Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .v. Capittel.

¶ Daniel bediedt den Coninck Beltsazer dat scrift, dwelck een hant aenden muere gheschreuen hadde.

1

⁺COninc Beltsazer maecte een heerlijcke maeltijt zijnen geweldigen ende Hooftlieden, Ende soop hem met haerlieden vol.

+ A vers 1

2

Ende doen hy droncken was, hiet hy de gulden ende silueren vaten voort brengen,^† die zijn vader NebucadNezar wt den tempel tot Ierusalem wech ghenomen hadde, Op dat de Coninck met zijn gheweldige, met zijne wijuen, ende met zijn boelschappen daer wt drincken souden.

† 2.Par. 36.c.18

3

Also werden de gulde vaten voort ghebracht, die wt den Tempel, wt den huyse Gods tot Ierusalem ghenomen waren. Ende de Coninc, zijne gheweldige, zijne wijuen, ende boelschappen droncken daer wt.

4

Ende doen sy also sopen,^* loefden sy de gulden, silueren, metalen, ijseren, houten ende steenen goden.

* 1.Hest. 3.b.8. 3.Mac. l.122.

5

Effen ter seluer tijdt so quamen te voorschijn vingeren, ghelijck als van eender menschen hant, die screuen recht teghen den candelaer ouer, op de geplaesterde wandt, in de Conincklijcke sale, Ende de Coninc wert der hant gewaer, die daer schreef.

6

^† Doen verloos de Coninck zijn verwe, ende zijn gedachten verscricten hem, alsoo dat hem de lendenen beefden, ende de beenen rijelden.

† Iere. 30.a.2.

7

^+† Ende de Coninc riep ouer luyt, datmen de wijsen, Chaldeers, ende Waerseggers voort brengen soude. Ende dede den Wijsen tot Babel seggen: Welcke mensche dese schrift leest, ende segghen can, wat die bediede, die sal met purpur gecleedt worden, een gulden keten aenden hals dragen, ende de derde Heere zijn in mijn Conincrijcke.

+ B vers 7

† Dani. 2.a.2. 4.a.5.

8

Doen werden alle Wijsen des Conincx voort gebracht, Maer sy en conden noch dat scrift ghelesen, noch de bediedinge den Coninck segghen.

9

Dies verschricte de Coninc Beltsazer noch meer, ende verloos alle zijn gedaente, ende zijnen Geweldigen wert bange.

10

Doen ghinc de Coninginne om sulcker saken wille des Conincx, ende zijnder Gheweldigen henen op in de sale, ende sprack: Heer Coninck, Godt verleen v een lanck leuen, En laet v uwe ghedachten also niet verscricken, Ende en ontset also in dijn aensicht niet.

11

Daer is een man in dijn Coninckrijcke die den geest der heyliger Goden heeft:^† Want inden tijden dijns vaders, so wert by hem verlichtinghe gheuonden, cloecheyt ende wijsheyt, gelijc der Goden wijsheyt, is. Ende dijn vader Coninck NebucadNezar settede hem ouer de Sterrekijckers, Wijsen, Chaldeen ende Waerseggers,

† Dani. 2.d.27. 4.a.7.

12

⁺Om datter eenen hoogheren gheest by hem gheuonden wert. Daer toe verstant ende cloeckheyt, droomen te bedieden, doncker spruecken te raden, ende verborgen saken te openbaren, te weten, Daniel, die de Coninck dede Beltsazer noemen. Soo roepemen nv Daniel die sal segghen wat het bediet.

+ C vers 12

13

^* Doen wert Daniel op voor den Coninck gebracht. Ende de Coninck sprack tot Daniel: Sijt ghy die Daniel, een van de geuanghen wt Iuda, die de Coninck mijn vader wt Iuda herwaerts ghebracht heeft?

* Danie. 2.d.25.

14

Ick hebbe van v hooren segghen, dat ghy den geest der heyliger Goden hebt, ende datter verlichtinghe, verstant, ende hooge wijsheyt by v geuonden sy.

