Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .xvj. Capittel.

¶ Doen dat volck om der spijse wille onlijtsaem was, ende morde, soo seyndet hy haer quackelen, ende dat Man.

1

⁺ ENde si quamen in Elim,^* daer waren twelf Waterfonteynen, ende tseuentich Palboomen, ende si maeckten aldaer haren legher aen het water.

+ A vers 1

* Num. 33.b.9.

2

Van Elim trocken si, ende de geheele Menichte der Kinderen Israels quam inde woestijne Sin, die daer leyt tusschen Elim ende Sinai, inden vijfthiensten daghe der tweeder Maent, nae dien datse wt Egypten landt ghetogen waren.

3

Ende de geheele Menichte^* der kinderen Israels murmureerden teghen Mose ende Aaron in de woestijne, ende spraken tot hen:

* Num. 11.a.1.

4

Wilde Godt dat wy waren ghestoruen in Egypten, door des HEEren hant, doen wy byden vleeschpotten saten, ende hadden broots planteyt teten. Want ghy hebt ons daerom wtgeleyt in deser woestijnen, dat ghy dese gheheele Menichte van hongher sout laten steruen.

5

Doen sprack de HEEre tot Mose:^† Siet, ick wil v broot vanden hemel laten regenen, ende dat volck sal wtgaen, ende vergaderen daghelijcx wattet des daechs behoeft, dat ict proeue, oft in mijne Wet wandelt, oft niet.

† Sap. 16.d.20 Psa. 78.b.24 Ioan. 6.d.31.

6

Maer inden sesten daghe sullen si hen bereyden, dat si dubbelt so veel in draghen, bouen dat si anders daghelijcx vergaderen.

7

⁺ Mose ende Aaron spraken tot allen kinderen Israels: Tauont suldy ghewaer worden, dat v de HEEre wt Egypten landt gheleyt heeft,

+ B vers 7

8

Ende des morgens suldy des HEEren heerlicheyt sien. Want hy heeft uwe murmuratie teghen den HEEre gehoort. Wat zijn wy, dat ghy teghen ons murmureert?

9

Mose sprack voort:^† De HEEre sal v tauont vleesch teten geuen, ende morgen broots planteyt, om dat de HEEre v murmuratie ghehoort heeft, dat ghy teghen hem gemurmureert hebt. Want wat zijn wy? V murmuratie en is teghen ons niet, maer teghen den HEEre.

† Num. 11.d.18

10

Ende Mose sprack tot Aaron: Seght de gantsche Menichte der kinderen Israels: Coemt hier by, voor den HEEre, want hy heeft uwe murmuratie gehoort.

11

⁺ Ende doe Aaron alsoo sprack, tot alle de Menichte der kinderen Israels, keerdense hen tegen de woestijne. Ende siet, de heerlicheyt des HEEren verscheen in een wolcke.

+ C vers 11

12

Ende de HEEre sprack tot Mose:

13

Ick heb der kinderen Israels murmuratie ghehoort. Seght hen: Tusschen den auont suldy vleesch teten hebben, ende morgen broots sat worden. Ende beuinden, dat ick de HEEre uwe Godt ben.

14

Ende des auonts quamender^* quackelen op, ende bedeckten dat heyr. Ende tsmorges lach den dauw rontom de Tenten.

* Num. 11.f.31.

15

Ende als den dauw geuallen was, Siet, doen lach daer wat in de woestijne, ront ende cleyn, ghelijck den rijm op den Lande is.

16

⁺ Ende doent de kinderen Israels sagen, seyden si onder malcanderen:^† Dat is Man: Want si en wisten niet wattet was. Maer Mose sprac tot hen: Het is dat broot, dat v de HEEre teten gegeuen heeft.

+ D vers 16

† Deut. 8.a.3.

