Biekorf. Jaargang 92

Nota

De auteur van de catalogus der bibliotheek van de Brugse jezuïeten zal niet zeer stipt zijn opdracht vervuld hebben. Zo vermeldt hij onder nr. 1.429 (blz. 161 van de cataloog) bij de Oratio in laudem belli, habita in Postremo Cameracensi Concilio, dat dit werk, een druk in -8^o, het licht zag te Ieper in 1531 (zie hiervoor op blz. 101).

De oudst bekende drukker van Ieper is Joos Destrée, die blijkens een getuigenis afgelegd in 1546 voor de Geheime Raad te Brussel toen precies negen jaar bedrijvig was in zijn vak (P. Verheyden, Over Iepersche boekdrukkers, in: Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen, jg. 1909, blz. 37-39). Indien Destrée zijn loopbaan in Ieper begonnen is, dan kan hij er dus maar sinds 1537 als drukker actief geweest zijn.

In zijn Essai de bibliographie yproise, 1873, blz. 11 en volgende, heeft A. Diegerick afgerekend met kan. C. Carton die in 1846 beweerd had dat Ieper al een drukker kende ‘peu de temps avant 1531’. Er zijn geen drukken uit Ieper uit die jaren bekend en de schepenen van Ieper trokken toen steevast buiten hun stad om alle drukwerken van stadswege te laten drukken. Vooral naar Antwerpen ging de keuze.

Het oudst bekende werk van Destrée dateert pas van 1547, maar het is niet uitgesloten dat hij al in Ieper werkte in 1544. In dit jaar dook hij trouwens een eerste maal op in het (nu verdwenen) Ieperse stadsarchief.

[p. 104]

De Ieperling Jaspar van den Steene (Gaspar a lapide), woonachtig in ‘Den Gulden Eenhoorn’, boekbinder en boekhandelaar van 1529 tot 1576, was echter ook bedrijvig als uitgever. Maar hij was geen drukker. Zo verzorgde hij ondermeer ook de uitgave van Oratio in laudem belli.

De titel van het werk luidt (ingekort) als volgt: Oratio in laudem belli, habita ab ipso Marte, in postremo Cameracensi concilio, ad conciliandam pacem convocato, postridie calendas graecas; per Thomam Lineum Buscumducis. Iperis. Vaenit Gaspari à lapide (1533).

Volgens Diegerick (a.w., blz. 11) was het een drukseltje in -8^o van 56 bladzijden. Op de versozijde van het voorlaatste blad staat de navolgende tekst te lezen: Impressum Parisiis a Christiano Wechelo impensis Gasparis a lapide civis Iperensis.

Niet alleen is de samensteller van de jezuïetencatalogus van een paar jaar gemist in zijn datering (1533 in plaats van 1531), maar hij zag het boek niet grondig na en besloot al te vlug, na oppervlakkige lezing van het titelblad, dat het boekje te Ieper gedrukt werd, waar het eigenlijk Parijs moest zijn.

Een reden om de inhoud van de niettemin interessante veilingscatalogi van oude boeken, die vaak te slordig en in alle haast werden samengeschoten, als het kan grondig na te gaan op zulke details.

L.V.A.