Details uit de stedenatlas van Jacob van Deventer
In Madrid worden de kaarten bewaard van meer dan 250 steden uit de toenmalige Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden, die in de 16de eeuw op bevel van Filips II door de befaamde cartograaf Jacob Roelofs van Deventer getekend werden. In 1995 verscheen er nog een heruitgave van deze plattegronden, die voor de meeste steden de eerste en vroegst betrouwbare kaarten zijn.
Hernieuwd en minutieus onderzoek van deze kaarten door Aad de Klerk van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland bracht onlangs aan het licht dat op een aantal van die kaarten Jacob van Deventer een onopvallend, maar heel significant symbool gebruikte. Daarmee duidde hij aan dat ter plaatse een uitwateringsbuis of wateruitlaat (sluis of duiker) lag. In de 16de eeuw was dit zeker zelfs militair belangrijk genoeg om door middel van een uniform symbool aangemerkt te worden. Op met minder dan 11 plaatsen op de Zeeuwse stadsplattegronden werd dit symbool aangetroffen. (A.P. de Klerk, Over de zestiende-eeuwse Zeeuwse stadsplattegronden van J van Deventer, in: Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis jg. 2002, blz. 1-5).
Er bestaat dus alle reden om de atlas van Jacob van Deventer, die ook de West-Vlaamse steden weergeeft, tot in detail (opnieuw) te onderzoeken. Reeds in de 19de eeuw, toen deze kaarten voor het eerst gereproduceerd werden (C. Ruelens e a., Atlas des villes de la Belgique au 16ième siècle, 1884-1927) kregen deze plattegronden de historici van hoge waardering. De vondst van A de Klerk bevestigt dat Van Deventers kaarten in hoge mate betrouwbaar zijn en zelfs tot in de details een grote documentaire waarde bezitten.
A.B
Auteursrechtelijk beschermd