Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .xxij. Capittel.

¶ Hoe de Euanghelist de Passie oft dat lijden Christi beschrijft, tot dat Iesus Pilatus ouer gheleuert wert. Ende hoe de Schriftgeleerden Iesum vraechden oft hy de Sone Gods was.

1

⁺ ENde dat^* Feest der soeter brooden, dat daer Paesschen heet, was nae by.

+ A vers 1

* Exod. 12.c.15. Mat. 26.a.2. Mar. 14.a.1.

2

^† Ende de hooge Priesters, ende Scriftgeleerden sochten daer nae, hoe sy hem dooden [mochten,] ende vreesden haer voor dat volc.

† Ioan. 7.c.30 11.e.47.

3

^‡ Ende Satanas was gheuaren in Iudam, genaemt Iscarioth, die daer was wt dat ghetal der tweluen.

‡ Ioan. 13.c.30 18.a.3.

4

Ende hy^* ginck henen, ende sprack met den hooghen Priesters, ende met de Hooftlieden, hoe hy hem haer woude ouerleueren,

* Mar. 14.b.10

5

Ende sy werden blijde, ende beloofden hem gelt te geuen.

6

Ende hy seydet haer toe, ende socht geleghentheyt, op dat hy hem ouerleuerde sonder oploop.

7

^* Ende den dach der soeter brooden quam nv, op welcken men moest offeren dat Paeschlam.

* Exod. 12.c.15. Mat. 26.b.16 Mar. 14.b.7.

8

Ende hy seynde Petrum ende Iohannem henen, ende sprack: Gaet henen, bereyt ons dat Paeschlam, op dat wijt eten.

9

Maer si spraken tot hem: Waer wilt ghi dat wijt bereyden?

10

Hy sprac tot haer: Siet, als ghy in coemt inde stadt, soo sal v een mensche ontmoeten, die een water Cruycke draecht, volcht hem nae in dat huys, daer hy ingaet,

11

Ende segt tot den Huysheere: De Meester laet v segghen, waer is de Herberghe, daer ick dat Paeschlam in eten mach, met mijnen Iongeren?

12

Ende hy sal v een grooten gheplaueyden Sael wijsen, aldaer bereyt het.

13

Sy ginghen henen, ende vondent, als hy haer gheseyt hadde, ende bereyden dat Paeschlam.

14

^+* Ende doen de vre quam, sat hy neder, ende de twelf Apostelen met hem.

+ B vers 14

* Mat. 26.b.19 Mar. 14.c.17

15

Ende hy sprac tot haer: My heeft van herten seer verlanget, dit Paeschlam met v te eten, eer dat ick lijde.

16

Want ick seg v, dat ick nv voortaen niet meer daer af eten en sal, tot dattet veruult worde int Rijcke Godts.

17

^* Ende hy nam den Kelck, dancte, ende sprack: Neemt den seluen, ende deylt hem onder v.

* Mat. 26.c.25. Mar. 14.c.23 1.Cor. 11.c.22.

18

Want ick seg v: Ick en sal vander vrucht des Wijnstocx niet drincken, tot dattet Rijcke Gods come.

19

Ende hy nam dat broot, dancte, ende bract, ende gaft haer, ende sprac:^† Dat is mijn Lijf, dat voor v gegheuen wordt, Dat doet tot mijnder ghedachtenisse.

† Ioan. 6.f.51.

20

Des seluen ghelijcken oock den Kelc, na den Auonteten, ende sprac: Dat is de Kelck, dat nieuwe Testament in mijnen bloede, dat voor v vergoten wort.

21

^* Doch siet, de hant mijns Verraders is met my ouer Tafel.

* Mat. 26.b.20 Mar. 14.c.18 Ioan. 13.c.21.

22

Ende tis waer, des menschen Soon gaet henen,^† alst besloten is: Nochtans wee den seluen mensche, door welcken hy verraden wort.

† Ps. 41.b.10. Ioan. 18.b.18. Acto. 3.c.17.

23

Ende sy begosten te vraghen onder haerseluen, wiet doch ware onder haer, die dat doen soude?

24

Ende daer stont oock eenen twist op onder haer, wie onder haer voor den grootsten ghehouden souden worden.

