Biekorf. Jaargang 74

[p. 127]

Vraagwinkel

Sterte

In april 1868 werd te Nieuwpoort nabij de haven een nieuwe ‘Signaalpers’ geplaatst. De oude signaalpers diende immers verplaatst te worden ten gevolge van de ontwikkeling van de jonge badplaats langs het strand, nl. door het bouwen van het Hotel-Kursaal, het Pavilion de l'Yser, en de grote residentie van de heer Benjamin Crombez, eigenaar van de gronden van Nieuwpoort-Bad. De oude pers heette de Sterte in de volksmond. Vanwaar die naam?

A D.R

Voorstad Dixmude

Een toneelmaatschappij, genaamd ‘Vrije werklieden der voorstad Dixmude’, was bloeiend in 1870 (en vroeger?) en ging alsdan vertoningen geven ook buiten de stad (o.m. te Nieuwpoort en Veurne). Wat omvatte die zogenaamde ‘Voorstad’?

J.N

Beiaardier te Oostende

In 1736 is François Douchelet (Dauchelet) beiaardier te Oostende Herhaaldelijk wordt hij naar Nieuwpoort geroepen om er de herstelde beiaard te proberen. Heeft Douchelet in meer andere steden gespeeld?

F.P.

Filiers-bloem

In de Oostvlaamse gemeente Nazareth werd nog in 1796, onder het Directoire, de toenmaals zeer populaire tragicomedie Cobonus en Peccavia opgevoerd. Van 21 april tot 25 oktober werd dit stuk zestienmaal gespeeld door de redenrijke kunstbroeders van de Filiers-bloem, die de hl Hilarius voor patroon had. In filiers-bloem meen ik een literaire (retorikale) vorm van oostvl. flierblomme (vlierbloem) te mogen zien? De botanica levert geen andere uitweg Ook de andere toneelgilden van Nazareth droegen botamsche namen (Wyngaerd-rancke; Roose broeders). Of ligt de uitleg elders?

V.E

Poperinghevaert

Wie is de Hollander die ca. 1750 in Poperinge woonde en zou hebben voorgesteld de vervallen Poperinghevaert op eigen kosten (met eigen kapitaal) te herstellen, op voorwaarde van een jaarlijkse taks te mogen heffen?

J D

Kortrijk-Heule

Tussen de stad Kortrijk en prochie Heule schijnen oudtijds bijzondere betrekkingen te hebben bestaan. De Handboogschutters van Kortrijk gingen jaarlijks hun meischieting verrichten in Heule; de processie van Heule kwam tot in de stad. Werd er nog meer buurschap gehouden? En kan dat wijzen op een oude territoriale toestand of verhouding?

K.V

[p. 128]

Vaste prijzen

Wanneer is die formule gebruikelijk geworden? Op winkelpanden in de jaren 1890 kwam ze reeds voor. Overgewaaid uit Frankrijk of uit Engeland?

P.C

Priemdonker

In Breskens en Kadzand hoort men ‘priemdonker’ gezegd met de betekenis: pikdonker. (Wdb. Zeeuwse Dial. 750) Mag bij dit priem gedacht worden aan middelned. primetyt, d.i. de vroege morgen, ‘prime’ zijnde het vroege morgenofficie in de kerk?

C.B

Kantwerkstersfeest

In Rijsel vierden de kantwerksters jaarlijks begin mei hun feest, genaamd ‘Fête du Broquelet’ en de feestelijke maandag was ‘le Broquelet’. Die benaming zou overeenstemmen met ‘Klosjesfeest’ of ‘Boutjesfeest’. Zijn er soortgelijke benamingen bij onze kantwerksters in gebruik geweest?

L V

Huiswijn

Grootmoeder zaliger zorgde altijd voor een provisie ‘wijn van rabarber’, zelf gemaakt met rabarber uit eigen lochting, en in champagneflessen bewaard Welke andere soorten huiswijn waren dan nog in gebruik? Ook vlierbessen waren voor huiswijn goed

J V B

Sanderyn

Een kluchtspel door sommige dorpsgilden ca 1780 opgevoerd draagt als titel: ‘Bon Jan en Sanderyn’ Was dit spel een boertig overblijvertje van het rederijkersstuk ‘Lanseloot en Sanderijn’? Ik zie met waar die literaire naam Sanderyn elders zou vandaan komen.

G B

Herdruk van Reyniers Historie

De Potter vermeldt (Vlaamsche Bibliographie 673) een herdruk van de ‘Historie van 't oude Clooster, Capelle ende Bedevaert van den H Antonius Eremijt, Eer-tyts opgerecht neffens de stadt van Belle in Vlaendre’ door prior Pieter Reynier te Ieper uitgegeven in 1629 Waar en wanneer is deze herdruk verschenen? De Potter zegt: ‘zonder naam van drukker of jaar’, en noteert dat het werkje 188 blz. telt, formaat 16^o. Zijn Bibliographie omvat de periode 1830-1890

P C

Perpetuane

Welk soort stof was ‘perpetuane’ die als kleerstof in inventarissen uit de 17e-18e eeuw voorkomt?

G P