Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .xx. Capittel.

¶ Waerschouwen salmen ende straffen, niet onweerdich zijn, gheen ghewelt ende vermetenheyt gebruycken. Hoemen swijghen sal: Voor lueghen hem te wachten.

1

⁺ DAer^† straft dicwils een sinen naesten, ter ontijt, ende dede wijselijcker, dat hy sweghe.

+ A vers 1

† Eccle. 32.a.13.

2

^* Het is beter vrij straffen, dan heymelijcken haet dragen: Ende wiet in dancke aenneemt, dien brenghet bate.

* Leuit. 19.d.17 Luce. 17.a.3.

3

4

Wye gewelt ghebruyckt int oordeel, die is euen als een Hofmeester die een maecht scheynt, die hi te bewaren heeft.

5

De eene swijcht, om dat hy hem niet verantwoorden en can,

6

^† Maer een ander swijcht, ende verwacht sinen tijt.

† Eccle. 3.a.8. 32.b.20.

[p. 118r]

7

Een wijs man swijcht so langhe, tot dat hy sinen tijt siet: Maer een haestich Sot, en can den tijt niet verbeyden.

8

Wie veel clapt, die maeckt hem onweert: Ende wie hem seluen veel gewelts toe schrijft, dien haetmen.

9

Het gheluct menigen in quade saken: Maer het geraect hem tot verderffenisse.

10

⁺ Daer geeft een dicwils wat, daer hijt qualijc aenleyt: Daer en tegen gheeft een dicwils wat, daer hijt seer wel aen leyt.

+ B vers 10

11

Wie seer^† praelt, die verderft daer ouer: Maer wie hem druct, die coemt op.

† Brageert.

12

Menich coopt int eerste wel goeden coop: Maer nae, moet hijt diere genoech betalen.

13

^* Een wijs man maect zijn gaue weert, met lieflijcke woorden: Mer wat de dwase schencken, dat maken si selue onweert.

* Eccle. 6.a.5.

14

Des Sotten gaue, en sal v niet veel baten, want met een ooge geeft hy, met seuen oogen siet hy daer na, wat hy daer voor crijge.

15

^† Hy geeft weynich, ende verwijt eenen veel, ende roepet wt, ghelijck als een die Wijn wt roept:

† Eccle. 18.c.22. 42.b.18.

16

Heden leent hy, morgen wil hijt weder hebben:

17

Dat zijn verdrietelijcke Lieden. De Sot claecht: My en is niemant ghetrouwe, niemant en danct my voor mijn weldaet,

18

Ooc die mijn broot eten, die en spreken niet goets van my. O hoe menichmael ende van hoe veel wordt hy bespot.

19

Hy valt periculooser door sulcke woorden, dan oft hy vanden Solder viele.

20

Alsoo gatet den boosen, dat sy doch ten laetsten onuersiens vallen moeten.

21

⁺ Een grof ongemaniert mensce, spreect onuoorsichtelijc, ende clapt altijts voort, alsoo hem in valt.

+ C vers 21

22

Als een Sot al schoon wat goets spreect, soo en dooghet doch niet, wandt hy en spreket niet ter rechter tijt.

23

Menighen belet zijn armoede, dat hy niet quaets en doet, daer af heeft hy dat voordeel, dat hy gheen quade conscientie en heeft.

24

Menich doet lieuer dat alder archste, dan dat hy zijn eere verliesen soude, ende doeghet om godlooser Lieden wille.

25

Menich dient den anderen tot onrechtuaerdighe saken, ende effen daer mede crijcht hy hem tot eenen Viant.

26

^† De lueghen is een verdrietelijcke schantvlecke, aen eenen mensche, ende is ghemeyne by onghemanierde Lieden.

† Eccli. 7.b.13. 25.a.4.

27

Een dief en is soo quaet niet, als een mensche, die hem tot lueghen ghewent: Maer ten laetsten comen si alle beyde aen de galghe.

28

Lieghen is den mensche een schandelijck dinck: ende hy en can nemmermeer tot eeren comen.

29

⁺ Een wijs man brengt hem seluen tot eeren, door zijn wijse redene, ende een cloeck man is lief ende weert by de Vorsten.

+ D vers 29

30

^† Wie sinen Acker neerstich bout, die maect sinen hoop groot:^* Ende wie hem by de Vorsten soo hout, dat hy lief ende weert is, die can veel quaets voorcomen.

† Prou. 12.b.11. 28.c.19.

* Gene. 41.f.48. Dan. 2.g.46.

31

^† Gheschencken ende gauen verslinden de Wijse, ende doen haer eenen toom inden mont, dat si niet straffen en connen.

† Exodi. 23.a.8. Deut. 17.a.2. Psal. 26.b.10. Esaie. 1.c.23. Ezech. 22.b.22

32

Een wijs man, die hem niet en laet ghebruycken,^* ende eenen begrauen schat, waer toe zijn die beyde nut?

* Mat. 6.c.19

33

Het is beter dat hem de onwijse verberghe, dan de Wijse.