Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .xij. Capittel.

¶ Hoe Christus zijnen Iongheren leerde wachten voor de ypocriten, Ende van den sonden inden heyligen gheest, Ende ander veel schoonder ende heyligher leeren.

1

⁺ DAt volck dat liep toe, ende daer quamen sommige, veel duysent te samen, alsoo, dat sy haer onder malcanderen traden. Doen begost hy, ende seyde tot zijne Iongheren, ten yersten:^* Wacht v voor den suerdeech der Phariseen, welcke is de gheueynstheyt.

+ A vers 1

* Matt. 16.a.5. Marc. 8.b.14

2

^† Want daer en is niet verborghen, dat niet openbaer en worde: Noch heymelijcx, datmen niet en sal weten.

† Sapi. 1.b.8. Mat. 10.d.26 Mar. 4.b.21. Luce. 8.b.17.

3

^‡ Daerom wat ghy int duyster segt, dat salmen int licht hooren: Wat ghy spreeckt int oore in de Cameren, dat salmen prediken op de daken.

‡ mat. 10.d.27.

4

^* Maer ick seg v mijnen vrienden: En vreest v niet voor dien, die dat lijf dooden, ende daer na niet meer doen en connen.

* 2.Pa. 20.c.15. Esa. 51.b.7. Iere. 1.b.6. 4.Esd. 15.a.3. Mat. 10.d.28.

5

Maer ick wil v toonen, voor wien ghy v vreesen sult: Vreest v voor dien, die na dat hy ghedoodet heeft, oock macht heeft te werpen in de Helle. Ia ick seg v, voor dien vreest v.

6

^† Vercooptmen niet vijf musschen om twee penningen? Nochtans en is voor Gode der seluen niet een vergeten:

† Mat. 10.c.29.

7

^† Oock zijn de hayren op uwen hoofde alle ghetelt. Daer om en vreest v niet, want ghi zijt beter, dan veel musschen.

† 1.re. 14.g.45. 3.Reg. 1.g.52. 4.Re. 14.b.11 Luce. 21.b.16.

8

^‡ Maer ick seg v: Wie my bekent voor den menschen, die sal oock des menschen Soon bekennen, voor den Enghelen Gods.

‡ Mat. 10.d.32 Mar. 8.e.38. Luce. 9.c.26. Apo. 3.a.5.

9

^* Maer wie my versaect voor den menschen, die sal versaeckt worden voor den Engelen Gods.

* 2.Ti. 2.b.12.

10

^† Ende wie een woort spreeckt, teghen des menschen Soon, dien salt vergheuen worden.^‡ Maer wie den heylighen Geest lastert, dien en salt niet vergheuen worden.

† Mat. 12.c.31. Mar. 3.c.28.

‡ Nu. 15.c.30. 1.Ioan. 5.c.16.

11

⁺ Maer wanneer sy v leyden sullen in haer scholen, ende voor de Ouerheyt, ende voor de gheweldighen,^* soo en sorcht niet, hoe of wat ghy antwoorden, of wat ghy seggen sult,

+ B vers 11

* Mat. 10.c.19. Mar. 13.b.11. Luce. 21.b.13.

12

Want de heylighe Gheest, sal v ter seluer vren leeren, wat ghy segghen sult.

13

Ende een wt den volcke sprack tot hem: Meester, segt mijnen broeder, dat hi met my de erue deyle.

14

Maer hy sprack tot hem: Mensch, wie heeft my tot eenen Richter, oft Erfdeylder ouer v gheset?

15

Ende sprack tot hem:^* Siet toe, ende wacht v voor de giericheyt, want niemant en leeft daer af, dat hy veel goederen heeft.

* 1.Timot. 6.b.9.c.17.

16

Ende hy seyde haer een gelijckenis, ende sprack: Daer was een rijck mensch, diens velt hadde wel gedragen.

17

Ende hy dacht by hemseluen, ende sprac: Wat sal ick doen? Ick en heb niet, daer ic mijn vruchten henen vergadere,

18

Ende sprack: Dat wil ick doen, ick wil mijn schueren af breken, ende grooter timmeren, ende wil daer in vergaderen, al wat my ghewassen is, ende mijne goeden.