25

^† Ende hy sprack tot haer: De wereltlijcke Coningen heerschappen, ende de geweldighen heetmen ghenadighe heeren:

† Mat. 20.d.25. Mar. 9.d.34. 10.e.42. Luce. 9.e.46.

26

^‡ Maer ghy niet also, Maer de grootste onder v, sal zijn als de Ionckste, ende de voornaemste als een dienaer.

‡ 1 Pet. 5.a.3.

27

Want wie is de grootste? Die ter Tafel sit? Oft die daer dient? En ist niet alsoo, dat het die is, die ter Tafel sit?^* Maer ick ben midden onder v, als een dienaer.

* Ioan. 13.b.14 Phil. 2.a.7.

28

Mer ghy zijt het, die by my ghebleuen zijt in mijnder aenuechtingen.

29

^† Ende ic wil v dat Rijck bescheyden, ghelijck als my mijn Vader bescheyden heeft,

† Luce. 12.d.32.

30

Dat ghy eten ende drincken sult, aen mijn Tafel, in mijn Rijck,^† ende sitten op stoelen, ende ordeelen de twelf gheslachten Israels.

† Sap. 3.b.8. 5.a.1. Mat. 19.d.28. Apoca. 3.d.21.

31

⁺ Ende de Heere sprac: Simon, Simon,^* Siet, Sathanas heeft v begheert, dat hy v mocht siften, als de Terwe:

+ C vers 31

* 1.Pet. 5.b.8.

32

Mer ick heb voor v ghebeden, dat uwe ghelooue niet op en houde. Ende als ghy v dan eens bekeert, soo sterckt uwe broeders.

33

^* Maer hy sprack tot hem: Heere, ick ben bereyt met v inde gheuanckenis, ende inden doot te gaen.

* Mat. 26.c.32. Mar. 14.c.29 Ioan. 13.d.37.

34

Maer hy sprack: Petre, ick segge v, de Haen en sal heden niet craeyen, eer ghy drie-

[p. 36v]

mael versaeckt hebt, dat ghy my kent.

35

Ende hy sprack tot hen:^* So dicwils als ick v wtgesonden heb, sonder buydel, sonder tessche, ende sonder schoen, hebt ghy oock oyt gebreck ghehadt? Sy spraken: Noyt gheen.

* Matt. 10.a.9. Mar. 6.a.8. Luce. 9.a.3.

36

Doen sprack hy tot haer: Maer nv, wie eenen buydel heeft, die neme hem, des seluen ghelijcken oock de tessche: Maer wie niet en heeft, die vercoope zijn cleet, ende coope een Sweert.

37

Want ic seg v: Dat moet oock noch aen my volbracht worden, dat daer gheschreuen staet:^† Hy is onder de quaetdoenders gherekent. Want wat van my geschreuen is, dat heeft een eynde.

† Esa. 53.c.15.

38

Ende sy spraken: Heere, siet, hier zijn twee Sweerden. Ende hy sprack tot haer: Het is ghenoech.

39

^‡ Ende hy ghinck wt na zijnder ghewoonheyt aenden Olijfberch. Ende zijne Iongeren volchden hem na aen de selue plaetse.

‡ Mat. 26.c.29. Ioan. 18.a.1.

40

Ende als hy daer quam, sprac hy tot haer:^* Bidt, op dat ghi niet in aenuechtinghe en vallet.

* Matt. 6.b.13.

41

^† Ende hy tooch hem van haer, by na eenen steenworp, ende knielde neder, badt,

† mat. 26.d.38

42

Ende sprac: Vader, wilt ghy, soo neemt desen Kelck van my, Doch niet mijn, maer dijn^‡ wille geschie.

‡ Ioan. 6.d.38.

43

Ende hem verscheen een Engel vanden Hemel, ende stercte hem,

44

Ende het quam,^* dat hy met den doot worstelde, ende badt heftigher. Ende zijn sweet wert als droppelen bloets, die vielen op de Aerde.

* Ioan. 12.c.27.

45

Ende hy stont op vanden gebede, ende quam tot zijne Iongeren, ende vantse slapende van truericheyt,

46

Ende sprack tot haer: Wat slaept ghy? Staet op, ende biddet, op dat ghy niet in aenuechtinge en valt.

47

^+* Ende doen hy noch sprack, siet, de Schare, ende een vanden tweluen, ghenaemt Iudas, ghinck voor haer, ende naecte tot Iesu, om hem te cussen.

