Logo DBNL
Biekorf. Jaargang 72 (1971)

Biekorf. Jaargang 72

(1971)– [tijdschrift] Biekorf–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige

72e Jaargang 1971 - Inhoud

I. Bijdragen

Veelnamig Vlaanderen. Een overzicht van de oude samenstellingen A. Viaene 5 98 175 238 350
De briefdrager van Izegem in 1850   14
De kapelanie-stichtingen van kanunnik van der Paele. Brugge 1434-1443 A. Dewitte 15
Gezelle en de Vlaamse missionarissen in de Verenigde Staten Ant. De Smet 21
Oude Lisseweegnaars vertellen.
(Vervolg van 1970, 302)		 M. Cafmeyer 26 157 209
Uit het rekenboek van de wagenmaker M. Cafmeyer 32
Een aanslag tegen het Brugse Begijnhof. De ontvoering van Kateline Vedelaers 1345 J. De Smet 33
Palster ende scerpe nemen. Een sakrale formule uit de oude pelgrimszegen A. Viaene 39
De hanze (overeenkomst) onderhouden J. Roelandt 46
Oude recepten voor blanc-manger 1605 G. Vlieghe-Steps 48
Tuithoorn bij Gezelle K. de Busschere 51
Huurvoorwaarden te Brugge 1442 A. Dewitte 51
Hollandsche tael en Vlaemsche spraeke A. Viaene 52
Steden van de Nederlanden in Spaanse naamvorm E.N. 53
Nieuwe vergierroeden voor de wijnmeter. Brugge 1493 A.V. 53
De boetprocessie van Veurne in de Franse tijd C.B. 54
De verkiezingen van ‘het Vry Volk’ van Oostende 1792 E.N. 55
Zingende almanak in 't jaar 1800 B. 57
Volkstaal op de kansel in 1567 (Broer Cornelis) E.N. 58
Het stemmen van de beden in de plaatselijke besturen van de provincie Vlaanderen 1775 J. De Smet 65
De processie van het H. Kruis te Damme. De rondgang in opspraak 1717 L. Devliegher 75
Over het onstaan van de parochie Sint-Laureins L. Stockman 78
De rundveepest in West-Vlaanderen gedurende de 18e eeuw L. van Acker 81
Jagersverdriet in Meetkerke. Pensjagers in legende en marktlied J. Geldhof 91
Langendijks Don Quichot opgevoerd in Brugge 1793 1934 C.B. 97 250
Gezelliana. (Onuitgegeven gedicht? - Bibliotheek van Guido Gezelle) L. Devloo 107
Taalaantekeningen. Naoogst a-f 110 g-l 168 m-z 358 K. de Busschere 110
Belangrijk eigentijds oordeel over Dadizele 1869 A. Demeulemeester 114
De bedroefde winter van 1739-40 in Ieper E. Neylants 116
Ploegen met Normandische ossen 1759 B.S. 117
Een wisselaar te Nieuwpoort in 1571 G.L. 118
De ‘Zeesterre’ (1862-65) van Vanhaecke L. Schepens 118
Uit de vaktaal van medicus en chirurgijn. Hondschote 1613 M. Van den Bavière 120
Uit de bloeitijd van de -age, -agie uitgangen A.V. 121
De Veronike als pelgrimsteken van de Romevaarders A. Viaene 129
Gezelle en de Vlaamse ‘Zwartfrok’ J. de Mûelenaerè 137

