Bier en wijn, Brugge 12 december 1542
De continue nood van de schatkist te Brussel leidde ook in de 16de eeuw tot steeds nieuwe inventiviteit bij het verhogen van de indirecte belastingen. Doch dan wel met inspraak van de gedupeerden. Zo is het Brugse schepencollege op 12 december 1542 bijeen om te bespreken hoe diverssche eetelicke ende drijnckelicke waeren een hoger accijnsrecht kan worden opgelegd. Vooraleer de Brugse conclusie doorgegeven wordt zal natuurlijk eerst nog ruggenspraak gebeuren met de andere Leden van Vlaanderen. De tekst levert een mooi geheel van plaatsen van herkomst midden de 16de eeuw.
Eerst bij elke ton(n)e ofte hame van ald(er)hande inghebrauwen biere, hoedaenich tselve zij, cleen ofte groot, te stellene boven de ordinaire assijse binnen de steden, daermen assijse betaelt, iiii gr. vl.; idem binnen tplatte landt ofte dorpen, daerm(en) gheen assijse betaelt, ofte em(m)er zeer cleene xii gr.
Idem bij elcke hame ofte ton(n)e van vreimden biere, ghebrauwen buuten den lande van harrewaerts overe, als inyperen bier, hamburgher bier, inghels bier, en desghelijcke, boven tordinaire iii sch...
Idem van elke hame van rijnschen wijne, nijemant uuteghesteken, in steden ende plaetsen daermen assijse betaelt, boven tordinaire ii sch. gr.
Idem up elck pinsoen van alle soorte van vransche ende boergoensche wijn wit ofte root, 2 sch 4 den. gr.
Idem bij elcke hame van inghewassen wijnen als hougaerssche, leuvensche ende desghelijcke, indifferechtelicke 16 gr.
Idem bij elcke hame van alle soorte van heete wijnen als bastaerde, maelenseije, romenije, secken, caprijcke, ende desghelijcke, negheene uute ghesteken, xxiiii gr.
Heete wijnen zijn brandewijnen, bastaerde zoete wijn, malevisee van Malvasia op Morea, Romanie een Spaanse wijn, seeke wijn, witte wijn, Caperijcke van Capri, men spreekt van hamen of tonnen bier, inghebrauwen, inlands, of buuten ghebrauwen met hinyperen, framboos of Hamburgs of Engels bier.
De wijnen blijken evengoed inlands: uit Hoegaarden en Leuven en dergelijke (Luik, Lessines, Hoei, Vloesberg, Aarschot zoals de Gentse wijnkooplieden verkopen), als uit het Rijnland geimporteerd via Dordrecht, 1545, en natuurlijk Frankrijk en Bourgogne. Die laatste worden gestapeld in Dumkerke, Nieuwpoort en Damme, 1546, doch worden in de Brugse tekst niet geëxpliciteerd. Bij het opstellen van het Placcaet 24 december 1549 - waarbij nadrukkelijk wordt gewaarschuwd de wijnen niet te corrumperen, minghelen met quade ende onghesonde substancien, wat blijkbaar van alle tijden is - wordt gestipuleerd: poinchons (in de Brugse tekst pinsoenen) van Beaulne ende Dyon, Arboys, Orleansche wijn, wijn Auxeroyse, wijn van Ay, Grane van Petaus (Poitou) een bote wijns van A Zoye, Portugal, poinchon Parijsche wijns en wijn van Bar(-sur-Aube) en Laus. Uit de tekst boven overgeschreven blijkt dat inlands bier en wijn lager wordt aangeslagen dan vreemde. Er is op het eerste zicht geen sprake van inlandse heete wijnen, hoewel die duidelijk onder de toonbank werden verkocht. (Up de vanghenisse kan men zich blijkbaar gonynck wijn laten opdienen (Secr. Res. 128, 1549).
Auteursrechtelijk beschermd