Rosieres (Vraagw. 2002, blz. 104)
Voor wat de stad Ieper betreft werd er reeds een overzicht gepubliceerd van de ‘rozenmaagden’ of rosières, en wel in het gedocumenteerde opstel van S. Verheye in Iepers Kwartier (De Ieperse rozenmaagden van Napoleon, jg. 1989, blz. 5-7).
Verheye geeft de namen op van een tiental Ieperse meisjes die in het huwelijk traden te Ieper tussen 1807 en 1813. Telkens was de bruidegom een oud-soldaat die minstens één veldtocht meegemaakt had. De rozenmaagden werden aangeduid door de gemeenteraad en de dotatie, lastens de stadskas, werd uitgereikt naar aanleiding van de verjaardag of de kroning van Napoleon tot keizer. In principe moest het huwelijk ook aangegaan worden in die periode.
Een keizerlijk decreet van 25 maart 1810 bepaalde verder dat 6000 militairen met verlof uit Napoleons leger, die minstens één veldtocht hadden meegemaakt en huwden op 22 april 1810, een bedrag van 600 francs moesten ontvangen.
In Ieper waren er inderdaad twee meisjes die niet op 22 maar op 23 april 1810 huwden met een oud-militair en die mooie som ontvingen. In hetzelfde jaar 1810 trouwde een andere Ieperlinge met een gewezen lansier op de verjaardag van Napoleons kroning en ook dit echtpaar kreeg 600 francs.
De val van Napoleon stelde een definitief einde aan de rosières...
A.B.
In afwezigheid van de prefect, liet J.B. Holvoet, Conseiller de Préfecture délégué, in het Recueil des Arrêtés van het jaar XIII (1804) het programma verschijnen dat de stad Brugge van plan was uit te voeren om de kroning van Napoleon tot keizer feestelijk te vieren (blz. 106-107).
Een rozenmaagd zou trouwen met een oud-gediende uit het leger. A neuf heures et demie, deux Membres de la Mairie iront chercher à son domicile la Fille pauvre et honnête, dont il a été fait choix conformément aux dispositions bienfaisantes du Décret Impérial du 13 Prairial an 12; et ils la conduiront avec son futur époux, à l'Hôtel de ville. Te tien uur volgde dan de burgerlijke en te elf uur de kerkelijke huwelijksplechtigheid. Op het stadhuis kreeg het nieuwe paar dan de beloofde 600 fr. Om één uur werden de echtelingen getracteerd in het stadhuis op een Banquet de nôce. Dan volgde er nog een brooduitdeling aan 4125 armen, een vuurwerk, een algemene verlichting en een Bal gratis à la Salle de Spectacle.
Eveneens in het Recueil des Arrêtés, jaar 1810, blz. 57-61, verscheen het programma der feestelijkheden die te Brugge zouden gehouden worden naar aanleiding van het huwelijk van de keizer, voorafgegaan door een Circulaire sur la Célébration des Réjouissances dans la ville de Bruges, le jour du Mariage des Militaires ordonnés par l'Empereur. Het feest nam twee dagen in beslag; tien gewezen militairen trouwden de eerste dag en ontvingen elk 600 fr.
Een kort relaas van deze gebeurtenissen uit 1810 werd genoteerd door J.K. Verbrugge in zijn Gedenkweerdige Aenteeckeningen (Brugge 1958, blz. 35). Daar staat o.m. te lezen dat de tien bruidsparen in gemeen akkoord uitgekozen werden door de prefect en de meier van Brugge.
L.V.A.