Opdringerige taalpolitiek te Wervik 1665-1784 J. Roelandt 143
De barge Gent-Brugge-Oostende-Duinkerke C.B. 146
Nederlandse Volkskundige Bibliografie IX H. Stalpaert 147
Wit en zwart geld A. Viaene 153
Cortrycksche Lanteerentjes 1716 A.V. 156
Oude Veurnse kermisliedjes 1838-67 A. Dawyndt 162
Verjuis in grootmoeders keuken (recepten) G. Vlieghe-Steps 171
Zwichtroute te Vlamertinge Franz Denys 178
Kinderspelen van weleer te Lombardsijde J. Beun 179
Doksaal en orgel van Houtem bij Ieper 1721-38 J. Roelandt 180
Roeselare en de provincie Vlaanderen in 1775 J. De Smet 182
Paardevissers op de Westkust 1563-1625 A. Viaene 183
Bij de saaiwevers van Hondschote 1657 M. Van den Bavière 184
Benauwelijk jaar 1888 F.D.M. 185
De ‘grote storinge’ in het Sint-Amandscollege te Kortrijk 1882 A. Demeulemeester 193
De ontmoeting Pedro Rodenbach-Koning Willem I te Gits 1829 J. Huyghebaert 201
Rideghelt en blaseghelt L. Stockman 206
Witte pestestok in koeiplaagtijd 1770 J. Geldhof 215
Gediede. Een term uit het oude Vlaamse gewoonterecht J. Roelandt 222
Beenhouwersbezem C.B. 224
Westvlaamse zantingen A-G L. Devloo 522
De paardemolen van Spriet G.P. Baert 229
Arme lieden peper G.Vlieghe-Steps 231
De kapel van ‘Sinte Pieters ter Woestyne’ te Woumen J. Vlamynck 233
Akkebilien - Akkerbilies K.d.B. - G. Pottie - J. Vervenne  
  J.P. Esther - J. Valcke - J. Vlamynck - A.V. 245 307
Leisele en Eggewaarts J.D. 246
Terra sigilata in de farmacie J. Pieters 247
Reynolds in de sakristie van Sint-Donaas te Brugge 1781 A. Viaene 249
Droge zomer in Vlaanderen A.V. 250
De Man in de Maan. Bijdrage tot de literaire stamboom van jubilerend ‘Manneke uit de Mane’ A. Viaene 257
Hendrik van Doorne uit Poeke, missionaris in Engeland 1866-1901 J. de Mûelenaere 262
Genezing door het mirakelkruis van Damme 1665 L. Devliegher 273
De aparte situatie van Roeselare in het graafschap Vlaanderen M. De Bruyne 275
Streuvels over de uitgevers 1912-13 J. Geldhof 283
De naam Spermalie F. Debrabandere 285
Karel Callebert, de trouwe Gezellediscipel. Zijn leraarschap te Kortrijk 1863-71 A. Demeulemeèstèr 287
De binders in het Scheldepartement. Verkenning van de groepscriminaliteit in Oost-Vlaanderen ten tijde van Salembier en Bakelandt 1795-1806 A. Viaene 291
Westvlaamse spreuken 1968 I II M. Vermeulen 300 363
Hanekampen te Veurne 1843 M. Dawyndt 304
Blauw bloed E.N. 308
Bougemetteren - Bougeren : een kinderspel L. Devloo 309
Wackerbout in Bredene R. Verbanck 309
Lolledrayers Th. Penneman 310
Gaaibolling in Harelbeke 1800 E. Neylants 310
Nieuwpoort quarantainehaven 1786 C.B. 312

Kwezels en dibben in Ardooie in de Oostenrijkse tijd 1720-1795 L. van Acker 321
Zangmeesters, organisten en schoolmeesters aan de Sint-Jacobparochie te Brugge 1419-1591 A. Dewitte 332
Duinkerke onder de Franse kroon 1662 M. Van den Bavière 349
De Lindemolen te Sint-Eloois-Winkel L. Devliegher 365
Feodale en territoriale omschrijvingen inz. in de streek van de Midden-Leie J. Roelandt 370
Onze windmolens in 1971 C. Devyt 385
Metterspel - Bougemetteren J.P. Esther 386
Kinderspelen, zegswijzen en rijmpjes te Lombardsijde Jacques Beun 387

II. Zakenwijzer

Plaatselijke Geschiedenis

Brugge 11 15 33 40 42 44 51 53 57 60 61 68 75 82 89 97 119 122 124 129 131 135 141 146 159 186 189 192 241 244 249 252 254 273 283 291 303 313 316 318 332 383

 

