Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .v. Capittel.

¶ Hy verhaelt haer weder de ghebo-den Gods. Ende hy vermaent ende beueelt haer die scherpelijck te onderhouden.

1

⁺ ENde Moses riep alle Israel, ende seyde tot hen: Hoort Israel de gheboden ende rechten, die ick heden voor uwen ooren spreke, ende leertse, ende onderhoutse, dat ghy daer nae doet.

+ A vers 1

2

De HEERE onse Godt,^* heeft met ons een verbont ghemaeckt te Horeb,

* Exod. 19.a.5.

3

Ende en heeft dit verbont met onsen vaderen niet gemaect, maer met ons, wy die hier heden zijn, ende alle leuen.

4

Hy heeft van aengesichte met ons, wten vier opten berghe ghesproken.

5

Ic stont tot dier tijt tusschen den HEERE ende v, dat ick v aenseyde des HEEREN woort. Want ghy vreesde v voor den viere, ende en ginct opten berch niet. Ende hy sprack:

6

^* Ic ben de HEEre uwe Godt, die v wt Egipten lant geleyt heeft, wten diensthuyse.

* Exod. 20.a.2. Leuit. 25.g.55 Deut. 4.b.16.

7

Ghy en sult geen ander Goden hebben, voor my.

8

Ghy en sult v geen beelden maken van eenigherhande faetsoen: Noch bouen inden Hemel, noch onder op Aerden, noch inden water onder der Aerden.

9

⁺ Ghy en sultse niet aenbidden, noch hen dienen:^* Want ick ben de HEEre uwe God, een^† ijuerich Godt, die de misdaet der vaderen versoeckt, op de kinderen, int derde ende vierde lidt, aenden ghenen, die my haten:

+ B vers 9

* Exod. 34.a.7 Nahu. 1.a.2. Deut. 7.b.10.

† zeloers.

10

Ende barmherticheyt bewijse, in veel duysenden, den ghenen die my lief hebben, ende mijn gheboden houden.

11

Ghy en sult den^* Naem ws HEEren ws Godts niet misbruycken. Want de HEEre en sal den ghenen niet ongestraft laten, die sinen Naem misbruyct.

* Leuit. 24.c.11. 19.b.12.

12

^* Den Sabbath dach suldy houden, dat ghy hem heylicht, ghelijck v de HEEre uwe God geboden heeft.

* Exod. 23.b.12. Rom. 14.a.5.

13

Ses dagen suldy arbeyden, ende al uwe werck doen.

14

Maer^† ten seuensten dage is den Sabbath, des HEEren ws Godts. Soo en sult ghy geen arbeyt doen, noch dijn sone, noch dijn dochter, noch uwe knecht, noch uwe dienstmaecht, noch uwen Osse, noch uwen Ezel, noch alle uwe Vee, noch de vreemdelinck die binnen uwer poorten is, op dat uwen knecht, ende uwe Maerte rusten ghelijck als ghy:

† Gene. 2.a.3.

15

⁺ Want ghi sult ghedencken dat ghy oock een knecht in Egipten lant waert, ende de HEEre dijn Godt, v van daer wtgheleyt heeft, met een machtighe hant, ende wtgherecten arm. Daerom heeft v de HEERE dijn Godt gheboden, dat ghy den Sabbath dach houden sult.

+ C vers 15

16

^* Ghy sult uwen Vader, ende uwe Moeder eeren, so v de HEEre dijn God gheboden heeft, op dat ghy langhen tijt leuet op Aerden, ende dattet v wel gae inden lande, dat v de HEERE v God gheuen sal.

* Exod. 21.b.17. Mat. 15.a.4. Ephe. 6.a.2.

17

^* Ghy en sult niet dootslaen.

* Mat. 5.b.21.

18

Ghy^† en sult gheen Ouerspel doen.

† Rom. 13.b.9

19

^* Ghy en sult niet stelen.

* Mat. 19.c.18

20

^† Ghy en sult gheen valsch getuychenis spreken teghen uwen naesten.

† Rom. 13.b.9

21

^* Ghy en sult ws naesten wijf niet begheeren.

* Rom. 7.b.8.

[p. 68r]

Ghy en sult ws naesten huys niet begheeren, Acker, Knecht, Ioncwijf, Osse, Ezel, noch al wat sine is.

22

Dat zijn de woorden, die de HEEre sprack, tot uwer gantscher Menichten, opten Berch wten vier ende der wolcken, ende donckerheydt, met luyder stemmen. Ende en dede daer niet toe,^* ende schreefse op twee steenen tafelen, ende gafse my.

* Exod. 31.d.18.

23

Maer doen ghy de stemme wter duysternissen hoordet, ende saecht den berch met vier bernen, traedt ghy tot my, alle ouerste onder uwen stamme, ende uwe Ouders,

24

Ende spraect:^† Siet, de HEEre onse God heeft ons laten sien, zijn heerlijcheyt ende sine Maiesteyt, ende wy hebben zijn stemme wten viere gehoort. Heden hebben wy gesien dat God met menschen spreect, ende si blijuen leuende.

† Ioan. 1.b.14.

25

⁺ Ende nv, waerom sullen wy steruen, dat ons dit groote vier verteert? Ist dat wy des HEEren ons Gods stemme meer hooren, so moeten wy steruen.

+ D vers 25

26

Want wat is alle vleesch, dattet soude mogen hooren de stemme des leuendigen Gods, wten viere spreken, als wy, ende leuendich blijuen?

27

Treet ghy daer toe, ende hoort alle wat de HEEre onse God seyt, ende segget ons.^† Al wat de HEEre onse Godt met v spreken sal, dat willen wy hooren ende doen.

† Exod. 19.b.8. 24.a.3. Deut. 26.d.17 Iosue. 1.c.16. Iere. 42.a.5.

28

Maer doen de HEEre uwe woorden hoorde, die ghy met my spraect, sprac hy tot my: Ick heb ghehoort de woorden van desen volcke, die si met v ghesproken hebben. Het is altemael goet, wat si gesproken hebben.

29

Och oft si alsulcken hert hadden, dat si my vreesden, ende dat si mijn gheboden hielden haer leuen lanck, op dattet hem wel ghinghe, ende haren kinderen eewelijc.

30

Gaet henen ende segt hen: Gaet thuys in uwe Hutten.

31

Mer ghy sult hier voor my staen, dat ick met v spreke alle wetten ende gheboden, ende rechten, die ghy hen leeren sult,^† dat sy daer nae doen, inden lande, dat ick hen gheuen sal in te nemen.

† Deut. 4.a.5. 6.a.1. 10.c.12.

32

Soo onthout nv dat ghy doet, soo v de HEEre uwe God geboden heeft,^* ende en wijckt niet, noch ter rechter, noch ter slincker hant.

* Deut. 17.c.16. Prou. 4.c.27 Iosue. 1.b.7.

33

Maer wandelt in alle weghen, die v de HEEre uwe God geboden heeft, op dat ghy leuen moecht, ende v wel gae, ende langhe leuet int lant dat ghy innemen sult.