19

Ende wil segghen tot mijnre sielen:^* Lieue siele, ghy hebt een groote voorraedt op veel Iaren, hebt nv rust, eet, drinct, ende hebt eenen goeden moet.

* Psal. 52.b.9. Iere. 17.b.11. Eccle. 11.c.10.

20

Maer Godt sprack tot hem: Ghy dwaes, in deser nacht salmen uwe siel van v eysschen, ende wiens salt zijn, dat ghy bereydt hebt?

21

Alsoo gatet dien, die hem schat vergadert, ende en is niet rijck in Godt.

22

⁺ Ende hy sprack tot zijne Iongheren:^† Daerom seg ick v: En sorcht niet voor uwe leuen, wat ghy eten sult, oock niet voor uwe Lijf, wat ghy aentrecken sult.

+ C vers 22

† Psal. 55.c.23. 145.b.15. 147.b.9. 1.Petr. 5.a.7. Matt. 6.c.25.

23

Dat leuen is meer dan de spijse, ende dat Lijf meer, dan de cleedinghe.

24

^‡ Siet aen de Rauen, die en saeyen niet, sy en mayen oock niet, sy en hebben oock gheenen kelder, noch schuere, ende Godt voetse nochtans: Hoe veel meer zijt ghy beter, dan de voghelen?

‡ Iob. 39.a.3.

25

^* Wie isser onder v, of hy al daerom sorchde, die daer conde een elle lanck tot sijnder grootte toe setten?

* Matt. 6.d.27

26

Ist dat ghy dan dat minste niet en vermuecht, waer om sorcht ghy dan voor dat ander?

27

Siet aen de Lelien op den velde, hoe sy wassen, sy en arbeyden niet, oock en spinnen sy niet. Maer ick seg v, dat oock Salomon in alle zijnder heerlijcheyt, niet becleedt en is gheweest als dier een.

28

Ist dat dan Godt dat gras, dat he-

[p. 31v]

den op den velde staet, ende morgen inden ouen gheworpen wort, alsoo cleedt, hoe veel meer sal hy v cleeden, ghy cleyn gheloouighen?

29

Daerom oock ghy, en vraecht niet daer nae, wat ghy eten, oft wat ghi drincken sult, ende en vaert niet om hooghe.

30

Want na sulcken allen, staen de Heydenen inder Werelt: Maer uwe vader wetet wel, dat ghy dies behoeft.

31

^+* Maer staet na dat rijcke Gods, soo sal v dat alle toe vallen.

+ D vers 31

* 3.Reg. 3.b.9. Psal. 37.e.34 Sap. 7.b.11.

32

En vreest v niet,^† ghy cleyne cudde, want het is ws Vaders welbehaghen, dat rijck v te gheuen.

† Deut. 1.c.21. 20.a.3.

33

^‡ Vercoopt wat ghy hebt, ende gheeft aelmissen:^* Maect v buydels, die niet en verouden, eenen schat die nemmermeer af en neemt in den Hemel, daer gheen dief toe en coemt, ende dien gheen motten en eten.

‡ Mat. 19.c.21

* Mat. 6.c.20 1.Tim. 6.d.19

34

Want waer uwe schat is, daer sal oock uwe hert zijn.

35

^† Laet uwe lendenen omgort zijn, ende uwe lichten bernen.

† Ephe. 6.b.14 1.Petri. 1.c.13.

36

Ende zijt ghelijc den menschen, die op haren Heere wachten, wanneer hy op breken sal vander bruyloft, op dat, wanneer hy coemt, ende aenclopt, sy hem ter stont op doen.

37

Salich zijn de knechten, die de Heere, wanneer hy coemt, wakende vint. Voorwaer ick seg v:^‡ Hy sal hem opscorten, ende salse ter Tafel setten, ende voor haer gaen, ende haer dienen.

‡ Luce. 22.b.27

38

Ende ist dat hy coemt in de tweede wake, ende in de derde wake, ende salt alsoo vinden, Salich zijn dese knechten.

39

^* Maer dat sult ghy weten, waert dat een Huysvader wiste, tot welcker vre de dief quame, so waecte hy, ende en liete hem in zijn huys niet breken.

