Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .xxxij. Capittel.

¶ Dat volck richt dat gulden calf op int afwesen van Moses, De welcke wort daerom vergramt, hy werpt de tafelen in stucken, ende hy straft de ouertreders.

1

⁺ MAer als dat volck sach, dat Mose vertoefde vanden berge te comen, vergaderden si teghen Aaron^* ende spraken tot hem: Op, ende maect ons Goden, die ons voor gaen. Want wy en weten niet wat desen man Mose gheschiet is, die ons wt Egipten lant gheleyt heeft.

+ A vers 1

* Act. 7.e.40.

2

Aaron sprack tot hen:^† Trect af de gulden oorringhen van uwer wijuen ooren, ende uwer sonen, ende uwer dochteren, ende brengtse tot my.

† Iudic. 8.c.24.

3

Doen troc al tvolck zijn gulden oorringen af van haren ooren, ende brachtense tot Aaron.

4

Ende hy namse van haren handen, ende beworpt met eender griffien,^* ende si maecten een ghegoten calf, ende si spraken:^† Dat zijn uwe Goden, Israel, die v wt Egypten lant gheleyt hebben.

* Psal. 106.c.19

† 3.Re. 12.f.28 Nehem. 9.c.18

5

⁺ Doen dat Aaron sach, boude hy eenen Altaer voor hem, ende liet wt roepen, ende sprack: Morghen ist des HEEren feeste.

+ B vers 5

6

Ende si stonden smorghens vroech op, ende offerden brantoffer, ende brochten daer toe dancoffer.^† Daer nae ghinc dat volck sitten om te eten, ende te drincken, ende stonden op om te spelen.

† 1.Cor. 10.a.7.

7

Maer de HEEre sprack tot Mose:^† Gaet, daelt af: Want v volck, dat ghy wt Egypten lant gheleyt hebt, heuet verdoruen.

† Deut. 9.c.12.

8

Sy zijn snellijck vanden wege ghegaen, die ick hen gheboden hebbe. Sy hebben een ghegoten calf ghemaect, ende hebbent aengebeden, ende hebben hem gheoffert, ende gheseyt:^* Dat zijn uwe Goden, Israel, die v wt Egypten lant geleyt hebben.

* 3.Reg. 12.e.28.

9

Ende de Heere sprac tot Mose:^† Ic sie dattet een hertneckich volck is,

† Exod. 33.a.3.

10

Ende nv, latet my toe, dat mijnen tooren ouer hen vergrimme, ende hen op ete,^* so wil ick v tot een groot volck maken.

* Num. 14.b.12

11

⁺ Maer Mose badt ernstelijck voor den HEEre sinen God, ende sprac: Och HEEre, waerom wil uwen toorne vergrammen ouer v volck, dat ghy met grooter macht ende crachtiger hant wt Egypten lant gheleyt hebt.

+ C vers 11

12

Daerom soo souden de Egiptenaren segghen, ende spreken: Hy heeftse tot haren ongheluck wtgeleyt, om dat hijse verworgen soude int geberchte, ende afdoen vanden aertbodem. Keert v van de gramschap ws toorens,^* ende weest ghenadich ouer de boosheyt ws volcx.

* Num. 14.c.19

13

Weest gedachtich uwer dienaers Abraham, Isaac, ende Israel, den welcken ghy ghesworen hebt by v seluen, ende hen toegheseyt hebt:^+† Ick wil uwe saet vermeerderen, ghelijck de Sterren aenden hemel, ende alle dat lant dat ick v toegheseyt heb, wil ick uwen sade gheuen, ende sullent besitten eewichlijck.

+ D vers 13

† Gen. 15.a.5. 22.c.17. Deut. 10.d.22.

14

Alsoo beroudet den HEEre dat quaet, dat hy dreychde sinen volcke te doen.

15

^* Mose keerde hem, ende clam vanden berghe, ende hadde twee tafelen des ghetuychenis in zijn hant, die op beyde zijden gheschreuen waren.

