Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .iiij. Capittel.

¶ Hier wordt ghestelt den haet der Priesteren teghen de Apostelen, Ende de vrijmoedige antwoorde Petri, met een deuote Oratie der gheloouighen, ende haer heylighe conuersatie onder den ongheloouighen.

1

⁺ ALs si tot den volcke spraken,^‡ traden tot haer de Priesteren, ende de Hooftman des Tempels, ende de Saduceen

+ A vers 1

‡ Acto. 5.c.17.

2

(Dien verdroot het, dat sy dat volck leerden, ende vercondichden aen Iesu de verrijsenisse vanden dooden)

3

Ende sloeghen de handen aen haer, ende settedense in [de gheuanckenis] tot des morgens, want het was haest auont.

4

Maer veel onder dien, die dat woort aenhoorden, werden gheloouich. Ende dat ghetal der Mannen werdt by vijf duysent.

5

Alst nv quam op den morghen, soo vergaderden hen hare Ouersten, ende Outsten, ende Schriftgheleerden te Ierusalem,

6

Hannas de hooghe Priester, ende Caiphas, ende Iohannes, ende Alexander, ende so vele als haerder waren vanden hooghen Priesteren geslachte,

7

Ende settedense voor haer, ende vraechden haer:^* Wt wat macht, oft in wat Name, hebt ghy dat ghedaen?

* Exo. 2.b.14. Matt. 21.c.23. Acto. 7.c.27.

8

Petrus vol des heylighen gheests,^† sprack tot haer: Ghy ouersten des volcx, ende ghy Outsten van Israel:

† 1.Pet. 3.b.15

9

Ist dat wy heden worden gheoordeelt, ouer dese weldaet aen den crancken mensche, door welcke hy is ghesont gheworden,

10

Soo sy v ende alle den volcke van Israel kundich ghedaen,^* Dat dese in den Name Iesu Christi van Nazareth, welcken ghy ghecruyst hebt, dien Godt vanden dooden verwect heeft, hier voor v ghesont staet.

* Acto. 3.a.6.

11

^† Dat is de Steen, van v Timmerlieden verworpen, die tot eenen hoecksteen gheworden is.

† Psal. 118.c.22. Mat. 21.e.42 1.Petri. 2.a.7.

12

Ende daer en is in geenen anderen Heyl.^‡ Daer en is ooc geen ander Name den menschen ghegheuen, daer in wy salich souden worden.

‡ Marc. 1.c.21. Philip. 2.a.9. Acto. 10.e.43.

13

⁺ Ende sy saghen aen de vrijmoedicheyt Petri ende Iohannis, ende verwonderden haer, want sy waren dies ghewis, dat het ongheleerde lieden ende leecken waren, ende kendense ooc wel, dat si met Iesu gheweest waren.

+ B vers 13

14

Ende si saghen den mensche, die ghesont worden was by haer staen, ende en hadden daer niet teghen te segghen.

15

Doen hieten si haer wtgaen wt den Raet, ende handelden met malcanderen, ende spraken:

16

Wat^* willen wy dese menschen doen? Wandt dat teecken door haer gheschiet, is kundich, openbaer allen die te Ierusalem woonen ende wy en connent niet versaken.

* Ioan. 11.c.47

17

Maer op dattet niet wijder in en breke, onder den volcke, soo laet ons haer ernstelijck dreygen, dat si hier na geenen mensche van desen Naem en segghen.

18

^† Ende riepen haer, ende gheboden haer, dat si haer gheensins en lieten hooren, noch en leerden inden Name Iesu.

† Acto. 5.e.41.

19

Maer Petrus ende Iohannes antwoorden ende spraken tot haer: Oordeelt ghi selue, oft het voor God recht sy,^‡ dat wy v meer hooren dan God.

‡ Tobie. 2.b.8. Acto. 5.d.30.