* mat. 24.d.43 Mar. 13.d.33. 1.Tess. 5.a.1.

40

^† Daerom, weest ghy oock bereydt, want des menschen soon sal comen tot dier vren, als ghijt niet en meynt.

† Mat. 25.a.13.

41

⁺ Doen sprack Petrus tot hem: Heere, segt ghy dese ghelijckenisse tot ons, oft oock tot allen?

+ E vers 41

42

Ende de Heere sprack:^‡ Welck een groot dinck ist, om eenen trouwen ende cloecken huyshouder, den welcken zijn Heere set ouer zijn huysghesin, dat hy haer ter rechter tijt haer toebehoor gheue?

‡ Matt. 24.d.45. 25.b.21. 1.Cor. 4.a.2.

43

^* Salich is de knecht, welcken zijn Heere vindet also doende, wanneer hy coemt.

* Apo. 16.c.15.

44

Voorwaer ic segghe v: Hy sal hem ouer alle zijn goeden setten.

45

Maer ist dat de selue knecht in zijn herte seggen sal:^† Mijn Heere vertoeft te comen, ende begint te slaen de knechten ende maerten, oock te eten ende drincken, ende hem vol te suypen,

† Prou. 13.b.13. mat. 24.d.48

46

Soo sal des seluen knechts Heere comen, inden dach dat hy hem dies niet en vermoedet, ende ter vren, die hy niet en weet. Ende sal hem in stucken houwen, ende sal hem zijnen loon geuen met den ongeloouigen.

47

^† Maer die knecht, die zijns Heeren wil weet, ende en heeft hem niet bereyt, oock niet na zijnen wil ghedaen, die sal veel slaghen moeten lijden.

† Iaco. 4.b.17.

48

Mer die hem niet en weet, ende heeft nochtans ghedaen, dat der slagen weerdich is, die sal weynich slaghen lijden. Want wien veel ghegheuen is, by dien salmen veel soecken: Ende wien veel beuolen is, van dien salmen veel eysschen.

49

⁺ Ick ben gecomen, dat ick een vyer aen steke op Aerden. Wat woude ick lieuer, dan dattet alreede brande?

+ F vers 49

50

Maer ick moet my te voren laten doopen met een^* Doopsel: Ende hoe is my so bange, tot dat het volbracht worde?

* Matt. 20.c.23.

51

^‡ Meynt ghi dat ick ghecomen ben, om vrede te brenghen op Aerden? Ick segghe: Neen, maer tweedracht:

‡ Mic. 7.a.6. Mat. 10.e.34

52

Want van nv aen sullender vijf in eenen huyse oneens zijn, drie teghen twee, ende twee tegen drie.

53

De vader sal zijn teghen den soon, ende de soon teghen den vader: De moeder tegen de dochter, ende de dochter teghen de moeder: Des mans moeder, tegen haers soons wijf, ende des soons wijf teghen haers mans moeder.

54

^* Ende hy sprack tot den volcke: Wanneer ghy een wolck siet opgaen vanden Westen, so segt ghy terstont: Daer coemt eenen regen, ende het gheschiet alsoo.

* Mat. 16.a.2.

55

Ende wanneer ghy siet den Suyden wint wayen, soo segt ghy: Het sal heet worden, ende het gheschiet also.

56

Ghy ypocrijten, de ghesteltenisse der Aerden ende des Hemels cont ghy proeuen, mer hoe en proeft ghy desen tijt niet?

57

Maer waerom en ordeelt ghy niet ooc aen v seluen, wat recht is?

58

^* Als ghy nv met uwen wedersaker voor den Vorsten gaet, soo doet neersticheyt op den weghe, dat ghy zijnder los wordt, op dat hy v niet eens voor den Richter en trecke, ende de Richter v ouer leuere den Stockmeester, ende de Stockmeester werpe v in der gheuanckenisse.

* Pro. 25.b.8. Eccle. 8.a.1. Mat. 5.c.25.

59

Ick segghe v: Ghy en sult van daer niet wt comen, tot dat ghy de alderlaetste Mijte betaelt.