|
| |
| |
| |
Vraagwinkel
Hanebilck
In een wettelijke schepenakt (Geluwe 1649) lees ik over een openbare verkoping in een smidse, waarbij ‘buuten deselve venditie bleven es onvercocht ene hannebilck ende andere issere wercken dienende tot deselve smesse ende welcke voorn. hanebilck ende isserwerck’... enz. De Bo geeft wel de vormen anebild, anebilk, anebulk, anebilkt, steeds met bet. ‘aanbeeld’, hij zegt echter niets over de verspreiding ervan. Waar in West- (en Oost-) Vlaanderen zegt men -bild (bilt) en waar -bilk?
P.H. Drongen
| |
Gatepateel
Waar in West-Vlaanderen zegt men nog gatepateel voor verzîp (ndl. vergiet, doorslag)?
| |
Skaloepen
Sedert enkele jaren worden de akkers alhier in 't Ieperse overvlogen in de herfst door grote duiven, een soort woudduiven. Skaloepen, zo noemt men ze. Aan spruit- en savooikolen veroorzaken ze veel schade door hun uitwerpsels. Waar komt die naam skaloepen vandaan?
G.S. Passendale
| |
Willem-Poort te Kortrijk
Bij welke gelegenheid werd, in de Hollandse tijd, de Menenpoort omgedoopt tot Willem-Poort? Onder deze naam verschijnt de poort in het ‘Plan der Stad Kortrijk’, in 1822 opgemaakt door C. Cierkens en opgedragen aan Lipkens, hoofd-ingenieur van het kadaster. Van al de andere stadspoorten is, in dat dokument, de naam onveranderd gebleven.
E.N.
| |
Met stro geschroeid
Een met stro geschroeid varken is malser, zeggen ze (van betere kwaliteit dan met benzinelamp!) Wordt die betere kwaliteit van het schroeien ook in een benaming van varkensvlees uitgedrukt?
W.D.
| |
Dit westelikste Vlaanderen
In zijn ‘Oud Nederland’ (1888) gebruikt Johan Winkier herhaaldelijk de bovenstaande benaming ter afwisseling met ‘Fransch-Viaanderen’. Staat Winkier alleen met die uitdrukking, of komt ze ook bij andere auteurs voor?
C.B.
| |
Roeselaarse kommunikanten 1859
In een brief van 1872 gericht aan Duclos, alstoen redakteur van Rond den Heerd, schrijft Victor Malfait van Roeselare het volgende: ‘Gy kunt by Mr. Gezelle dat zeggen dat ik een van die 12 ben dat hy opopgeleerd heeft voor de eerste Communie ten jare O.H. 1859’. Wie zijn de anderen geweest die de ‘leeringe’ van Gezelle hebben meegemaakt in zijn laatste leraarsjaar te Roeselare?
C.B.
| |
Keerske - Keestje
Ik lees in Biekorf 1965, 393 het woord keerske = overdrachtelijke benaming voor de pink (van de hand). Met die betekenis heb ik in het
| |
| |
Brugse dikwijls horen zeggen kjeestje. Het w. zou dus niet bij keers (kaars) maar wel bij keest(e) behoren?
G.P.L.
| |
Familienaam Felman
Is de oude fna. Felman te beschouwen als een afslijting van Velt man? of een korruptie misschien?
J.D
| |
Recbedestraet
Wat kan de betekenis zijn van die straatnaam die voorkomt in l414 te Sint-Omaars? Andere vormen zijn: Recquebedestraetque (1427). Recquebedestraet (1514), Risquebedestraet (1536).
D.C.
| |
Elk voor zijn zelven
‘'t Is lijk Sint-Marksdag, elk voor zijn zeiven’. Gehoord van een oude Aartrijkenaar. Om luchtig-weg te zeggen: elk moet zichzelf bedienen. Hoe rijmt dat echter met Sint-Markus? Mijn zegsman zelf had daar nooit een uitleg over gehoord.
K.V.
| |
Jours complémentaires
Welke naam hebben die dagen van de Republikeinse Kalender gekregen in de volksmond? Er waren er vijf (zes in schrikkeljaar), eigenlijk aanvullingsdagen om 't Republikeinse jaar gelijk te maken met het zonnejaar. Komt de term ‘invaldagen’ in kronieken of almanakken voor?
C.B.
| |
Bamespaling
Bamespaling is beste paling: zo hoorde ik van een stevige Brugse palingeter. Uitleg moest ik hem niet vragen, hij vroeg me zelf: barnes wat betekent dat? 't Is de bamesse van bamispruimen en bamispacht, zei ik, en bamesse is oktober. Juiste, zei hij, 't is van dan af dat ze best zijn. Intussen vind ik bamespaling in geen woordenzoeken, ook niet in De Bo noch in Loquela, ook niet in Vandale die overigens bamisweer en bamisregen en heel wat samenstellingen kent. De vraag is nu waar in West-Vlaanderen de term bamespaling bekend is en wat palingvissers er weten over te vertellen?
J.B.
| |
Handlappen
Waar kende men een ander woord voor ‘handlappen’, d.i. de leren handbeschermers gebruikt bij het stenen laden en lossen, het kasseileggen?
L.v.H.
| |
Waterprente
Vanwaar de oude benaming waterprente (ook: watergeprent) voor de gewone Latijnse lettersoort in drukwerk?
R.D.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd