Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Regum, Dat Eerste Boeck vanden Coninghen.

¶ Dat eerste Capittel.

¶ Als Dauid out wert, so sochtmen hem een Ionge maecht, die hem verwermen mochte. Adonia staet na zijns vaders rijcke, BathSeba bidt voor haren soon Salomo, die wordt tot eenen Coninck gheordineert.

1

⁺ ENde doen de Coninc Dauid out was, ende wel bedaecht, en coste hy niet werm geworden, al dectemen hem scoon met cleederen.

+ A vers 1

2

Doen spraken zijn knechten tot hem: Laetse mijnen Heere den Coninc, een fijne Deerne, een maget soecken, die voor den Coninc stae, ende hem voestere, ende slape in sinen arme, ende verwerme mijnen Heere den Coninck.

3

Ende sy sochten een schoon Deerne, in allen den Palen Israels, ende vonden.^† Abisag, van Sunem, ende brachtense den Coninck.

† 3.Regum. 2.c.17

4

Ende sy was een seer schoon Deerne, ende voesterde den Coninck, ende diende hem. Maer de Coninck en bekendese niet.

5

Maer Adonia de sone Hagith verhief hem, ende sprack: Ick wil Coninck worden,^† ende maecte hem waghens ende Ruyters, ende vijftich mannen tot Arsiers voor hem henen.

† 2.Reg. 15.a.1.

6

Ende zijn vader en woude hem niet becommeren by siner tijt, dat hy hadde gheseyt: Waerom doet ghy alsoo? Ende hy was oock een seer schoon man, Ende hy hadde hem ghewonnen nae Absalon:

7

^† Ende hy hadde sinen raet met Ioab, den soon SeruIa, ende met AbIathar den Priester, die holpen Adonia.

† 3.Reg. 2.d.22.

8

Maer Sadok de Priester, ende Benaia de soon Ioiada, ende Nathan de Propheet, ende Simei ende Rei, ende de Helden Dauids, en waren met Adonia niet.

9

⁺ Ende doen Adonia schapen, ende Runderen, ende ghemeste vee offerde, byden steen Sohelet, die neffens de^† Fonteyne Rogel leyt, noode hy alle sine broeders des Conincx sonen, ende alle mannen Iuda des Coninx knechten.

+ B vers 9

† Iosue. 15.b.7 18.c.16.

10

Maer den Propheet Nathan ende Benaia, ende de Helden, ende Salomo sinen broeder en noode hy niet.

11

Doen sprack Nathan tot BathSeba Salomons moeder: En hebt ghy niet gehoort, dat Adonia de sone Agith Coninc is gheworden, ende onse Heere Dauid, en weet daer niet af?

12

Dus Coemt nv, ick wil v eenen raet gheuen, dat ghy uwe siele, ende ws soons Salomons siele

[p. 127r]

salueert.

13

Gaet henen, ende gaet totten Coninck Dauid in, ende spreect tot hem: Mijn Heer Coninck, en hebt ghy uwer maerten niet ghesworen ende ghesproken: V soon Salomo sal na my Coninck zijn, ende hy sal op mijnen stoel sitten? Waerom is dan Adonia Coninck gheworden?

14

Siet, de wijle dat ghy daer noch zijt, ende metten Coninc spreect, wil ick na v daer in comen, ende uwe woorden ten vollen wtspreken.

15

⁺ Ende BathSeba ghinc in totten Coninck inde Camer. Ende de Coninc was seer out. Ende Abisag van Sunem diende den Coninck.

+ C vers 15

16

Ende BathSeba neychde haer, ende aenbadt den Coninck. Maer de Coninck sprack:

17

Wat is v? Sy sprack tot hem: Mijn Heer, ghy hebt uwer Maerten by den HEEre uwen God gesworen: Dijn sone Salomo sal Coninck zijn na my, ende op mijnen stoel sitten.

18

Maer nv siet, Adonia is Coninc gheworden, ende mijn Heer Coninc ghy en weet daer niet af.

19

Hy heeft Ossen ende ghemest Vee, ende veel schapen gheoffert, ende heeft ghenoot al de sonen des Conincx: Daer toe AbIathar den Priester, ende Ioab den velthooftman: Maer uwen Knecht Salomo, en heeft hy niet ghenoot.

20

Maer ghy zijn mijn Heer de Coninck, de ooghen des geheelen Israels sien op v,⁺ dat ghy hem te kennen gheeft, wie op den stoel mijns Heeren des Conincx nae hem sitten sal.

+ D vers 20

21

Ende als mijn Heere de Coninc met sinen vaderen ontslapen is, soo sullen ick ende mijn Soon Salomo, Sondaers moeten zijn.

22

Maer ter wijlen si noch sprack metten Coninck, quam de Propheet Nathan.

23

Ende si bootschaptet den Coninc: Siet, daer is de Propheet Nathan. Ende als hy voor den Coninck quam, aenbede hy den Coninck, op zijn aensicht ter Aerden, ende sprack:

24

Mijn Heer Coninc, hebdy gheseyt: Adonia sal nae my Coninck zijn, ende op mijnen stoel sitten?

25

Want hy is heden af ghegaen, ende heeft Ossen gheoffert, ende gemest Vee, ende veel schapen, ende heeft alle de sonen des Conincx genoot, ende de hooftlieden, daer toe den Priester AbIathar. Ende siet, si eten ende drincken voor hem, ende seggen: Gheluck ende Heyl den Coninck Adonia.

26

Maer my uwen knecht, ende Sadok den Priester, ende Benaia den soon Ioiada, ende uwen knecht Salomo, en heeft hy niet ghenoot.

