Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .xv. Capittel.

¶ Hoe datter een questie was in Ierusalem onder de Apostelen, vander onderhoudinghe des wets, die gesolueert wert, ende hoe Paulus van Barnabam ghescheyden wert.

1

⁺ ENde sommighe quamen af van Iudea, ende leerden de Broederen:^* Ten sy dat ghy v besnijden laet, nae de maniere Mosi, soo en cont ghy niet salich worden.

+ A vers 1

* Galat. 5.a.1.

2

Doender nv een oploop op stont, ende Paulus ende Barnabas haer hert teghen haer setten,^† ordineerden sy dat Paulus ende Barnabas, ende sommighe ander van haer, op toghen na Ierusalem tot den Apostelen, ende Outsten, om deser vraghen wille.

† Galat. 2.a.1.

3

Ende sy werden van der ghemeynten gheleyt, ende toghen door Phenicen, ende Samarien, ende vertelden dat wesen der Heydenen, ende maecten groote vruechde allen broederen.

4

^* Ende doen sy quamen te Ierusalem werden sy ontfangen van der ghemeynte, ende van den Apostelen, ende van den Outsten: Ende sy vercondichden, hoe veel Godt met haer ghedaen hadde.

* Acto. 28.b.15.

5

Doen stonden sommige van der Phariseen Secten op, die gheloouich waren worden, ende spraken: Men moet haer besnijden, ende ghebieden te houden de Wet Mosy.

6

Ende de Apostelen ende de Outsten quamen te samen, van dese Reden te handelen.

7

⁺ Doenmen nv langhe ghetwist hadde, stont Petrus op, ende sprack tot haer: Ghy mannen lieue broederen, ghi weet, dat Godt lange voor deser tijt, onder ons vercoren heeft, dat door mijnen mont, de Heydenen dat woort des Euangelij hoorden, ende geloofden.

+ B vers 7

8

Ende Godt^† de herten kenner, gaf getuychenisse ouer haer,^‡ ende gaf haer den heyligen gheest gelijck als ons,

† Actor. 1.d.24.

‡ Act. 10.e.44

9

Ende en maecte geen onderscheyt tusschen ons ende haer, ende reynichde haer herten door dat gelooue.

10

Wat temteert ghy dan nv Godt, met oplegginge des iocs op der Iongeren halsen^* welc noch onse vaderen noch

* Acto. 7.g.53.

[p. 56r]

wy en hebben moghen dragen?

11

Maer wy gheloouen door de^* genade des Heeren Iesu Christi salich te worden, gelijckerwijs, als sy oock.

* Ephes. 2.a.4.b.7. Titum. 3.a.4.

12

Doen sweech de gantse hoop stil, ende hoorde na Paulum ende Barnabam, die daer vertelden hoe groote teeckenen ende wonderheden Godt door haer ghedaen hadde onder den Heydenen.

13

Daer nae als sy stil sweghen, antwoordde^† Iacobus, ende sprack: Ghy mannen lieue broederen, hoort my aen:

† Actor. 12.c.17. 21.b.18.

14

Simon heeft vertelt, hoe Godt ten eersten heeft besocht, ende aenghenomen een volck wt den Heydenen, tot zijnen Name.

15

Ende daer comen der Propheten Reden mede ouer een, alsser gheschreuen staet:

16

^+‡ Daer na wil ick weder comen, ende wil weder bouwen de Hutte Dauids, die veruallen is, Ende haer scueren wil ick weder bouwen, ende wil die oprichten:

+ C vers 16

‡ Amos. 9.c.11.

17

Op dat, soo wat daer ouerbleuen is van menschen, nae den Heere vraghe. Daer toe alle Heydenen, ouer welcke mijnen Naem genoemt is, spreect de Heere, die dat altemael doet.

18

Gode zijn alle zijn wercken bekent van der werelt aen.

