Biekorf. Jaargang 101

[p. 95]

Vraagwinkel

Avec jour, contre le jour

De rekeningen met betrekking tot de Mei- en Oktoberfoor tijdens en vlak na de Franse Periode te Brugge (1795-1822)vermelden een aantal specifieke termen. Zo wordt een onderscheid gemaakt tussen kramen ‘avec jour’ (vertaald als ‘met den dag’) en ‘contre le jour’ (‘tegen de dag’). In de marge wordt ook melding gemaakt van een half, één of anderhalf fatsoen.

Wat betekenen deze termen?

P. Vanden Berghe

Opeising van kerkelijk zilverwerk in 1690

Om zijn vele en dure oorlogen te financieren heeft koning Lodewijk XIV in 1689 een ordonnantie uitgevaardigd waarbij de kerken en kerkelijke instellingen in Frankrijk verplicht werden hun goud- en zilverwerk in te leveren om er gouden en zilveren munten uit te slaan. Voor de ingeleverde stukken werden vergoedingen uitbetaald. De voorwerpen die rechtstreeks bij de cultus gebruikt werden mochten behouden blijven.

Een heel stuk van Vlaanderen viel toen onder Franse heerschappij en zal dus ook aan deze maatregel onderworpen geweest zijn. Wat is er hiervan in de praktijk terecht gekomen? Bestaan daar gegevens over?

A.B.

Coca Cola in 1844

In de Journal de Bruges van 25 oktober 1844 wordt geadverteerd voor Coak van eerste kwaliteit. Een zekere Gransiere, ‘mécanicien’ bij de Handelskom te Brugge, heeft 1,25 hectoliter van het goedje te koop. Is er hier sprake van een coca cola of coke avant-la-lettre?

L.V.B.

Verbetering aan het spinnewiel

De bekende priester en politicus Mgr. D. de Haerne (Ieper 1804-Sint-Joost-ten-Node 1890) zou een verbetering aan het spinnewiel hebben uitgevonden.

Is dit zo en wat omvatte deze verbetering?

D.M.

Overvoerdere

Overvoerdere was een ambt uit de oude tijd, vóór de Franse Revolutie. Wat wordt er juist bedoeld met deze functie? Waar zijn er voorbeelden van te vinden?

A.B.

[p. 96]

Piffesnijder

Volgens de provinciale wegwijzer van 1910 was er in de gemeente Langemark een hengsten of piffesnijder aan het werk.

Wat hield dat beroep in?

L.V.A.

Konijnengilden

Voor 1914 bestond er in Zwevegem een konijnengilde om teelt en handel in konijnen te bevorderen. Inzake kleinveeteelt was onze provincie een ware voorloper, waar o.m. geitenbonden floreerden. Maar bestonden er ook verenigingen die zich uitsluitend op de kweek van konijnen toelegden?

A.B.

Bond van de boerenhonden

In Watou bestond er voor de Eerste Wereldoorlog een bond van de boerenhonden. Pastoor Goderis van Watou was er voorzitter van en een inwoner van Watou, Isidoor Vandamme, trad op als zaakgelastigde. Waarschijnlijk was deze bond zoiets als een paardenverzekering of een geitenbond, maar wellicht waren zulke bonden nogal zeldzaam. Bestaan er over deze hondenbond meer gegevens?

J.V.C.

School voor dienstboden

Keizerin Maria-Theresia richtte in 1780 te Wenen een school voor dienstboden in. De bedoeling bestond om ook in de Zuidelijke Nederlanden met een dergelijk initiatief te starten. Is er iets meer bekend over zulke aangelegenheid in onze gewesten?

L.V.A.

Stad Oudenburg

Oudenburg was tot in 1817 betiteld als stad. Sindsdien was het een gemeente en onlangs werd de titel van stad terug aan Oudenburg gegund.

Waarom werd de stadstitel in 1817 aan Oudenburg ontnomen?

L.V.A.

Duitse interesse voor Vlaamse dialecten

In de herfst van 1916 startte er een onderzoeksproject door de Duitse germanisten Conrad Borchling en Theodor Frings naar de Vlaamse dialecten. Dit in opdracht van het Pruisische ministerie van cultuur in Göttingen, in het krijgsgevangenkamp waar Vlaamse krijgsgevangenen, vooral met activistische sympathieën verbleven. Frings werd later professor te Leipzig, waar hij de grondslag legde voor het tot op vandaag bestaande departement neerlandistiek.

Is er over deze zaak meer bekend? Wat is er gebeurd met de documentatie die hier verzameld werd uit de mond van de Vlaamse dialectsprekers uit dit soldatenkamp?

L.V.A.