Biekorf. Jaargang 73

[p. 371]

Mengelmaren

Bibliografte Nicolas Hujyghebaert o.s.b.

De vooravond van het jaar der abdijen (en begijnhoven) verraste ons met een keurig gedrukte brochure die een overzicht geeft van het werk van jubilerende Nicolas Huyghebaert, monnik van Zevenkerken en hoogleraar kerkgeschiedenis te Leuven. Weinig geleerden zijn als hij vertrouwd met de bronnen van de geschiedenis van Oud-Vlaanderen. In de loflitanie voor zijn jubileum zou ik de invocatie Clavis Flandrorum willen vooropstellen, zo veelzijdig en diepgrondig is zijn eruditie die geenszins in het medievisme zit opgesloten. De 385 nummers van zijn bibliografie zijn daarvoor sprekend genoeg en stemmen dankbaar omdat hij, het gewicht torsend van zijn befaamd Monasticon, naar alle zijden, ook op lokaal gebied, boeiend steeds en fijnzinnig, belangeloos medewerkt.

Ook Biekorf is er hem erkentelijk voor, en dankt mede de redactie van Sacris Erudiri (Steenbrugge) die een vriendelijke gedenkdag in de leerrijke gedenkbladen van deze bibliografie laat voortleven. -

A.V.

- A. Hoste. Bibliografie N.-N. Huyghebaert. In -8, 38 blz. (Overdruk uit Sacris Erudiri, 1972).

Het polderland van Blankenberge

Het polderlandschap tussen Blankenberge en Meetkerke mag wel genoemd worden naar de oude vissersstad die haar naam aan de Blankenbergse Dijk heeft gegeven. Als historische naam van die dijk is de Gentele minder bekend en de uitspraak ervan stelt een vraagteken: Gentéle of Géntele?

Dit vrij goed behouden landschap omvat de Uitkerkse polder en de polderdorpen Houtave, Meetkerke, Nieuwmunster en Zuienkerke Op dit landschap heeft Robert Boterberge zijn historisch geografische studie gericht: een studie die niet bij zijn akademische publikaties blijft zitten maar ‘tot nut van 't algemeen’ een landelijke Genteleroute in 't leven riep. Als kroon op het werk bezorgde hij nu een zeer bevattelijke gids die de wording van de polder belicht, de worsteling van land en water en mens in dit landschap aanwijst, het uitzicht der dingen (hofsteden en bedrijf) schetst, met een bijzondere kijk op het vogelleven. Ten slotte komt ook het lokale volksleven aan bod in een reeks van twaalf vertellingen en legenden die ten dele nieuwe opnamen van oud volksgoed zijn. Een leerrijke gids voor een welkome polderroute. Zeer aanbevolen. -

A.V.

- Robert BOTERBERGE. Het landschap bewesten de Gentele. Uitgave Stadsbestuur Blankenberge. In -8, 72 blz. met keurige kartografische en fotografische illustratie.

Amaat Joos en het volksvertelsel

In het Jaarboek XXIV (1971, blz. 125-218; verscheen 1972) van de Kon. Belgische Commissie voor Volkskunde, Vlaamse Afdeling, publiceerde Hervé Stalpaert, lid van de Commissie, een belangrijke

[p. 372]

studie over: Het sprookjesarchief uit de nalatenschap van Amaat Joos.

Deze Studie brengt de algemene inventaris van het archief en de kritische uitgave van een reeks sprookjesteksten. Die twee kapittels worden echter voorafgegaan door een algemene inleiding (blz. 127-153). Zeer geprezen zijn steeds de inleidingen van de auteur die een volkskundig onderwerp in zijn encyclopedisch kader stellen. En als men daarbij weet hoe het volksverhaal bij hem ‘in het bovenste schof’ ligt...

Op een biografie van de Oostvlaming Amaat Joos (1855-1937), auteur van het onvolprezen Waasch Idioticon en uitgever van de Raadsels van het Vlaamse Volk, volgen een paar verhelderende hoofdstukken over Joos' betrekkingen met West-Vlaanderen: Guido Gezelle en de Oostvlamingen, Joos en de studie van de volkstaal. De Vertelsels van Joos worden dan bibliografisch toegelicht en gesitueerd in de ontwikkeling van het sprookjesonderzoek, om te komen tot de juiste waardering van Joos in zijn omgang met het opgetekende vertelsel. De bladzijden over de metodiek van Joos en de tekstkritiek van zijn sprookjes vormen het hoogtepunt van deze merkwaardige inleiding.

A.V.

Stichting Historisch Boerderij-onderzoek

B. Wander, Bibliografie Historisch Boerderij-onderzoek, Arnhem 1972, IV en 76 pag. Uitgegeven door de Stichting Historisch Boerderij-onderzoek te Arnhem.

Tot nu toe bestond er geen overzicht over de literatuur betreffende de oude Nederlandse boerderij. Daarom heeft de heer B. Wander, bibliothecaris van het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem, de titels van alle boeken en tijdschriftartikelen die van 1960-1970 over dit onderwerp verschenen, verzameld. Ook aan belangrijke publikaties van de Zuidelijke Nederlanden werd aandacht besteed, evenals aan de voornaamste literatuur van vóór 1960.

De auteur heeft de ruim 700 titels met het oog op de overzichtelijkheid gesplitst in een ‘Algemeen Gedeelte’ en een deel ‘De Nederlanden’.

Het Algemeen gedeelte bevat de rubrieken: Algemene Werken, Geschiedenis en methode van onderzoek; archeologische vondsten; konstruktie, materialen, elementen; Versieringen, tekens, namen; Interieur; Erf, tuin, beplanting; Bescherming, restauratie; Openluchtmusea; Modernisering en verbouwing.

De literatuur over de afzonderlijke boerderijen is per provincie gerubriceerd waarbij dan nog als aparte rubrieken ‘Langs de oostgrens’ en ‘De Zuidelijke Nederlanden’ zijn toegevoegd. Een register op persoonsnamen, geografische namen en onderwerpen maakt het geheel gemakkelijk toegankelijk.

Alles bijeen een zeer bruikbare publikatie, die de op dit gebied bestaande lacune uitstekend opvult en die in de boekenkast van geen wetenschappelijke onderzoeker of liefhebber mag ontbreken.

Toezending na storting van f. 8,25 op girono. 897058 van de Stichting Historisch Boerderij-onderzoek, Arnhem.