Biekorf. Jaargang 92

Weale en Alberdingk Thijm

Als nr. 4 in de reeks ‘Bronnen en bijdrage tot de Vlaamse geschiedvorsing’, uitgegeven door het Brugse Genootschap voor Geschiedenis verscheen van L. Van Biervliet ‘De brieven van W.H. James Weale aan Jozef A. Alberdingk Thijm, 1858-1884’. (99 blz., ill.).

L. Van Biervliet, in 1990 door de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België gelauwerd voor haar biografie over de bekende Engelse kunstgeleerde J. Weale, heeft een onderdeel van haar grote studie dieper uitgewerkt door de uitgave van 46 - in het Frans geschreven - brieven die Weale aan zijn Nederlandse vriend en strijdgenoot J.A. Alberdingk Thijm geschreven heeft.

Weale woonde van 1855 tot 1878 in Brugge en kreeg in ons land een grote naam als kunsthistoricus, monumentenzorger, uitgever en organisator. Zijn rechtlijnigheid, strijdlust en gedrevenheid voor zijn geloof en de kristelijke kunst werden hem echter niet immer in dank afgeno-

[p. 108]

men. Hij kende veel onbegrip en tegenkanting; maar hij werkte verbeten door, bezield door een hoger ideaal.

De ontmoeting van Weale met de 12 jaar oudere Thijm op 19 september 1858 te Gent was er één van twee zielsverwante geesten tussen wie het onmiddellijk klikte. Thijm bracht Weale in contact met vooraanstaande katholieke Nederlanders en omgekeerd introduceerde Weale Thijm bij zijn vrienden. In zijn brieven aan Thijm vertelt hij openhartig zowel over zijn persoonlijk leven als over zijn werk, zijn opzoekingen en vondsten, zijn talloze plannen, zijn moeilijkheden en zorgen. Hij spreekt over Bethune, Gezelle, Grossé, Siret, Malou e.a. Zijn oordeel is soms streng, zo over zijn katholieke stadsgenoten ‘qui prient et dorment’ (8.2.1860). Inzonderheid onverschilligheid op liturgisch gebied zit hem dwars. Zo leren we Weale kennen onder vele aspecten, ook zuiver materiële.

L. Van Biervliet heeft zich niet enkel vergenoegd de niet immer gemakkelijk leesbare brieven zorgvuldig over te schrijven, maar ze heeft de uitgave voorzien van talrijke voetnoten die getuigen van haar grondige kennis van het Weale-tijdperk.

L. Devliegher