Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .vij. Capittel.

¶ Vanden onghewasschen handen, Ende dat den mensche besmet dat wt den monde gaet, ende niet dat inden mont gaet. Ende dat niet goet en is den kinderen broot te nemen, ende werpent voor de honden.

1

⁺ ENde de Phariseen,^* ende sommige vanden Schriftgheleerden, die van Ierusalem ghecomen waren, quamen tot hem:

+ A vers 1

* Mat. 15.a.1.

2

Ende doen sy saghen, sommige van zijnen Iongheren, met gemeynen, dat is met onghewasschen handen, dat broot eten, verspraken zijt.

3

Want de Phariseen ende alle Ioden en eten niet, sy en wasschen dan de handen menichmael, houden also de insettingen der Outsten,

4

Ende wanneer sy van de merct comen, soo en eten sy niet, sy en wasschen haer dan. Ende des dincx is veel, dat sy aengenomen hebben te houden, van drincvaten, ende cruycken, ende metalen vaten, ende tafelen te wasschen.

5

Doen vraechden hem nv de Phariseen ende Scriftgeleerden: Waerom en wandelen dijne Iongheren niet, na de insettinghen der Outsten, maer eten dat broot

[p. 18v]

met ongewasschen handen?

6

Maer hy antwoorde, ende sprack tot haer: Seer fijn heeft van v ypocrijten Isaias gepropheteert, als daer geschreuen staet:^† Dit volck eert my met den lippen, maer haer herte is verre van my.

† Esa. 29.c.13.

7

^† Maer te vergeefs ist dat sy my dienen, dewijle dat sy leeren sulcke leere, die niet anders en is, dan menschen gheboden.

† Mat. 15.a.9.

8

Ghy verlaet Gods ghebot, ende hout der menschen insettinge, van cruycken ende drinck vaten te wasschen, ende dier gelijcken doet ghy vele.

9

⁺ Ende hy sprack tot haer: Seer fijn hebt ghy Gods ghebot af ghebracht, op dat ghi uwe opsettinge houdet.

+ B vers 9

10

Want Moses heeft gheseyt:^† Ghy sult uwen vader ende uwe moeder eeren,^* ende wie den vader oft de moeder vloeckt, die sal den doot steruen.

† Exo. 20.b.12. Deu. 5.b.16. 27.c.16.

* Exo. 21.b.17 Deu. 27.c.16.

11

Maer ghy leert: Wanneerder een spreeckt totten vader oft totter moeder (Corban, dat is, wanneer ickt offer, so ist v veel nutter) die doet wel.

12

Ende so en laet ghy hem voortaen zijnen vader ende zijnder moeder niet meer doen,

13

Ende brengt Gods woort af door uwe opsettinghe, die ghy op gheset hebt. Ende dier gelijcken doet ghy veel.

14

^* Ende hy riep tot hem dat gheheel volc, ende sprac tot haer: Hoort my alle toe, ende verstaet my:

* Mat. 15.b.10.

15

^† Daer en is niet buyten den mensche, dat hem can gemeyn maken, in dient in hem gaet. Maer dat van hem wt gaet, dat ist, dat den mensche^‡ ghemeyn maect.

† Acto. 10.b.15. Rom. 14.c.14

‡ Onreyn.

16

Heeft yemant ooren om te hooren, die hoore.

17

^* Ende doen hy vanden volcke int huys quam, vraechden hem zijne Iongers van dese gelijckenisse.

* Mat. 15.b.15.

18

Ende hy sprac tot haer: Sijt ghy dan ooc so onuerstandich? En verstaet ghy noch niet, dat alle wat buyten is, ende inden mensche gaet, dat en can hem niet^‡ ghemeyn maken?

‡ Onreyn.

19

Want het en gaet niet in zijn herte, maer inden buyc, ende gaet wt, door den natuerlijcken ganc, die alle spijse wt veget.

20

Ende hy sprack: Wat wt den mensche gaet, dat maect den mensche gemein.

21

^+† Want van binnen wt dat herte der menschen, gaen wt quade gedachten, ouerspel, hoererie, moort,

+ C vers 21

† Pro. 6.b.14.

22

Dieuerie, giericheyt, schalcheyt, list, oneerbaerheyt schalcooge, Godslasteringe, hooueerdie, onuernufticheyt.

23

Alle dese quade stucken gaen van binnen wt, ende maken den mensche ghemeyn.

24

^‡ Ende hy stont op, ende ginck van daer, in de Lantpalen Tyri ende Sidons: Ende ghinck in een huys, ende en wildet niemant laten weten, ende en conde nochtans niet verborgen zijn:

‡ Mat. 15 c 21.

25

Want een wijf die hadde van hem ghehoort, welcker Dochterken eenen onreynen gheest had. Ende sy quam, ende viel neder tot zijnen voeten.

26

(Ende het was een Griecsch wijf van Syrophenice) ende sy badt hem, dat hy den duyuel van haerder Dochter wt dreue.

27

Maer Iesus sprac tot haer: Laet eerst de kinderen versaedt worden: Het en is niet fijn, datmen der kinderen broodt neme, ende werpent voor de honden.

28

Maer sy antwoorde, ende sprack tot hem: Ia Heere. Mer nochtans eten de hondekens onder de tafel, van de cruymkens der kinderen.

29

⁺ Ende hy sprack tot haer: Om des woorts wille, soo gaet henen, de Duyuel is van uwer dochter wtgheuaren.

+ D vers 29

30

Ende sy ghinck henen in haer huys, ende vant, dat de Duyuel wt gheuaren was, ende de dochter opten bedde ligghen.

31

Ende doen hy weder wt ginck, vande Lantpalen, Tyri ende Sidons, quam hy aen de Galileesche See, midden onder de lantpalen der thien Steden.

32

^* Ende sy brachten eenen doouen tot hem die stom was. Ende sy baden hem, dat hy de hant op hem leyde.

* Matt. 9.d.32. Luce. 11.b.14

33

Ende hy nam hem vanden volcke alleen, ende leyde hem de vingeren in de ooren, ende spooch wt, ende roerde zijn tonge aen,

34

Ende sach op na den Hemel, suchte, ende sprac tot hem: Hephethah, dat is, doet v op.

35

Ende terstont, deden haer zijne ooren open, ende den bant zijnder tonghen wert los, ende sprac recht.

36

^† Ende hy verboot haer, sy en soudent niemanden segghen: Maer hoe hijt haer meer verboot, hoe zijt meer wtbreyden,

† Matt. 9.d.30 Mar. 1.d.44 9.a.8.

37

Ende verwonderden haer bouen maten seer, ende spraken:^‡ Hy heuet altemael wel ghemaect, de doouen heeft hy hoorende gemaect, ende de sprakeloosen, sprekende.

‡ Gene. 1.d.31. Eccl. 40.a.6.