+ D vers 47

* mat. 26.e.46 mar. 14.e.43. Ioan. 18.a.3.

48

Ende Iesus sprack tot hem: Iuda, verraet ghy des menschen Soon met eenen cusse?

49

Maer doen die by hem waren, saghen, wat daer worden wilde, spraken sy tot hem: Heere, sullen wy met den Sweerde daer onder slaen?

50

Ende een van haer, sloech des hooghen Priesters knecht, ende hieu hem zijn rechter oor af.

51

Maer Iesus antwoorde, ende sprack: Laetse doch so verre maken. Ende hy roerde zijn oore aen, ende heelde hem.

52

^* Ende Iesus sprack tot den hooghen Priesters, ende Hooftlieden des Tempels, ende den Outsten, die tot hem comen waren: Ghy zijt als tot eenen Moorder, met Sweerden, ende met stocken wtghegaen:

* Mat. 26.f.54 mar. 14.f.48

53

Ick ben daghelijcx by v inden Tempel gheweest, ende ghy en hebt gheen hant aen my geslaghen. Maer dit is uwe vre, ende de macht der duysternissen.

54

^* Ende sy grepen hem, ende leyden hem henen, ende brachten hem in des hoogen Priesters huys. Ende Petrus volchde na van verre.

* Mat. 26.f.56. Ioan. 18.b.12.

55

^† Doen staken si een vyer aen, midden int Palleys, ende saten daer te samen. Ende Petrus sat onder haer.

† Mat. 26.g.68 Mar. 14.g.65 Ioan. 18.c.16.

56

Doen sach hem een dienstmaecht sitten byden lichte, ende sach effen op hem, ende sprack tot hem: Dese was oock met hem.

57

Maer hy versaeckte hem, ende sprack: Vrouwe Persoon, Ick en kenne hem niet.

58

Ende ouer een cleyne wijle, sach hem een ander, ende sprack: Ghy zijt oock een van dien. Maer Petrus sprack: Mensche, ick en bent niet.

59

⁺ Ende ouer een wijle, by een vre, beuestichdet een ander, ende sprack: Voorwaer, dese was oock met hem, want hy is een Galileer.

+ E vers 59

60

Maer Petrus sprack: Mensche, ick en weet niet, wat ghy segt. Ende terstont, doen hy noch sprac, craeyde de Haen.

61

Ende de Heere keerde hem om, ende sach Petrum aen. Ende Petrus dacht aen des Heeren woort, als hy tot hem geseyt had:^‡ Eer de Haen craeyet, sult ghy my driemael versaken.

‡ Mat. 26.c.33. Mar. 14.c.30 Luce. 22.c.34.

62

Ende Petrus ghinck wt, ende weende bitterlijcken.

63

Ende de mannen, die Iesum hielden,^† bespotteden hem, ende sloeghen hem,

† Mat. 16.c.21. 17.d.22. 20.b.18. Mar. 8.d.31. 9 d.30. Luc. 9.c.22. 18 d.31.

64

Bedeckten hem, ende^‡ sloeghen hem int aensicht, ende vraechden hem, ende spraken: Propheteert, wie ist, die v sloech?

‡ Esa. 50.b.6. Mat. 26.f.66 mar. 14.g.64

65

Ende veel ander lasteringhen seyden sy teghen hem.

66

^* Ende alst dach wert, vergaderden haer de Outsten des volcx, de hooghe Priesters ende Schriftgheleerden, ende leyden hem op voor haren Raet,

* Mat. 27.a.1 Mar. 15.a.1. Ioan. 18.d.28

67

Ende spraken: Bistu Christus? Segghet ons. Maer hy sprack tot haer: Segge ickt v, so en gelooft ghijt niet: Ende vrage ick v, soo en antwoort ghy niet, ende en laet my dan noch niet los.

68

^‡ Daerom, van nv aen, sal des menschen Soon sitten, ter rechter hant der cracht Gods.

‡ Collos. 3.a.1. Heb. 1.b.13. 10 b.12.

69

Doen spraken sy alle: Sijt ghy dan Gods Soon? Hy sprac tot haer: Ghi segtet, want ick bent.

70

Ende sy spraken:^* Wat behoeuen wy meer ghetuychenisse? Wy hebbent selue ghehoort wt zijnen mont.

* mat. 26.g.64