* Exo. 24.c.12. 31.d.18. Deut. 9.b.10.

16

Ende God hadse selue ghemaeckt, ende selue dat gheschrift daer in ghegrauen.

17

Doen nv Iosua hoorde des volcx gheroep, dat si iuychten, sprack hy tot Mose: Daer is een gheroep inden Leger, als in eenen strijt. Hy antwoorde:

18

Ten is gheen gheroep teghen malcanderen, der gheender die bouen ende onder ligghen, maer ick hoore een geroep eens singhenden dans.

19

Maer als hi vast byden Leger quam,

[p. 33v]

ende dat calf ende den dans sach, wert hy seer gram,^+* ende werp de tafelen wt zijn hant, ende brackse onder aenden berghe.

+ E vers 19

* Deut. 10.a.2.

20

^† Ende nam dat calf dat si ghemaeckt hadden, ende verbrandet met vier. Ende maectet te puluere, ende stroydet opt water, ende ghaft den kinderen Israels te drincken.

† Deut. 9.d.21.

21

Ende sprack tot Aaron: Wat heeft v dit volck ghedaen, dat ghy een so grooten sonde op hen ghebracht hebt?

22

Aaron sprack: Mijn Heere en late sinen tooren niet vergrammen, ghy weet dat dit volck boos is.

23

Sy spraken tot my: Maeckt ons Goden, die ons voorgaen, want wy en weten niet, hoet desen man Mose gaet, die ons wt Egipten lant gheleyt heeft.

24

Ick sprack tot hen: Wie gout heeft, die trecket af, ende gheuet my, ende ick worpt int vier, daer wt is dat calf gheworden.

25

⁺ Doen nv Mose sach, dat dat volc^† los gheworden was (want Aaron hadse los ghemaect, door een becallinghe, daer mede hijse fijn woude toerechten)

+ F vers 25

† Dat is, ghebloot oft vanden iuweelen berooft is.

26

Trat hy inde duere des leghers ende sprac: Herwaerts tot my, wie den HEEre toebehoort. Doen vergaderden by hem alle de kinderen Leui.

27

Ende hy sprack tot hen: So seyt de HEEre, de God Israels:^† Een yeghelijc binde zijn sweert op zijn lendenen, ende doorgaet wech ende weder, vander eender poorten totter ander inden legher, ende een yeghelijck verworge sinen broeder, vrient, ende naesten.

† Num. 25.a.5.

28

De kinderen Leui deden so hen Mose gheseyt had. Ende in dien daghe vielen vanden volcke, drie duysent mannen.

29

Doen sprack Mose: Vult heden uwe handen den HEEre, een yeghelijck aen sinen sone ende broeder, dat heden ouer v de benedictie ghegheuen worde.

30

⁺ Des Morghens sprack Mose totten volcke: Ghy hebt een groote sonde ghedaen. Nv ic wil opclimmen totten HEEre, oft ick misschien uwe sonde versoenen conde.

+ G vers 30

31

Als nv Mose weder tot den HEEre quam, sprack hy: Och dat volck heeft een groote sonde ghedaen, ende hebben hen gulden Goden ghemaect.

32

Nv vergheeft hen haer sonde, en doedijt niet,^* soo schrabt my wt uwen boecke, dye ghy gheschreuen hebt.

* Rom. 9.a.3. Psal. 69.d.29

33

De HEEre sprac tot Mose:

34

Wat? Ick wil dien wt mijn Boeck schrabben, die aen my sondicht. Soo gaet nv henen, ende leyt dat volck, daer ick v gheseyt hebbe.^† Siet, mijnen Enghel sal voor v gaen. Ick sal haer sonde wel besoecken, wanneer mijnen tijt coemt, hen te besoecken.

† Exod. 23.c.20. 33.a.2.

35

Aldus plaechde de Heere dat volc, om dat si dat Calf ghemaeckt hadden, dat welck Aaron ghemaect hadde.