Aalst 7 10 124 190 218 224 350
Aartrijke 702
Aadegem 330
Adinkerke 219
Anzegem 386
Ardooie 83 322 386
Asper 70
Assebroek 379
Assenede 71 356 389
Avekapelle 61
Avelgem 70
Bassevelde 207
Beselare 46 73 219
Bever 299
Bikschote 73
Blankenberge 59 66 71 75 388
Boelare 70
Boekhoute 71 356
Boesbeke 375
Bornem 9 71
Bredene 309 383
Dadizele 114
Damme 62 66 72 75 251 273 385
Deerlijk 90
Deinze 70 229 243 251
Dendermonde 9 66 70 104 122 190 243 251
Dikkebus 375
Diksmuide 74 192 236 243 247 286 315
Doornik 11 12 104 188 315 354
Drongen 128
Dudzele 43 273
Edewalle 312
Eeklo 362
Eggewaartskapelle 246
Eine 70
Elsegem 316
Elverdinge 73 375
Emelgem 219 365
Gaver 70
Geluveld 46 73 384
Geluwe 87
Gent 7 43 52 59 60 668 70 75 82 104 116 123 125 146 155 186 190 192 206 218 243 246 253 256 292 299 303 315 318 341 347 351 362
Geraardsbergen 9 70 188 190 317 318
Gistel 66 72 184 385
Gits 201 386
Grevelinge 6 9 11 184 243
Halewijn 316
Handzame 312 375
Harelbeke 7 70 128 246 296 310
Haringe 25
Hazebroek 254
Heist 26 158
Hertsberge 84
Heule 311
Hingene 71
Hoeke 72 386
Hollebeke 73 223 384
Hondschoote 61 120 184 349
Hooglede 87
Houtave 91
Houtem I 46 180 223 383 384
Huise 70
Ieper 12 40 47 60 73 75 98 116 122 125 132 190 201 223 240 243 251 254 277 279 313 317 348 371 372
Ingelmunster 320
Izegem 14 109 276
Izenberge 61
Jabbeke 379
Kaaskerke 237
Kanegem 127 219
Kaprijke 315
Klemskerke 43
Knokke 246
Koksijde 179 186 187 316 317 7 356
Komen 47 223 246 280 373 377 381
Koolskamp 328
Kortrijk 8 21 38 42 63 69 70 116 123 144 156 190 193 216 218 243 287 290 310 314 320 354 380
Kruishoutem 70
Kuurne 311
Laarne 356
Lampernisse 61
Langemark 42 73 276
Lauwe 383
Leffinge 383
Lendelede 311
Leisele 180 246
Lichtervelde 85
Lissewege 26 157 209 285
Lo 74 190
Lombardsijde 179
Loppem 379
Maldegem 79 158
Male 36
Mariakerke 71
Meetkerke 36 91 95 219 380
Menen 74 124 216 243 246
Mesen 280
Meulebeke 63 348 369 385
Middelburg 316
Middelkerke 64
Moeren De 385
Moerkerke 47 188 386
Monnikerede 72
Moorslede 73 87
Moregem 316
Neerwaasten 73 384
Nevele 70 126 377
Nieuwkerke 25
Niepe 255
Nieuwpoort 66 71 75 118 123 124 127 185 188 189 237 243 251 312 315 316
Ninove 71 252
Oedelem 157 209
Oost-Eeklo 207
Oostende 55 63 66 71 75 146 201 239 240 242 244 296 309 348 355 388
Oostkamp 36 379
Oostkerke B 36
Oostkerke D 61
Oostnieuwkerke 88
Oudenaarde 43 60 69 70 243 244 254 299 314 354
Oudenburg 66 71 126 317
Pamele 128
Passendale 320
Petegem Oud. 70 316
Pittem 297
Poeke 262
Poperinge 74 118
Ramskapelle N 309
Rekkem 219
Reningelst 87 375 376
Roeselare 22 139 182 201 242 243 275 287 317 370
Roksem 386
Ronse 299
Ruddervoorde 84
Ruiselede 356
Rumbeke 73 276
Schoorisse 70
Schore 285
Schuiferskapelle 219
Sijsele 285
Sint-Andries 206 379
Sint-Amands 72
Sint-Eloois-Winkel 365
Sint-Katelijne (Oostende) 383 389
Sint-Katherina K 311
Sint-Kruis 32
Sint-Laureins 78
Sint-Michiels 379
Sint-Winoksbergen 9 11 12 61 89 100 117 240 354
Sleidinge 140
Slijpe 285
Sluis 43 104 246 353
Snellegem 207 379 386
Staden 73 375
Tiegem 385
Tielt 70 88 219 242 243 323
Torhout 66 71 275
Uitkerke 219
Varsenare 379 380
Veurne 12 54 61 73 81 106 162 243 251 304 315
Vinkem 61
Vlamertinge 64 73 178
Vlissegem 306
Voormezele 73
Waasten 74 128 223 246 251
Waregem 385
Waterland - Oudeman 188
Watervliet 207
Watou 25 87 123
Werken 385
Wervik 46 74 143 180 222 371 373 375
Westrozebeke 298
Wevelgem 386
Wieze 72
Wijnendale 182 275 371
Wijtschate 46 223 383
Woesten 88
Wortegem 316
Woumen 233
Zandvoorde I 46 73 223 375
Zarren 375 385
Zedelgem 87 207
Zelzate 207
Zerkegem 379
Zillebeke 223 384
Zonnebeke 73
Zottegem 70
Zuienkerke 30
Zulte 296
Zwevezele 383
Zwijndrecht 104
Aardenburg 43 78 341 353 356
Armentiers 355 383
Arnemuiden 252
Atrecht 240
Axel 104 187 243 250 356
Belle 12 254
Bethune 347 348
Broekburg 243 347 354
Dowaai 98 240 254 357
Duinkerke 5 9 11 75 146 184 186 347 388
Hulst 104 356 357
Kadzand 246
Kales 252
Kassel 6 11 243 254 348
Kloosterzande 357
Linselles 144 180 376
Mardyck 9 184
Middelburg 252 316
Oostburg 104 356 380
Rijsel 7 11 12 98 99 101 177 240 254 316 357 373 382
Sint-Omaars 8 132 240 346
Valenciennes 132 240
Wormhout 89
IJzendijke 104
IJzendijke 104

