Biekorf. Jaargang 73

[p. 112]

Westvlaamse zantingen
vervolg van blz. 26

L

Laden. Te Stavele gehoord (1968) in de uitdrukking: ‘licht èlaân volgt wel’ (eigenlijk gezegd van een voer hooi dat niet zwaar geladen is). Dus: wie zich niet te zwaar laadt loopt licht en zonder gevaar.

Latem. Van de latems (lange a) zijn of niet. ‘Wij zijn ook van de latems niet’: wij behoren niet tot het soort mensen dat het lang trekt, dat laat thuis komt.

Latijn. Iemand zijn latijn afhalen. Ramskapelle 1964. Gezegd van iemand die leep en slim is: 't is er een die uw latijn zou afhalen moest ze er kunnen (kennen).

- Niet bij De Bo.

Leenbrekerswerk. ‘'t Is geen leenbrekerswerk’: wordt gezegd van een werk dat niet veel lichamelijke inspanning vraagt, waarbij men zijn leên (lenden) niet zal breken. De Panne 1971.

- Niet bij De Bo.

Legeren, 't Koren legert: gaat liggen. Poperinge 1971.

- De Bo geeft het w. niet, maar het blijkt wel Alg. Ndl. te zijn.

Lekkerare. Iemand die ‘lekker’ is, d.i. op goed eten gesteld, kieskeurig wat het eten betreft. Ramskapelle en naar ik meen heel de Westhoek. - Niet bij De Bo. Lekker in die bet. als gewestelijk opgegeven bij Vandale.

Lepel. ‘We gaan daar uit een vuile lepel eten’, d.i. 't zal slecht aflopen. Westhoek 1950.

- Niet bij De Bo. Vgl. ndl. hij zal nog uit vele lepels eten: zijn zaken zullen nog slecht aflopen (Vandale).

Leraar. Met bet. leerling. ‘Leraars zijn geen kunstenaars’. Ramskapelle 1965. Gezegd ter vergoelijking van een onvolmaakt stuk werk.

- Niet bij De Bo.

Lijtje. Uitspr. lietje. Een poos, een korte tijd. 't Is è lietj' èleên. Beid è lietje. Poperinge. Westhoek passim.

- Een diminutief van 't ongebruikte let, lijt, zegt De Bo s.v. letje en lijtje.

Lijnzaad. In de uitdrukking ‘lijnzaad houden’. Hij houdt lijnzaad, d.i. laat niets los, is een gierigaard. Lijnzaad is immers een zeer fijn zaad, dat door de normale zeef niet wordt tegengehouden.

- Niet bij De Bo.

Lobbe. Een lobbe is hetzelfde als een sul. Heule 1963.

- De Bo kent in die bet. Lobben, een eigennaam. Vgl. ndl. lobbes, alsook lobbe in het Brabantse (Schuermans).

Lochting. ‘'t Rint (regent) weer in den pasters lochting’; zo zegt men wanneer een schone begrafenis of huwelijk plaats heeft die een appetijtelijke offerande belooft. Gehoord in de Westhoek. Ook elders?

Lossen. In de uitdrukking ‘eentje lossen’: er op los babbelen. Na een schandaal: ‘ze gaat eentje lossen!’ d.i. ze gaat wat gaan babbelen. Ramskapelle.

- Niet bij De Bo.

Lotje. ‘'t Is een lotje’ (altijd als diminutief): gezegd van iemand die altijd toegeeft, waar geen fut, geen karakter insteekt. Westhoek (en elders in Wvl.) 1950.

- Niet bij De Bo.

Luiferhoedje. ‘'t Is een luiferhoedje’ (uitspr. luferuujge) bete-

[p. 113]

kent: 't is een schelm, eent schurk, hetzelfde als wvl. luifer, en loffer, loefer (lomperd, lummel) in de ndl. dialecten.

- Bemerk de eigenaardige uitspraak, eigen aan de grensstreek Westouter, Kemmel, Loker, Nieuwkerke. Zo wordt bv. nooit als ‘nujs’ uitgesproken.

Luis. ‘Er was geen luis op straat te zien’, d.i. volstrekt niemand, geen levende ziel. Westhoek 1950.

Loos. ‘Wanneer ik in deze kamer kom ze is zo loos’, zei me een vrouw die zo pas haar man verloren had. Ze bedoelde: zo eenzaam, zo levenloos, omdat hij er niet meer was. De Panne 1972.

- Niet in die bet. bij De Bo.

Luizig. ‘'t Is uw luizige plicht’, d.i. 't is uw naakte plicht, met dat te doen doet ge slechts wat ge moet doen, zonder er eer of Verdienste aan te verdienen. Geh. te Slijpe 1910.

- De Bo geeft die bet. niet aan.

Lutteren. Licht werk verrichten om de tijd dood te doen, ongeveer hetgeen in 't Kortrijkse poenderen heet. Poperinge 1971.

- De Bo kent het w. in verscheidene andere bet. Het dichtst bij bovenstaande komt: ‘aan iets roeren dat het wiggelt of ruttelt’.

M

Maais. Met de maais spelen. Ook: maaien. Met de marbels spelen. Behoort tot het jongensslang. Poperinge 1930.

- Niet bij De Bo. Maais bekend te Tienen en in het Hageland; een verbastering van marbels, zegt Schuermans.

Mager. ‘Hij is mager lijk een uitgepekte koekuit (koekoek)’ Beveren-IJzer 1972.

- De Bo geeft wel: droog of uitgedroogd lijk een koekoet (nevenvorm: koekuit).

Mansjuike. (Uitspr. mansjuuke, klemtoon op uu). Een lichte verwonding bv. aan hand, voet of been. Nieuwkerke bij Ieper 1940. Vgl. maschuze bij Warden Oom.

- Uit fr. mâchure (ofr. mascheure): verwonding; vgl. fr. mâchurer: kneuzen. Niet bij De Bo.

Meugen. ‘Over meugen zijn’: over zijn maat, over hetgeen men kan en mag eten. ‘'k Zal dat niet meer eten, 'k zou over meugen zijn’. Merkem 1971. - Niet bij De Bo.

Mier. ‘'k Was zo kwaad, 'k hadde kunnen mieren pissen’; ‘hij piste mieren van koleire’. Poperinge, Ramskapelle 1963.

- De Bo geeft: mieren (ww.) van gramschap d.i. tintelen van gramschap.

Mis. Bn. ‘Dat is nog geen misse vint’, d.i. geen kontrarievent. De Panne 1971.

- Niet bij De Bo in die bet.

Mistroosten. (klemtoon op troost). Bedroeven. ‘'k Ga je misschien mistroosten met dat te zeggen’. Adinkerke 1971.

Moesen. Iemand moesen betekent: iemand verraden, overdragen; soms in de vorm: aanmoesen. Poperinge 1965, Proven 1968.

- Niet bij De Bo.

Mol. ‘De mols kraaien’: schertsend gezegd wanneer iemand een verdacht geluid maakt. Poperinge 1950.

Muiletje. Een muiletje eten, d.i. een weinig, een kleinigheid. Beveren-IJzer 1972.

Muis. ‘'t Is è muis die jongt in è kattes ore’, d.i. een deurendal, iemand die voor niemand benauwd is. Ook: ‘'t Is è muzenest in è kattes ore’: een ongewoon stout stuk. Kemmel en Westhoek.

- Niet bij De Bo.

l. devloo