17

Maer dat ist, dat v de HEEre gheboden heeft: Een yegelijck vergadere dies so veel hy voor hem eten mach, ende neme een Gomor voor elck hooft, nae tgetal der sielen in zijnder Hutten.

18

Ende de kinderen Israels deden also, ende vergaderden, die eene veel, die ander weynich.

19

^† Mer doement metten Gomor wt mat, en hadde die, die veel vergadert hadde, niet ouer: Ende die weynich vergadert hadde, dien en ghebrack niet: Maer een yegelijc hadde vergadert, so veel hy voor hem eten mochte.

† 2.Cor. 8.b.15.

20

Ende Mose sprack tot hen: Niemant en late daer wat ouer tot morgen.

21

Maer si en hoorden Mose niet, ende sommighe lieten daer wat af ouer tot morghen. Doe wiessen daer wormen in, ende wert stinckende. Ende Mose wert toornich op hen.

22

Maer si vergaderden des selfden alle morgen, so veel een yegelijck voor hem eten mochte. Maer wanneer de Sonne heet scheen, so versmoltet.

23

Ende des sesten daechs vergaderden si des broots dubbelt soo veel, namelijck twee Gomor voor een. Ende alle de Ouerste der Menichten quamen in, ende vercondichdent Mosi.

24

⁺ Ende hy sprack tot hen: Dat ist dat de HEEre geseyt heeft: Morghen ist den Sabbath der heyliger ruste des HEEren. Wat ghy backen wilt, dat bact, ende wat ghy coken wilt, dat coockt: Maer watter ouerschyet, dat laet blijuen dattet bewaert worde tot morghen.

+ E vers 24

25

Ende si lietent blijuen totten morgen so Mose gheboden had. Doe en wertet niet stinckende, ende daer en was oock gheenen worm in.

26

Doe sprack Mose: Eet dat heden, want het is heden den Sabbath des HEEren, ghy en sullet heden op den velde niet vinden.

27

Ses daghen suldijt vergaderen, maer den seuensten Dach is den Sabbath, daer en salt niet in zijn.

28

Maer inden seuensten dage, ghingender sommighe vanden volcke wt om te vergaderen, ende en vonden niet.

29

Doe sprack de HEEre tot Mose: Hoe lange weygerdy v te houden mijn geboden ende Wet:

30

Siet^* de HEEre heeft v den Sabbath ghegeuen, daerom gheeft hy v opten sesten dach voor twee dagen broot. So blijue nv een yeghelijck inden sinen, ende niemant en ga wt van zijnder plaetsen, inden seuensten daghe:^*

* Ezech. 20.b.12.

* Ezech. 20.b.12

31

Also vierde dat volck den seuensten dach.

32

Ende dat huys Israels hiet het broodt Man.

[p. 27v]

^+† Ende het was ghelijck Coriander saet, ende wit, ende hadde eenen smaeck, ghelijck^* Semelmeel met honich.

+ F vers 32

† Num. 11.b.7.

* Terwen bloemen, oft witte broodt.

33

Ende Mose sprac: Dat ist dat de HEEre gheboden heeft. Vult een Gomor daer af, om op alle nacomelingen te bewaren, op datmen sie dat broot daer ick v mede ghespijst heb inder woestijne, doe ick v wt Egypten landt leyde.

34

Ende Mose sprack tot Aaron:^† Neemt eenen Croes, ende doet een Gomor vol Man daer in, ende latet voor den HEEre om te bewaren op uwe Nacomelinghen,

† Heb. 9.a.4.

35

Alsoo de HEEre Mose gheboden heeft. Aldus lietet Aaron aldaer voor dat ghetuyghenisse om te bewaren.

36

Ende de kinderen Israels aten Man^* veertich iaren,^† tot dat si totten lande quamen, daer si woonen souden: Tot aen de palen des lants Canaan aten si man.

* Iud. 5.d.14.

† Ios. 5.c.12.

37

Maer een Gomor is dat thiende deel eens Epha.