Onomastica

Toponymica. Apertje 158 Aalschoot 207 Badoniquestraat 127 Bentille 207 Beukemare 28 Blekkaert 309 Bokken 158 de Brouwery 29 Bruzooize 159 Bulskampveld 127 Dambre farm 178 Doest 28 161 Eendenkooi 92 Fort van Komen 382 Fort van Vierboet 312 Gat van Komen 382 Glaskot 214 Ghokelarsvere 78 Grote Bogaard 26 209 Gruiterzale 73 Klytgat 186 Coudenborne 208 Krommenelst 73 Ter Kruisse 374 Lange Moere 92 Landdijk 29 Leegland 29 Leisele 180 Linselles (Linselles) 64 144 180 Lisseweegs vaartje 154 Mariendam 78 Mondt-toe 189 Moorsel 72 Nieuwe Papegaai 386 Oosthove 374 377 382 Paddenhol 28 158 Poermolen 158 Polder 30 Pronkenburg 31 Ramshooft 118 Rome farm 178 Rossekot 29 Roone landynghe 237 Rouge Porte 383 Sher Jansleet 79 St. Andrieszwyn 92 St. Pieters ter Woestyne 233 Smude 192 Spermalie 255 285 Strooien dorp 31 213 Tenement van Comene 383 Vakeleet 78 Vossenhol 158 Wackerbout (la Guardia) 64 309 Witte Moer 158 Wulleput 385 Zandberge 376 Zandschere 26 Zelzatebrugge 26 Zilveren hoofd 305 Zwanerie 92 Zwichtroute 64 178.

 

Huisnamen. Boulevard 165 Kroone 165 Manneke Pist 255. Rhetorica 165 Sterre 167 Veronike 132 Wildeman 165

 

Vreemde namen. Dangswyck 254 Grevenroden (Gräfrath) 126 Heysant (Ouessant) 126 Clooster Alleluia (Laleu) 190 Pleymercken 62 Sente Emondsberghe (Bury St. Edmunds) 190 Sinte-Jans-Thonne (Saint-Johnston) 62 Sint-Victors (Vitry) 62 Tuwaers (Tours) 62 Veernaert (Verna) 135 Vawyc (Fowey) 126 - Spaanse naamvormen van Vlaamse steden 53 180.

 

Topographica. Basse-Flandres 6 Boschachtich Vlaenderen 6 Drynamich Vlaendren 7 Duytsch Vlaenderen 7 Eygendomlyk Vlaenderen 8 Fransch-Vlaenderen 9 13 Flamingant Vlaenderen 98 Gallicant Vlaenderen 101 Graefschap van Vlaenderen 104 Heerlyckhede van Vlaenderen 104 Hollandsch Vlaenderen 104 Imperiael Vlaenderen 175 Keyseryckx Vlaenderen 176 Konings Vlaenderen 176 Kroon Vlaenderen 177 Vlaenderen binnen der Leyen 177 Land van Vlaenderen 238 Littorale Vlaenderen 239 Vlaemsche Nacie 240 Nieuw Vlaenderen 241 Noord-Vlaenderen 241 Noordelijk-Vlaenderen 242 Oost-Vlaenderen 242 Oostenrijkx Vlaenderen 244 Oprechte Graefschap van Vlaenderen 350 Provincie van Vlaenderen 351 Rycks-Vlaenderen 352 Souvereiniteyt van Vlaenderen 352 Spaensch Vlaenderen 352 Staats-Vlaandre 104 353 Twee Vlaenderen 355 Utrechts Vlaenderen 355 Vierledig Vlaenderen 357. - Latijnse vormen: Flandria Atrebatensis 178 Bilinguis 355 Caesarea 175 Flamingans Francia 12 Gallicana Gallicans Gallo-Flandria 102 Generosa 103 Imperialis 175 Inferior 106 Morinensis 178 Occidua 243 Proprietaria 350 Subalterna 354 Teutonica 8 Tripartita 354 Tripolitana 354.