19

Daer om besluyt ick, datmen den ghenen die van den Heyden haer tot Godt bekeeren, geen onrust en make,

20

Maer datmen haer scrijue, dat sy haer onthouden van onreynicheyt der^* Afgoden, ende van^† hoererije, ende van verstickten,^‡ ende van bloet.

* Exod. 20.a.3.

† Ephe. 5.a.3.

‡ Gene. 9.a.4

21

Want Moses heeft van langhen tijden af in allen steden die hem prediken, ende wort alle Sabbather dach in den scholen ghelesen.

22

Ende het dochte den Apostelen ende Outsten, met der gantscher ghemeynte goet te zijn, Mannen wt haer te kiesen, ende henen te seynden nae Antiochien, met Paulo ende Barnaba, namelijck,^‡ Iudam met den toenamen Barsabas, ende Silan, welcke mannen Leeraers waren onder den broederen. Ende sy gauen scriften in haer hant, alsoo:

‡ Ioan. 14.b.22

23

Wy de Apostelen ende Outsten, ende broederen, wenschen Heyl den broederen wt den Heydenen, die te Antiochia ende Syria ende Cilicia zijn.

24

^+* Dewijle dat wy gehoort hebben, dat sommige van den onsen zijn wtghegaen, ende hebben v met leeren verwerret ghemaect, ende uwe sielen becommert, ende segghen: Ghy sout v laten besnijden, ende de wet houden, welcken wy niet beuolen en hebben:

+ D vers 24

* Galat. 2.a.4.

25

Soo heeft het ons goet ghedocht eendrachtelijck vergadert, Mannen te verkiesen, ende tot v te seynden, met onsen liefsten Barnaba ende Paulo,

26

^† Welcke menschen haer sielen wech ghegeuen hebben, voor den Name onses Heeren Iesu Christi.

† Acto. 13.e.46. 14.c.18.

27

So hebben wy wtgesonden Iudam ende Sylan, welcke oock met woorden dat selue vercondighen sullen.

28

Want het behaecht den heylighen Gheest ende ons, v gheen beswaringhe meer op te legghen, dan alleen dese nootsakelijcke stucken:

29

Dat^‡ ghy v onthout van der Afgoden offer, ende vanden bloede, ende vanden verstickten, ende van hoererije: Van welcken, ist dat ghy v onthout, soo doet ghy recht. Vaert wel.

‡ Sach. 9.a.7. 1.Cor. 8.a.4. 10.d.28.

30

Doen dese wech ghesonden waren, quamen sy tot Antiochien, ende vergaderden de menichte, ende leuerden den Brief ouer.

31

⁺ Doen sy dien lasen, werden sy blijde van den troost.

+ E vers 31

32

Ende Iudas ende Silas, die oock Propheten waren, vermaenden de broederen met veel Reden ende sterctense.

33

Ende doen si eenen tijt lanck daer vertoefden, werden sy van den Broederen met vrede weder wech ghesonden tot den Apostelen.

34

Ende het dochte Sila goet, dat hy daer bleue.

35

^* Paulus ende Barnabas hadden haer wesen te Antiochien, leerden ende predicten des Heeren woort, met veel anderen.

* Galat. 2.b.11.

36

Maer na sommighe daghen, sprack Paulus tot Barnaba: Laet ons wederom trecken, ende onse broederen besoecken door alle steden, in welcken wy des Heeren woort vercondicht hebben, hoe sy haer houden.

37

Ende Barnabas ghaf den Raedt, dat sy^† Iohannem met den toename Marcus, met haer namen.

† Actor. 13.b.13.

38

Maer Paulus achte het billick, dat sy sulcken niet met haer en namen, die van haer gheweken was in Pamphilia, ende en was niet met haer ghetoghen tot den wercke.

39

Ende sy quamen herde te hoope, Alsoo, dat sy van malcanderen toghen: Ende Barnabas nam tot hem Marcum, ende scheepte in Cypren.

40

Maer Paulus vercoos Silan, ende tooch henen, der genade Gods beuolen, van den broederen. Ende hy tooch door Syriam ende Ciliciam, ende stercte de ghemeynten.