Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .vij. Capittel.

¶ Hoe sy teghen Iesum murmureerden, ende Iesus op de hoochtijt daghen op clam inden Tempel, ende haer selue leerde, ende hoe de Phariseen wt sonden om hem te vanghen.

1

⁺ DAer nae tooch Iesus rontsom in Galilea, want hy en woude in Iudea niet rontsom trecken, daerom dat hem de Ioden na tleuen stonden.

+ A vers 1

2

Ende der Ioden Feest, der^* Loouerhutten was na by.

* Leuit. 23.f.34

3

Doen spraken zijne Broeders tot hem: Maeckt v op van hier, ende gaet in Iudeam, op dat oock uwe Iongheren sien, de wercken die ghy doet.

4

Wie vrij int openbaer zijn wil, die en handelt niet heymelijcx: Doet ghy sulcx, soo openbaert v voor de werelt:

5

Want oock zijne broeders en geloofden niet aen hem.

6

Iesus spreect tot haer: Mijnen tijt en is noch niet ghecomen, maer uwe tijt is alleweghe bereyt.

7

^* De werelt en can v niet haten,^† maer my haet sy, want ick

* Ioan. 15.b.19

† Sapi. 2.c.15

[p. 41v]

gheue ghetuychenisse van haer, dat hare wercke boos zijn.

8

Gaet ghy opwaerts op dit Feest, ick en wil noch niet opwaerts gaen, op dit Feest,^* want mijnen tijt en is noch niet veruult.

* Ioan. 8.c.20.

9

Ende doen hy dat tot haer geseyt hadde, bleef hy in Galilea.

10

Maer als zijn broeders opwaerts waren ghegaen, doen ghinck hy oock opwaerts tot het Feest, niet openbaerlijck, maer als heymelijck.

11

Doen sochten hem de Ioden op het Feest,^* ende spraken: Waer is die?

* Ioan. 11.f.56.

12

Ende daer^† was een groote murmuracie van hem onder den volcke. Sommighe spraken:^‡ Hy is vroom. Ende de andere spraken: Neen, Maer hy verleyt dat volck.

† Ioan. 10.b.19

‡ Mat. 21.e.46 Ioan. 6.b.14. 7.d.40.

13

^* Maer niemant en sprack vrij van hem, om der vreese wille voor de Ioden.

* Ioan. 12.f.42

14

⁺ Ende midden int Feest, ghinc Iesus op inden Tempel, ende leerde.

+ B vers 14

15

Ende de Ioden verwonderden haer, ende spraken: Hoe can dese de Schrift, daer hyse doch niet gheleert en heeft?

16

Iesus antwoorde haer, ende sprack:^† Mijn leere en is niet mijn, maer des gheens die my ghesonden heeft.

† Ioan. 3.b.11. 8 c.28. 12.g.49. 14.a.10.c.24.

17

Ist dat yemant diens wille wil doen, die sal bekennen, oft dese leeringhe van Godt sy, ofte of ick van my selue spreke.

18

Wie van hem selue spreect, die soeckt zijn eyghen eere: Maer wie daer soect de eere des geens, die hem gesonden heeft, die is waerachtich, ende gheen ongerechticheyt en is aen hem.

19

^* En heeft v niet Moses de Wet gegheuen, ende niemant van v en hout de Wet?^† Waerom soect ghy my te dooden?

* Exod. 20.c.20. Leui. 24.d.23

† mat. 12.b.14 Mar. 3.a.6. Ioan. 5.b.18. 10.d.39.

20

Dat volc antwoorde ende sprac: Ghy hebt den Duyuel, wie soect v te dooden?

21

Iesus antwoorde, ende sprack:^* Een eenich werck heb ick ghedaen, ende het verwondert v alle.

* Ioan. 5.a.8.

22

Moses heeft v daerom ghegheuen de besnijdinghe, niet dat sy van Mose coemt, maer vanden^† Vaderen, Nochtans besnijt ghy den mensche op den Sabbath.

† Gen. 17.b.10.

23

Ist dat een mensche de besnijdinghe aenneemt op den Sabbath, op dat de Wet Mosy niet ghebroken en worde, wordt ghy dan op my toornich, dat ick den gantschen mensche hebbe op den Sabbath ghesont gemaeckt?

24

^‡ En ordeelt niet na dat aensien, maer ordeelt een recht ordeel.

‡ Deut. 1.b.16.

25

⁺ Doen spraken sommighe van Ierusalem: En is dit niet die, dien sy sochten te dooden?

+ C vers 25

26

Ende siet, Hy spreect vrij, ende en seggen hem niet. Weten onse Ouersten nv ghewisselijck, dat hy ghewisselijck Christus sy?

27

^* Doch wy weten van waer dese is. Maer wanneer Christus comen sal, soo en sal niemant weten van waer hy is.

* Mat. 13.g.55. Mar. 6.a.3. Luce. 4.c.22.