27

Is dat van mijnen Heere den Coninck beuolen, ende hebbet uwen knecht niet laten weten, wie opten stoel mijns Heeren des Conincx na hem sitten sal?

28

De Coninck Dauid antwoorde, ende sprack: Roept my BathSeba. Ende sy quam voor den Coninck. Ende doen sy voor den Coninc stont, swoer de Coninc ende sprack:

29

Soo warachtelijck als de HEEre leeft, die mijn siele verlost heeft wt alder noot,

30

Ick wil heden doen so ick v ghesworen heb, by den HEEre de God Israels, ende gesproken: Dat Salomo v sone nae my Coninck sal zijn, ende hy sal op mijnen stoel sitten voor my.

31

Doen neychde haer BathSeba, met haren aensichte ter Aerden, ende aenbede den Coninck ende sprac: Gheluck ende Heyl mijnen Heere den Coninck Dauid eewelijck.

32

⁺ Ende de Coninc Dauid sprack: Roept my den Priester Sadok, ende den Propheet Nathan, ende Benaia den soon Ioiada.

+ E vers 32

33

Ende doen si in quamen voor den Coninck, sprack de Coninc tot hen: Neemt met v ws Heeren knechten, ende sedt mijnen soon Salomo op mijnen Muyl, ende leyt hem af na^† Gihon.

† 2.Par. 32.f.30.

34

Ende de Priester Sadok metten Propheet Nathan, salue hem aldaer tot eenen Coninck ouer Israel. Ende blaest metten Basuynen ende segt: Gheluck ende Heyl den Coninck Salomo,

35

Ende trect hem nae opwaerts ende coemt, so sal hy sitten op mijnen stoel, ende Coninck zijn voor my, ende ick wil hem ghebieden dat hy Vorst sy ouer Israel ende Iuda.

36

Doen antwoorde Benaia, de soon Ioiada, den Coninck, ende sprac: Amen. De HEEre de God mijns Heeren des Conincx segghe oock also.

37

So de HEEre met mijnen Heere den Coninck gheweest is, soo sy hy oock met Salomo, op dat sinen stoel grooter worde, dan den stoel mijns Heeren des Conincx Dauids.

38

Doen ghinghen af, de Priester Sadok, ende de Propheet Nathan ende Benaia, de sone Ioiada, ende Chreti, ende Plethi, ende setten Salomo opten Muyl des Conincx Dauids, ende voerden hem nae Gihon.

39

Ende de Priester Sadok nam den oliehooren wt de Hutte, ende salfde Salomo. Ende si bliesen metter Basuynen, ende alle tvolck sprack:^* Gheluc den Coninck Salomo.

* 1.Re. 10.e.24. 4.Re. 11.b.12.

40

⁺ Ende alle tvolck trock hem na opwaerts, ende alle tvolck pepe met pijpen, ende was seer vrolijck, alsoo dat de Aerde van haren gheroep gheluyt gaf.

+ F vers 40

41

Ende Adonia hoorde het, ende alle die hy ghenoot hadde, die by hem waren, ende si hadden al gheten. Ende doen Ioab der Basuynen gheluyt hoorde, sprac hy: Wat wil dat gecrijsch ende Rumoer der stadt?

42

Maer doen hy noch sprac, Siet, doen quam Ionathan de sone AbIathar des Priesters. Ende Adonia sprac: Coemt in, want ghy zijt een redelijck man, ende brengt goede bootschap.

43

Ionathan antwoorde ende sprack tot Adonia: Ia, onse Heere, de Coninck Dauid heeft Salomo tot eenen Coninc ghemaeckt,

44

Ende heeft den Priester Sadok, ende den Propheet Nathan met hem gesonden, ende Benaia den sone Ioiada, ende Chreti, ende Plethi, ende si hebben hem op des Conincx Muyl gheset.

45

Ende Sadok de Priester met den Propheet Nathan, heeft hem gesalft tot eenen Coninck te Gihon, ende zijn van daer opghetrocken met vruechden, dat de stadt in roeren is, dat is dat gheroep dat ghy ghehoort hebt.

46

Daer toe sidt Salomo op den Coninc-

[p. 127v]

lijcken stoel.

47

Ende de knechten des Conincx zijn in ghegaen, om onsen Heere de Coninck Dauid te seghenen, ende hebben gheseyt:⁺ Vwe God make Salomo eenen beteren name, dat uwen name is, ende make sinen stoel grooter dan uwen stoel. Ende de Coninck heeft aenghebeden opten Legher.

+ G vers 47

48

Oock heeft de Coninc also geseyt: Ghelooft sy de HEEre de God Israels, die heden eenen op mijnen stoel heeft laten sitten, dattet mijne ooghen ghesien hebben.

49

Doen verschricten, ende maecten hen op, alle die by Adonia ghenoot waren, ende ghinghen henen, een yeghelijc sinen wech.

50

Maer Adonia die vreesde hem voor Salomo, ende maecte hem op, ghinck henen,^† ende vaette de hoornen des Altaers.

† 3.Reg. 2.e.28.

51

Ende het wert Salomo ghebootscapt: Siet, Adonia vreest den Coninc Salomo, ende siet, hy vaet de hoornen des Altaers, ende spreect: De Coninck Salomo swere my heden, dat hy sinen knecht niet en doode metten sweerde.

52

Salomo sprac: Is hy redelijc, soo en sal gheen hayr van hem opter Aerden vallen. Maer wort yet quaets aen hem gheuonden, so sal hy steruen.

53

^† Ende de Coninc Salomo seynde henen, ende liet hem vanden Altaer halen. Ende doen hy quam, aenbadt hy den Coninck Salomo. Maer Salomo sprac tot hem: Gaet in v huys.

† Exod. 21.b.14