Biekorf. Jaargang 97

[p. 222]

Van dat mannetje die achter oude wuvetjes gieng om up t'eten

Wie vertelde deze vertelling?

In de jaren 1930-32 gingen we in de herfst soms met zussen en broers en buurmeisjes op de velden ijzer en koper rapen. We woonden toen in Langemark in de Korte Eeckhoutmolenstraat. De oorlog had er heel erg gewoed en na elke regenbui kwamen er stukjes ijzer en koper aan de oppervlakte. Terwijl we in een rij over het veld heen en weer wandelden om te rapen, vertelde een buurmeisje, Maria Pouillie uit onze straat, nogal ruwe en soms wrede vertellingen. Ze was toen misschien veertien jaar. Een ervan was bv. ‘Van drie viengers in m'n gat’ die o.m. de pastoor bestal. De meeste vertellingen ben ik vergeten. Het hier na vertelde verhaaltje heb ik nog eens laten optekenen door m'n zuster die in Canada woonde en nu overleden is. Samen met haar herinneringen kan ik het in grote trekken reconstrueren.

Het verhaaltje zelf

D'r was een keer een manneje die tegen z'n moeder zei: ‘'k gaan een oud wuveje gaan halen om up t'eten’. Ie goeng op weg en kaam bij een huus waar dat er oud oud wuveje weunde. Ie gieng binnen en vroeg heur of ze een hol in z'n baalzak wilde toestoppen. Ze pakte heur naalde en ze stak heur hoofd in de zak om te stoppen. Ie smeet heur d'r in en boend de zak toe.

Ie smeet hem up z'n rik en gieng ermee naar huus. Maar oenderweg moest 'n over zeven dyken gaan schyten en over zeven wissen gaan pissen.

Het wuvetje in de zak riep om hulpe. Een vent die een dyk aan 't delven was, kwam heur d'r uut halen. Ze zei tegen die vent: vult de zak met distels en dorens. Als 't mannetje werekwam en de zak up z'n rik smeet, peinsde ie dat 't wuvetje met heur stopnaalde stak ‘stek maar, stek maar, zei ie, we gaan je toch upeten’. Ie kwam thuus en zei tegen z'n moeder: 'k Zyn hier met een oude wuveje’. Maar ie zag dat ie bedrogen was.

[p. 223]

Maar ie gieng nog een keer achter dat wuveje. Maar ie spande z'n zak aan d'achterdeure en gieng binnen al de voordeure. Het wuveje verschoot en vluchtte weg en ze tumelde in de zak. Ie boend de zak were toe en smeet hem op z'n rik.

Maar halverwege moest ie were over zeven dyken gaan schyten en over zeven wissen gaan pissen. 't Wuveje riep were om hulpe om verlost te worden. D'r was daar weer een dykedelvere die heur uut de zak haalde en ze zei: ‘Vult den zak met slyk en mooze’. Als 't mannetje were kaam smeet ie zeere de zak up z'n rik en vertrok. Maar ie voelde 't slyk deur de zak up hem lopen en ie zei: ‘Pist maar, pist maar, me gaan je toch upeten’. Ie kwam thuus en zei ‘Moeder 'k hem ze mee’. En ie zag were dat 'm bedrogen was.

En ie gieng voor de derde keer om dat wuveje te halen. Ie stak ze seffens in de zak, boend hem toe en smeet hem up z'n rik. Die keer gieng ie rechte naar huus. Thuus zei ie tegen z'n moeder: ‘Doe ze maar gereeds, 'k gaan hout gaan halen’.

Z'n domme moeder vroeg aan 't wuvetje: ‘Hoe moet ik je dooddoen?’ 'k gaan tje togen, zei 't wuveje, ‘leg jen hoofd up den kapblok’. En 't wuveje kapte 't hoofd van de moeder af. Ze stak heur in de ketel en zette hem up de stove. Os 't mannetje thuuskwam, wilde 'n proeven van 't wuveje in de ketel, 't Wuveje had heur weggestoken achter de deure en os ze hem zag proeven riep ze: ‘Etje, etje, j'eet van je moeder!’

Enkele verklaringen

Voorafgaande opmerking: Ik heb geprobeerd om het Langemarks enigszins fonetisch weer te geven. Zo moet je de twee e's in wuveje dof uitspreken. Het persoonlijk voornaamwoord hij is soms zowel in het enkelvoud als in het meervoud. Rik = rug; dyk = sloot; al de voordeure: door de voordeur; dykedelver = iemand die sloten schoonmaakte en uitdiept. ‘Eten lyk een dykedelver’ = eten met grote eetlust, veel eten. Mooze = nat slijk; dooddoen = doden; togen = tonen; wegsteken = verstoppen; etje, etje (met een gerekte lange, gedekte e) = foei, foei; os = als, toen.

C. Moeyaert