15

Nv heb ick voor my laten ontbieden, de cloecken ende wijsen, op dat sy my dese schrift lesen, ende vercondigen souden, wat sy bediet, Ende sy en connen my niet ghesegghen, wat sulcx bediet.

16

Maer van v hoor ick, dat ghy cont de bediedinghe gheuen, ende dat verborgen openbaren, Indien ghy nv dit schrift lesen cont, ende my segghen, watse bediet, Soo sult ghy met Purpur ghecleedt worden, ende een gulden keten aen uwen hals draghen, ende de derde Heere zijn in mijn Coninckrijck.

17

⁺Doen begost Daniel, ende sprac voor den Coninck:^† Hout v gauen selue, ende gheeft uwe geschencken eenen anderen. Nochtans wil ick den Coninc dit schrift lesen, ende segghen, wat sy bediet.

+ D vers 17

† 4.Re. 5.a.16. Matt. 10.a.8.

18

Heer Coninc,^† Godt de Alderhoochste heeft uwen Vader NebucadNezar, dat Coninckrijck, macht, eere, ende heerlicheyt gegeuen.

† Dani. 2.e.37.

19

Ende om sulcker macht wil, die hem ghegheuen was, vreesden ende ontsagen haer voor hem alle volcken, Natien ende tonghen. Hy doode, dien hy woude, Ende so wien hy woude, dien sloech hy, Hy verhief die hy woude, Hy vernederde dien hy woude.

20

Maer^† doen hem zijn herte verhief, ende dat hy stout ende hoomoedich werdt, Doen werdt hy vanden Conincklijcken stoel ghestooten, Ende verloos zijn eere,

† Dan. 4.d.30.

21

Ende wert verstooten vanden lieden Ende zijn herte wert den beesten ghelijc, Ende hy moeste by den wildtwercke loopen, Ende at gras gelijck Osschen, Ende zijn Lijf lach onder den dauwe des Hemels ende wert nat, Ter tijt toe, dat hy merckte,^* dat Godt de Alderhoochste macht heeft ouer de Coninckrijcken der menschen, Ende gheeftse, wien hy wil.

* Dan. 4.c.24. Iere. 27.a.6.

22

⁺Ende ghy Beltsazer zijn soon, en hebt v herte niet verootmoedicht, Hoe wel dat ghy sulcx al wist,

+ E vers 22

23

Maer ghy hebt v teghen den HEEre des hemels verheuen, ende de vaten zijns huys heeftmen voor v moeten brengen, Ende ghy uwe gheweldigen, uwe Wijuen, ende uwe boelschappen hebt daer wt gesopen. Daer toe de gulden, silueren, metalen, ijseren, houten, ende steenen Goden geloeft,^* die noch en sien noch en hooren, noch en gheuoelen. Maer dien Godt die dijnen adem, ende alle uwe wegen in zijnder hant heeft, dien en hebt ghy niet geeert.

* Psa. 115.a.4. Apoc. 9.c.20. Psal. 135.c.16

24

Daerom is van hem dese handt ghesonden, Ende dese schrift die daer getekent staet,

[p. 73v]

25

Nu dit is de schrift, die daer gheteeckent staet MENE, MENE, THEKEL, VPHARSIM.

26

Ende dit is de bediedinge: MENE, dat is, Godt heeft v Conincrijcke ghetelt, ende voleynt.

27

THEKEL, dat is, Men heeft v op een waghe gheweghen, ende te licht geuonden.

28

PERES, dat is, Dijn Coninckrijck is ghedeylt, ende den Meden ende Persen gegeuen.

29

Doen beual Beltsazer, datmen Daniel met Purpur cleeden soude, Ende een gulden keten aen den hals geuen, Ende liet van hem vercondighen, dat hy de derde Heere in dat Coninckrijck ware.

30

^* In dien seluen nacht wert der Chaldeen Coninck, Beltsazer, ghedoodt.

* Esai. 21.a.2. 47.b.9.