijckheyt.

24

Welcke hy gheroepen heeft, namelijck ons, niet alleen wt den Ioden, maer oock wt den Heydenen:

25

Als hy dan oock door Oseam spreeckt.^† Ick wil dat mijn volck heeten, dat mijn volck niet en was, ende mijn lieue, die niet lief en was,

† Osee. 2.a.1. 2.c.25. 1.Pet. 2.b.10.

26

Ende het sal gheschien, inde plaetse, daer tot haer gheseyt wert: Ghy en zijt mijn volc niet, sullen si kinderen des leuendigen Godts ghenoemt worden.

27

Esaias roept voor Israel:^* Al waer dat getal der kinderen van Israel, ghelijc dat Sant aender zee, so sal doch dat ouerblijfsel salich worden.

* Esaie. 10.c.22. Amos. 9.b.8. Sach. 13.b.8.

28

Wandt daer sal een verderuen ende stueren gheschien ter gherechticheyt, Ende de Heere sal dat selue stueren doen op Aerden.

29

⁺ Ende als Esaias te voren seyt:^† Waert dat ons de Heere Sebaoth gheen Saet en had laten ouerblijuen, so waren wy als^‡ Sodoma geworden, ende ghelijck als Gomorrha.

+ D vers 29

† Esaie. 1.b.9.

‡ Gen. 19.e.24. Esaie. 13.d.19 Iere. 50.f.40. Ezec. 16.f.49

30

Wat willen wy nv hier segghen? Dat willen wy seggen: De Heydenen die niet en hebben nae de gherechticheydt ghestaen, die hebben de gherechticheydt vercreghen. Maer ic segge vander gerechticheyt, die wt den gelooue coemt.

31

^‡ Maer Israel heeft na de Wet der gherechticheyt ghestaen, ende en is tot de Wet der gerechticheyt niet gecomen.

‡ Roma. 10.a.2. 11.a.7.

32

Waerom dat? Daerom dat zijt niet wt den gelooue, maer als wt de wercken des Wets soecken. Want si hebben haer gestooten aenden steen des aenloopens,

33

Alsser gheschreuen staet:^* Siet daer, ic legge in Sion eenen steen des aenloopens, ende een steenrootse der erghernisse:^† Ende wie aen hem ghelooft, die en sal niet te schanden worden.

* Psal. 118.c.22. Esai. 28.c.16. Mat. 21.d.42

† Esa. 49.c.23