28

Doen riep Iesus inden Tempel, leerde, ende sprack: Ia ghy kent my, ende wetet van waer ick ben.^† Ende van my selue en ben ick niet comen, maer daer is een waerachtighe, die my ghesonden heeft, welcke ghy niet en kent.

† Ioan. 8.b.18.

29

^* Maer ick kenne hem, want ick ben van hem, ende hy heeft my ghesonden.

* Ioan. 10.c.25.

30

^* Doen sochten sy hem te grijpen, maer niemant en sloech de hant aen hem, want zijn vre en was noch niet gecomen.

* Luc. 19.d.47. 20.b.20. 22.a.2 Ioan. 8.d.40

31

^* Maer veel vanden volcke gheloofden aen hem, ende spraken: Wanneer Christus comen sal, sal hy oock meer Teeckenen doen, dan dese doet?

* Ioan. 8.c.30. 11.e.45.

32

⁺ Ende het quam voor de Phariseen, dat dat volck sulcks van hem murmureerde.^† Doen seynden de Phariseen ende hooghe Priesters knechten wt, dat sy hem grepen.

+ D vers 32

† 1.Re. 19.d.20.

33

Doen sprac Iesus tot haer:^‡ Ick ben noch eenen cleynen tijt by v, ende dan gae ick henen tot den ghenen die my ghesonden heeft.

‡ Ioan. 16.b.16

34

^* Ghy sult my soecken ende niet vinden, ende daer ick ben, daer en cont ghy niet comen.

* Iere. 29.c.13. Ioan. 8.b.11. 13.d.33.

35

Doen spraken de Ioden onder malcanderen: Waer wil dese henen gaen, dat wy hem niet vinden en souden? Wil hy onder de Griecken gaen, die hier ende daer verstroeyt ligghen, ende de Griecken leeren?

36

Wat is dat voor een Redene, dat hy seyt: Ghy sult my soecken, ende niet vinden, ende waer ick ben, daer en cont ghy niet comen?

37

^† Ende inden laetsten dach des Feests, die de heerlijckste was, tradt Iesus op, riep, ende sprack:^‡ Wien daer dorstet die come tot my, ende drincke.

† Leuit. 23.f.34

‡ Esaie. 55.a.1. Apoc. 22.d.17

38

Wie aen my ghelooft, als de Schrift seyt, van diens Lijf sullen vloeden des leuenden waters vlieten.

39

^* Ende dat seyde hy vanden^† gheest, welcken ontfanghen souden, die aen hem gheloofden. Want de heylighe gheest en wasser noch niet, want Iesus en was noch niet verclaert.

* Esaie. 12.a.3.

† Ioel. 2.f.28. Actor. 2.b.17.

40

Veel nv vanden volcke, die dese Reden hoorden, spraken:^† Dese is een recht Propheet.

† Mat. 21.d.46 Luce. 7.b.16. Ioan. 9.b.17. 10.b.19.

41

De ander spraken:^‡ Hy is Christus. Maer sommighe spraken:^* Soude Christus wt Galilea comen?

‡ Mat. 16.c.16

* Ioan. 1.e.46.

42

En spreeckt de Schrift niet, dat Christus vanden^‡ Sade Dauids, ende wt de Vlecke Bethlehem daer Dauid was, comen soude?

‡ Psa. 132.b.11 Miche. 5.a.2. Matt. 2.a.6.

43

Also werter een tweedracht onder den volcke om hem,

44

Ende^† sommige wilden hem grijpen, maer niemant en sloech de hant aen hem.

† mat. 21.e.46 Luc. 19.d.47 Ioan. 8.d.40

45

De knechten quamen tot den hooghen Priesters ende Phariseen, ende sy spraken tot haer: Waerom en hebt ghy hem niet gebracht?

46

⁺ De knechten antwoorden: Daer en heeft noyt geen mensche alsoo ghesproken, als dese mensche.

+ E vers 46

47

Doen antwoorden haer de Phariseen: Sijt ghy oock verleyt?

48

^‡ Gheloofter oock erghens een Ouerste oft Phariseus aen hem?

‡ Esaie. 33.b.18. Ioan. 12.f.42 1.Cor. 1.d.24.

49

Maer dat volck, dat vande Wet niet en weet, is veruloeckt.

50

^* Nicodemus spreect tot haer, die by nacht tot hem quam, dier een van haer was:

* Ioan. 3.a.1. 19.d.39.

51

^† Oordeelt onse Wet oock eenen mensche, eermen hem verhoort, ende bekenne wat hy doet?

† Exo. 23.a.2. Leuit. 19.d.15 Deut. 1.c.17.

52

Sy antwoorden en spraken tot hem: Sijt ghy oock een Galileer?^‡ Ondersoeckt, ende siet toe, wt Galilea en staet gheen Propheet op.

‡ Ioan. 1.e.46.

53

Ende een yeghelijck ghinck alsoo thuys.