Persoonsnamen. Lente 56 Purpuriana 320 Veronica 132 255 Yolente 56 Juffroot 289.

 

Familienamen. Bonnettemakere 59 Gaderpenninc 316 Cammakere 384 Kerseghietere 314 Ketelboetere 314 Palmenare 129 Pincemaille 285 Pinshallinc 285 Porrewaghen 316 Sensinmakere 190 Spincemaille 285 Vellemakere 253 Winnepenning 316.

 

Groepsnamen. Beutereters Beuterkoppen 286 Binders 291 299 Brigands 296 Brueters 286 Boschwachters 122 Groententers 320 Knevelaers 249 Lolledraeyers 127 310 Musseleters 356 Romeinders 136 Schreiende Anabaptisten 255 Siemenoos 31 Snoucketers 356 Speerbrekers 318 Utrechtse Vlamingen 355 Voetbranders 249 Voetwarmers 192 249 Wynzupers 356.

 

Bijnamen. Bruinoge 212 Kwiesten 256 Mie Profijt 232 Pier de Poep 212 Pulle Coene 159 Tobbe 157 209 Zwartfrok 137.

 

Molennamen. Bosterhout 385 Lindemolen 365 385 Sint-Karel 385 Papegaai 386 Wulleput 385.

 

Volkshumor. Achterwaartsoverkapelle 246 Boekhoute 356 Diksmuide 206 Hulst 356 Leisele 246 Rijsel 318.

Biographica

Adelhof Angelus volksdichter 297 Bakelandt roverskapitein 291 298 Bethune baron Felix 114 Block Lodewijk boekbinder 336 Bossaer Philippus Jacobus smid 306 Boulez Jules kunstschilder 120 Brouwers J.B. pastoor Ardooie 323 Jan Breydel 63 Buffier Claude jezuiet-schoolman 12 Caimo bisschop 216 Callebert Karel schrijver 287 Clayssens Pieter kunstschilder 345 Cornelis Adriaensz Broer 58 Cracco Pieter volksschrijver 249 Croquison Pieter architekt 114 De Bus Joos en Joris orgelmakers 343 De Doppere Rombout kroniekschrijver 241 De Geetere Ludovicus pastoor-memorialist 393 De Groeve Alfons advokaat 283 De Hondt Jan boekbinder 366 De Houck Gustaaf principaal college 194 198 Delbar Hendrik principaal 193 De Meester J.B. kluizenaar van de Moere 93 De Miel roverskapitein 299 Anthonis De Roovere 254 De Seille Louis missionaris USA 22 24 De Smet Cornelis beeldhouwer 345 De Witte roverskapitein 299 Cornelis Everaert 134 Faict bisschop 193 197 Fonteyne Karel leraar 197 Guido Gezelle 21 51 107 137 141 287 Gezelle Caesar 283 284 Godwin Francis Engels auteur 258 Haghebaert Theophiel wildstroper 93 Hennequin pastoor Hooglede 324 Heyns Peeter schoolmeester 7 Victor Huys 298 Pieter Lamoot schrijver 8 Langendijk 97 250 Le Roux J. wapenheraut 177 Maes Camillus bisschop USA 22 Malou bisschop 114 Neckam Alexander abt-schrijver 261 Nerinckx Charles missionaris USA 21 Paele vander Georgius kanunnik 15 Pevernage Andries componist 347 Jan Provoost 345 Pugin Welby architekt 114 Reynolds Josuah kunstschilder 249 Rodenbach Constantin politicus 202 Rodenbach Pedro politicus 201 Ryckaert Karel missionaris USA 139 Salembier roverskapitein 291 298 Leopold Slosse 140 Stijn Streuvels 283 Tafur Pero katalaans reiziger 130 Tielman Cornelis steenhouwer 345 Van Campene memorialisten 44 Van Damme Cornelis dichter 44 Vander Straeten Edmond historicus 333 Van Doorne Hendrik pastoor in Engeland 261 Ferdinand Vandeputte 114 Van Ghend Jan boekbin-

der 336 Lodewijk Vanhaecke 319 Alfons Vanhee 259 Van Praet Joseph drukker 13 Van Sterbeeck Franciscus botanicus 256 Verhelle Rosa devote 325 Vermet Pieter-Jozef volksdichter Nieuwpoort 127 Versluys J.B. geneesheer letterkundige 192 Verslype J.B. memorialist 156 Vidocq François-Marie chef brigade de sûreté 298 Vilain XIIII landbouwkundige 218 Weale James archeoloog 268 Wetstein Henri uitgever 10 Wilkins John Engels auteur 258 Koning Willem I 268.

Familiekunde. Bachterhalle 33 Bassevelde 208 Bernolet 200 Bertegheem 34 Bertolff 92 Beverhout 34 Bollaert 181 Bosterhout 38 Bus 343 Busere 208 Gavere 208 Halewyn 35 Haye (Heye) 144 Hole 206 Hondt 347 Leene 38 Leffinghe 78 Leunis 347 Lonis 35 Malysse 200 Morel 181 Moucheron 118 Pevernage 347 Pierlay 120 Rodenbach 201 Rolleghem 326 Schoemakere 234 Vedelaere 33 Verhaegen 22 Verhelle 326 Wandelare 120 Weld 271 Ydewalle 92 Zijlof 118.

Oudheidkunde en kunstgeschiedenis

Bouwkunst Burgerlijke en landelijke bouwkunst pui(bretesche) Ieper Waasten 251 Gent 253 vesting 251 molen 365 385 hoeve 27

- Kerken kapellen geestelijke inrichtingen kapel Woumen S. Pieters ter Woestine 233 voorportaal Haringe Nieuwkerke Watou 25 doksaal Houtem 181 Brugge 343 orgel Houtem 181 Brugge 342.

Bouwmateriaal en -termen 186 188 252 345 dak 190 254.

Schilderkunst 15 132 134 136 187 189 249 254 345.

Boeken (schrift en verluchting) 335-337.

Beeldhouwkunst 131 134 136 345 366 368.

Glas 345.

Metaal edelsmeden 54 koper 314 345 reliekhouder 17 pelgrimsteken 132 hostie-ijzer 136 klok 346 munten 153 187 221 319.

Textiel 319 320 362 kleding 122 125 303 parament 18 19.

Leder perkament 59 253 boekbinderij 125 125 336.

Papier 315.

Huisraad en inrichting 156 188 189 224 251 331 vuurscherm 187.

Vlechtwerk touwwerk 123 126 315.

Uurwerk meetinstrument 314 Jacobstaf 319.

Voertuigen 32 251 316 barge 146.

Werktuigen 190 252 319.

Typographica. Drukkers in Amsterdam 10 53 Brugge 13 118 192 249 Brussel 13 105 Duinkerke 13 Doornik 192 Oostende 56 Poperinge 118 Rijsel 12 Roeselare 249.

Kaarten Amsterdam 309 Parijs 10.

Iconografie.

Volkskunde

Almanak 57 187 257 bedevaartteken 132 134 begrafenis 303 besmetting 316 317 bolhoed 160 161 bolspel 310 380 brij 186 broederschap 129 brouwerij 124 dansfeest 165 267 draagberrie (in processie) 75 273 duurte 116 feestmaal 164 gebak 186 188 340 geneeskunde 120 182 192 gilde 33 40 59 goochelen 164 guldenmis 340 hanekamp 304 heksendier 380 hondslager 90 251 hoornvee (remedies) 81 87 215 huismerk 131 jaarmarkt 116 jacht(recht) 126 315 316 kerkpolitie 90 kermis 162 keuken 48 113 171 233 klisteerspuit 303 kinderspelen 179 387 krakelingen 340 krepelfeeste 334 kruisweg 54 lanteern-

tjes (Kortrijkse) 156 lukijzers 306 marionetten 164 muskaatnoot 55 paardemolen 229 paardevissers 183 processie 54 75 164 334 roversbenden 291 taartschepper 120 toneel 97 127 250 340 tuithoorn 51 119 velocipeerd 120 visserij 127 voeding 285 volksboek 259 volkszanger 127 wildstroperij 93 wijnhandel 251 zeebad 165 zegening 45.

Heiligenverering en -verbeelding

Heiligen: Andreas 130 Anna 274 Antonius abt 89 Brigida van Ierland 88 Carolus Borromeus 216 Drie Koningen 109 Edmund 190 Gillis 40 42 Godelieve 184 Hilde 64 Hubertus 272 Jakob 41 319 Jan Baptist 62 Joos (Judocus) 42 Katarina 126 kristoffel 132 136 Leonardus 274 Macarius 216 351 Nikolaus 42 Nikolaus van Tolentijn 88 Petrus 233 Rochus 89 Winok 88 Zacheus 192. - H. Bloed 216 H. Kruis 75 273 O.L. Vrouw 38 64 89 93 113 130.

Bedevaartplaatsen: Aken 126 Arnaw 136 Bart 42 43 Compostella 40 43 Dudzele 274 Gräfrath 126 Jeruzalem 40 42 43 Keulen 109 Le Puy 40 Linselles (bij Rijsel) 64 Rocamadour 40 Rome 39 42 43 44 St. Edmundsburg 190 Saint-Gilles 40 42 Sint Joos upter zee 42 Meetkerke 93.

Ziekten bezetenheid 76 blindheid 75 lamheid 75 275 rundveepest 81 216.

Gebruiken: belezing 219 273 274 op berrie gedragen 75 274 gewijd brood 88 kruis aanraken 76 novene 77 wijwater 76 219.

Ikonografie: drie ringen 40 kalvarieberg 129 132 palster (staf) 39 pelgrim 39 pelgrimsgilde 129 schelp 40 132 scerpe (tas) 40 schotel 44 veronike (H. Aanschijn) 40 129 134.

Volkslied

Beklaglied van een dochter aan haar moeder 57 Wildstropersdrama te Meetkerke (1911) 96 schimpliedje uit Bollezele 200 kinderrijmpjes 179 schoolliedjes 387.

Aanvangsregels: Moeder 't is vyfthien jaeren 57 Hoe droevig is soms het werkmans leven 96 Pete Mete Krotebeurze 200.

Volksvertelsel

Betoverde paarden 28 161 verzonken koeier 161 konijnendiet 212 man in de maan (houtdrager) 261.

Uit de oude taalschat

Aflezen 186 ankerafie 121 armelieden peper 231 bahu bahuut 313 bardessche bartechghe 251 beestaige 121 berecker 38 blafaert 154 blanc manger 48 blancke (munt) 153 blaseghelt 206 blauwe croone (munt) 155 borchtgenoten 384 boschwachters 122 brantscattere 122 brei breykins 59 bretesche 253 busscop (opperdeken) 127 charte 59 dariole (gebak) 186 dobbelclocke 122 dooders van eyen 318 draeyplaetse 123 driepintkanne 311 duytsche wind 127 foillie 189 forentier forettier 126 forment fromente potaege 186 francynscrepere froncyn 59 gareelkruder 251 gat (sluis) 128 246 gaugierder 53 123 ghebust 58 ghediede 222 ghehellebaert 58 ghepansysert 58 ghepelde wisse 221 ghespan (timmer) 52 ghespiest 58 glavien breken 318 haestichede (pest) 318 hangmeester 59 hanze 46 harenboeck 124 haze-

windendorst 64 heeremunster 313 hontslare 251 horlogesteldere 314 houttuun 60 huysgenoten 384 jouseeren jouse 123 canarijn (peper) 231 kandalizeren 173 cardemakere 252 karelsche gulden 187 keperaige 121 kersegietere 314 ketelboetere 314 cleerscrivere cleerscrivinghe 187 clercscap van den bloede 60 clocke (kleding) 122 knechterage 129 commande 315 conincstavele 60 conrerye 190 cordewaghen 251 corte (munt) 154 coverture 124 cupage 121 mancoren 250 meine (papier) 315 milleressen miloresen 187 note van scade 55 oestbedde 251 olislare 251 ommeganc (jachtrecht) 315 ommegare 251 onderbeul 124 paerdevlare 251 paillette paelget (wijn) 251 palster 39 45 109 paste pastebardekin 61 pastebouck 62 pendantekot 25 pertrisiere 316 plasterare 252 plucsel 49 plunderage 121 porrewaghen 316 racaet 317 razen 172 reeuweghe 316 rideghelt 206 riemakere 252 rieme (papier) 315 rikaet 317 rode roede (officier) 59 roffiole 50 roomscrinekin 252 rudenboec 126 scachtmakere 52 scadewebert 187 salette 188 schaubert 187 schauschinkele 188 scerpe 39 45 109 scietspoelmakere 252 scipghaerne 126 zeighelkiste 318 zesenmakere 190 seve 124 smeeren 252 smette 317 smettelic 318 zouckere 252 speerbrekers 318 steecpaert steeczadel 318 stranghe 118 swartenbouc 125 swarte penninghen 154 tailloren (vierkante) 188 taillorbroot 188 tailloorplateel tailloorscuetele 189 teghelen (w.w.) 188 temmeraige 121 upperjaeghere 316 vellemakere 253 verboesemene 125 verdeysen 253 vergierrode 54 verjuus 50 171 vercledene 125 verlezen 173 verleeken 52 vermonden 253 vernisch 189 veronike 129 vervagen 125 verwaeyene 126 vierboete 309 312 vierboeter 189 virgenycke 131 vlaminck (textiel) 362 waels waelen 254 wendere 190 winnebroot 59 witten bouc 124 witte penninghen 154 wompeldraghere 122 wulfshooft 315 wullespoelre 190. - Boedellijst 1785 Ardooie 330-331. Bouwtermen 1442 Brugge 52. - De duvel op een kussen binden 58 sinen pap peperen 74 palster ende scerp nemen 39 45 109.

Levende volkstaal

Abergiliën 308 akkerbiliën akkerbilies 191 245 307 ambigu 128 beenhouwersbezem 369 beverling 191 blauwe brief (geld) 153 blauw bloed 308 bougemetteren 309 bougeren 309 386 breinaalde (libel) 256 dibbe 327 glaskot 214 hondekot 256 kaleien 159 klutser 256 kruike 159 kweebrood 113 Leopold (postzegel) 14 lompesuiker 63 luizigaard 142 mieneklopper 213 muisdoorn 224 naalde 256 384 naaldekoker 384 paasklokke (fooi) 80 pijke 64 90 profetebeze 232 rammenas 256 384 steekpalm 224 stuitemande 161 suikerblek 160 taarteschepper 120 teste 128 152 tuithoorn 51 119 vaertgarde 31 veemol 128 velocipeerd 120 vievrouwe 160 waarschootslaken 319 zeepbakje 128 152 zeske 232 zevenurenblomme 63.

Taalaantekeningen (naoogst) A-Z 110-113 168-170 358-362.

Westvlaamse Zantingen A-G 225-229. Spreuken 300 363.

Boekennieuws

Nationaal Biografisch Woordenboek, uitg. door de Kon. Acad. van België. Deel IV 248 Nederlandse Volkskundige Bibliografie o.l.v. Prof. Dr. K.C. Peeters I-X en Indexdelen A-B. 147. De Heilige Godelieve in de volksverering (Schrift 1 van de Bond Wvl. Volkskun-

digen) 184. Bert Bijnens. Koksijde: Historische gegevens en wetenswaardigheden 179. L.C. Cumps. Gecommentarieerde sagenverzameling uit de streek van Zuid-Brugge en omgeving 378. F. Debrabandere. Van Voomaam tot Achternaam 183. A. Deschrevel. Honderd jaar Edewalle 312. J.M. Duvosquel. Le dénombrement de la seigneurie de Comines (1470) 381. K. Suykers. Geschiedenis van Sint-Katherina (bij Kortrijk) 311. - Manneke uit de Mane 261. -

Illustratie

Buiten tekst. Sint Jakob als pelgrim met veronike-teken in het Lam Godsaltaar van Gent 134. - Oude hofsteden te Lissewege: Beukemare 27 Groot Zandschere 27. De Dood en de Pelgrim 41 Sint Jakob in pelgrimsdracht met palster en scerpe 41 Pelgrims met tekens bij een woudkapel 133. Munten (blanken) in Gents muntboekje (1546) van Joos Lambrecht 155. Sint Hubertus op jacht (1490) 272. Laatste cellebroeders van Brugge (1790) 303. Westvlaamse lukijzers 306. De Lindemolen van Sint-Eloois-Winkel: ornament op vangwiel 366 wielenas met twee bovenwielen 366 doorsnede van de molen 367 vangwiel van Lindemolen 368.

Vraagwinkel
Beantwoorde vragen weggelaten

Ruitersgilde te Meulebeke. Lompesuiker. Vlaggenprijskamp. Jan Breydel aan de eer. Zevenureblomme 63. Hazewindendorst. Sinte Hilden dach. O.-L.-Vrouw van Linseele 64. Biscop van de Retorike. Badoniquestraat. Karpers van Bulskampveld. De vrolijke Nieuportnaar Vermet. Duytsche wind 127. Ambigu. Dodiksche Vygen. Oculus 128. Meekrapteelt (1830). Wagenschot. Toneeltype Lemmen 191. Patroon van herbergiers. Jan-Baptist Versluys 192. Almanack der Nederlandsche Taele. Manneken Pist. Boekenveiling (1658). Schreiende Anabaptisten. Veronica 255. Robbe. Nederlandse Hovenier. Klutser. Hondekot 256. Lof van de spinsters. Waarschootslaken. Lodewijk Vanhaecke. Jacobsstaf. Brugse scilden (escus) 319. Kortrijkse linnenwevers in Maintenon. Herberg Groene Tente te Ingelmunster. Meisjesnaam Purpuriana 320.


Vorige