20

Wy en connent ymmer niet laten, dat wy niet spreken en souden, wat wy ghesien ende ghehoort hebben.

21

Maer si dreychden haer, ende lietense gaen, ende en vonden niet, hoe si haer pijnichden, om des volcx willen,^* Want si loofden alle Godt, ouer dien datter gheschiet was.

* Acto. 3.a.7.

22

Want de mensche was bouen veertich iaer out, aen welcken dit teeken der gesontheyt geschiet was.

23

⁺ Ende alsmense had laten gaen, quamen si totten haren, ende vercondichden haer, wat de hooge Priesteren ende outsten tot haer geseyt hadden.

+ C vers 23

24

Doen si dat hoorden,^† hieuen si haer stemme eendrachtelijck op tot Godt, ende spraken:^* Heere, ghi die daer zijt, de God, die Hemel ende Aerde, ende de See, ende alle wat daer in is, ghemaect hebt,

† Acto. 12.a.5.

* Genes. 1.a.1. Iudit. 9.c.17. Ioan. 1.a.10.

25

Ghy die door den mont Dauids dijns knechts gheseyt hebt:^† Waerom verheffen haer de Heydenen, ende de volcken nemen voor, dat te vergeefs is?

† Psalm. 2.a.1.

26

De Coninghen der Aerden treden te samen, ende de Vorsten vergaderen haer te hoop, tegen den Heere, ende teghen sinen Christ.

27

^* Voorwaer ia, si hebben haer vergadert ouer dijn heylighe kint Iesum, welcken ghy ghesalft hebt, Herodes ende Pontius Pilatus met den Heydenen ende den volcke Israels,

* Matt. 26.a.3. Mar. 14.a.1. Luce. 23.b.12. Ioan. 11.f.47

28

Te doen, wat dijn

[p. 50v]

hant,^* ende dijne Raet te voren bedacht heeft, dat het gheschien soude.

* Gene. 3.c.15.

29

Ende nv Heere, siet aen haer dreyghen, ende geeft dijnen knechten, met alle^† vrijmoedicheyt te spreken dijn woort,

† Ephe. 6.c.19.

30

^‡ Ende strect dijn hant wt, datter gesontheyt ende teeckenen, ende wonderheden gheschien door den Name dijns heylighen kints Iesu.

‡ mar. 16.c.17.

31

^+* Ende doen si gebeden hadden, beweechde haer de plaetse daer si vergadert waren,^† ende si werden alle des heylighen gheests vol, ende spraken dat woort Godts met vrijmoedicheyt.

+ D vers 31

* Acto. 16.d.25.

† Acto. 2.a.4. 19.a.6.

32

^‡ Ende de menichte der gheloouigen, was een hert, ende een siele. Oock en seyde niemant van sinen goeden, dat sy zijn waren, maer alle dinck was haer ghemeyn.

‡ Acto. 2.e.44 5.b.12. 1.Petri. 3.b.8.

33

Ende met grooter macht gauen de Apostelen ghetuychnis van de verrijsinghe des Heeren Iesu,^* ende daer was groote ghenade by haer alle.

* Sach. 12.c.10.

34

Daer en was oock niemandt onder haer, die ghebreck hadde,^† want so veel als haerder waren, die daer ackers oft huysen hadden, die vercochten dat selue, ende brachten dat ghelt des vercochten goets, ende leydent tot der Apostelen voeten.

† Luce. 12.d.33. Acto. 2.e.44.

35

^‡ Ende men gaf eenen yeghelijcken wat hem noot was.

‡ Deut. 15.a.4. Esaie. 58.b.8.

36

Ende^* Ioses met den toename, vanden Apostelen genoemt Barnabas (dat heet, een Soon des troosts) van gheslachte een Leuijt wt Cyprien,

* Acto. 1.d.33.

37

Die hadde eenen Acker ende vercocht hem, ende bracht dat gelt, ende leydet tot der Apostelen voeten.