Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .xiij. Capittel.

¶ Na Ionathan soo wordt Simon zijn Broeder Hooftman ouer tvolc, hy tooch tegen Triphonem, begraeft sinen Broeder, Triphon slaet Antiochum doot, Simon maect vrede met Demetrio, Simon beleyt Gazam.

1

⁺ ALs nv Simon hoorde dat Tryphon een groot heyr by malcanderen had, om tegen dat Lant Iuda te trecken, ende dat te verderuen, ende sach dat dat volck seer beureest ende banghe was:

+ A vers 1

2

Soo quam hy te Ierusalem ende trooste dat volck ende sprack:

3

Ghy weet wat sware Crijghen dat ick ende mijn broeder, ende mijn Vader, voor de Wet, ende dat Heylichdom gheuoert hebben, ende hebben de benautheyt ghesien, daer gheheel Israel in gheweest is.

4

In welcke, om Israels wil,^† alle mijn Broeders doot ghebleuen zijn, ende daer en leeft niemandt meer af, dan ick alleen.

† 1.Ma. 6.f.46 9.b.18. 13.c.23.

5

Nv en begheere ick mijn leuen niet te verschoonen, in dese droeffenisse: Wandt ick en ben niet beter dan mijne Broeders, ende en begheert niet beter te hebben dan sy.

6

Maer ick wil mijn volck, ons Heylichdom, ende onse vrouwen ende kinderen wreken. Wandt alle Heydenen rontsom, zijn op ons vertoornt, ende vergaderen haer by malcanderen, om ons te vernielen.

7

Van desen troost creech tvolck weder een herdt, ende grepen eenen moet, ende antwoorden daer op, ende riepen:

8

Ghy sult onsen Hooftman zijn, in Iudas ende Ionathas uwer broederen stede, om onsen Crijch te voeren:

9

Ende wy willen v gehoorsaem zijn, in alle dat ghene, dat ghy ons ghebiet.

10

⁺ Doen vergaderde Simon dat Crijchsvolck te samen. Oock beual hy datmen de mueren te Ierusalem haestich reede maken moest.

+ B vers 10

11

Op dat de stadt geheel rontsom wel bewaert, ende sterck waer. Ende seynde Ionathan de sone Absalomi, met een heyr na Ioppe. Ende Ionathas verdreef de Vianden wt Ioppe, ende hy behielt de stadt in.

12

Doen tooch Tryphon van Ptolomais wt, met grooter macht, om int landt Iuda in te vallen, ende voerde Ionathan gheuanckelijck met hem.

13

Maer Simon tooch tegen hem, ende legherde hem voor aent vlacke velt, by Addus.

14

Maer als Tryphon vernam, dat Simon in zijns broeders Ionathas stede, Hooftman gheworden was, ende dachte met hem te slaen. Doen seynde hy boden tot Simon, ende liet hem seggen:

15

Ic heb Ionathan om een somme gelts wil, dwelck hy den Coninck wt den Officie schuldich ghebleuen is, behouden.

16

Wilt ghy my hondert Centner seynden, ende zijn twee sonen tot Gijselaers gheuen, op dat hy niet van ons af en valle, ende hem daer na niet teghen ons en sette, als hy los gheworden is, Soo wil ick hem v los gheuen.

17

Maer hoe wel Simon wel merckte, dattet niet dan bedroch en was, soo bestelde hi nochtans euenwel dat den Tryphon, dat ghelt ende de kinderen geseynt werden, op dat dat volck niet ouer hem en claechde, segghende:

18

Ionathas hadde daerom moeten ghedoot werden, Om dat hy hem niet had willen lossen.

19

Daerom seynde hy den Tryphon de kinderen met de hondert Centners. Maer Tryphon en hielt gheen ghelooue, ende en woude Ionatham niet los gheuen.

20

⁺ Daer toe tooch oock Tryphon voort, op dat hy int Lant quame, ende een schade doen mocht: Ende tooch by dat Lant henen, op de heyrstrate, die nae Ador gaet. Maer Simon was hem met zijn heyr altijt op de zijde, ende waer hy henen vallen woude, daer keerde hem Simon.

+ C vers 20

21

Oock seynden, die op de Borcht [waren] een bode tot Tryphon, dat hy door de woestijne tot haer trecken soude, eer hem Simon daer voor hoede, ende soude haer spijse toe laten voeren.

22

Daerom woude Triphon met zijn gantsche Ruyters Tocht haestich op zijn, ende tot haer comen. Maer inde selue nacht viel eenen seer diepen sneeu, die behinderde hem, dat hy niet en quam. Daer na keerde hy wederom ende tooch in Galaad,

23

Ende by Baschama liet hy^† Ionathan met zijn sonen dooden, die werden daer begrauen.

† 1.Ma. 12.f.48

24

Daer na tooch Tryphon weder wech in zijn Landt.

25

Doen seynde Simon daer henen, ende liet zijns broeders Lichaem halen, ende leyde hem in haers Vaders graf te Modin.

26

Ende heel Israel truerde langen tijt, claechlijck om Ionathan.

27

Ende Simon

[p. 142r]

liet een hooch graf van ghehouwen steenen maken, zijn Vader ende sinen broeders, ende seuen Columnen daer op setten, de een by de ander,

28

Sijn Vader, zijn Moeder, ende de vier broederen [ter eeren]

29

Ende liet groote Pijlaernen daer om maken, daer hy haer harnasch aen hinck, tot een eewighe gedachtenisse. Ende bouen het harnasch liet hy gehouwen Schepen setten, diemen op de See sien conde.

30

Dit graf te Modin, staet noch op den dach van heden.

31

⁺ Maer Tryphon voerde den Ionghen Antiochum, bedriechlijck herwaerts ende derwaerts int lant, tot dat hy hem heymelijc doot sloech.

+ D vers 31

32

Daer nae sette hy hem seluen de Croon op, ende wert Coninck in Asia, ende plaechde dat Landt Iuda gheheel seer.

33

Maer Symon timmerde ende beuestichde veel steden int Landt Iuda, met dicke mueren ende hooge Torens, ende stercke Poorten, ende bestelde spijse inde stercke steden,

34

Ende seynde Legaten tot den Coninc Demetrio, ende badt om vrijlatinge der lasten, die hem Tryphon opgheleyt had: Wandt Tryphon en bedreef niet dan roof ende moort int Lant.

35

Daer op antwoorde Demetrius, ende schreef alsoo:

36

De Coninck Demetrius, ontbiet den hooghen Priester Symoni, ende den Outsten, ende dat Iootsche volck zijne groete.

37

De gulden Croon met de Palmen, die ghy my ghesonden hebt, hebben wy ontfanghen. Ende zijn bereyt eenen goeden vrede met v te maken: Ende den Officiers te schrijuen, datse v vrij geuen, alle lasten, die wy v te voren, vrij te geuen belooft hebben.

38

Ende wat wy v toegheseyt hebben, dat sal trouwelijc, altijt, ende vast, ghehouden werden. Alle Stercten die ghy getimmert hebt, die sult ghy behouden, ende in hebben.

39

Ende vergheuen v, al wat ghi hier en tusschen teghen ons ghedaen hebt. De Coornschattinghe ende ander Tribuyt, die Ierusalem heeft moeten gheuen, die geuen wy v vrij.

40

⁺ Ende die ons dienen willen, die willen wy aennemen, Ende daer sal tusschen ons, goeden vrede ende eenicheyt zijn.

+ E vers 40

41

Int hondert ende tseuentichste Iaer, wert Israel eerst weder vrij, vanden Heydenen,

42

Ende men begost te schrijuen in hare brieuen ende gheschiedenissen, alsoo: Int eerste Iaer^† Simonis des hooghen Priesters, ende Vorst der Ioden.

† 1.Mach. 14.d.27.

43

Op die tijt beleyde Simon de stadt Gaza, ende rechte Bolwercken ende gheschut daer voor op, ende bestormde de stadt, ende nam eenen Toren in:

44

Ende de selue die op dien Toren quamen, spronghen inde stadt, doen verschricte dat volc inde stadt, ende versaechden gheheel,

45

Ende liepen met vrouwen ende kinderen op de mueren, ende schuerden haer cleederen, ende riepen luyde, ende baden ghenade, ende spraken:

46

En straft ons niet nae onse boosheyt, maer weest ons ghenadich, soo willen wy gheerne ghehoorsaem zijn.

47

⁺ Dit iammerde Simon, [alsoo] dat hyse niet en doode. Maer hy gheboot haer wech te trecken wt de stadt, ende liet de huysen weder reynighen, daerse de Afgoden in gheset hadden. Daer na tooch hy henen inde stadt, ende dancte ende loofde Godt.

+ F vers 47

48

Ende liet alle grouwelijckheyt wech doen ende wtroeyen, ende sette daer lieden in, die Gods Wet hielden. Ende maecte de Stadt sterck, ende timmerde hem seluen een huys daer in.

49

Ende die op de Borcht te Ierusalem [waren] die waren beleyt, dat daer niemandt wt oft in comen, ende daer noch coopen, noch vercoopen en conde, ende leden sulcken grooten honger, datter veel van hongher steruen moesten.

50

Daerom riepense tot Simon, ende baden om vrede, ende gauen haer op. Doen dede haer Simon ghenade, ende lietse leuen. Maer sy moesten wech van de Borcht: Ende Simon liet de Borcht weder reynigen, van alle grouwelen, ende namse in,

51

Op den drientwintichsten Dach des tweeden maents, int hondert ende eenentseuentichste Iaer.^† Ende tooch daer op met Lofsangen, ende Palmtacken, ende alderley Snarenspel, ende danckten Godt: Datse deser grooter Tyrannie wt Israel waren vrij gheworden.

† 2.Mac. 10.b.7

52

Ende hy geboot, datmen dien dach iaerlijcks met vruechden houden soude.

53

Ende op den Berch boude hy mueren rontom den Tempel, onder de Borcht, ende maecte hem noch stercker, ende woonde daer bouen, hy, ende de ghene die hy by hem hadde.

54

Ende ouermidts dat hy sach, dat zijn sone Iohannes, een manierlijck man was, soo maeckte hy hem tot eenen Hooftman ouer alle dat Crijchsvolck, ende liet hem te Gaza woonen.