Biekorf. Jaargang 68

[p. 127]

Vraagwinkel

Spaensche Quadruple

Een muntnaam voorkomend in een opsomming van muntnamen te Brugge omstreeks 1770. Wat was de aard en de waarde van die munt?

j.s.

Galei van de Keizer te Sluis

Wanneer is de laatste galei (van Keizer Karel) de haven van Sluis uitgevaren? Nog in 1538 worden vagebonden en misdadigers naar de kapitein van Sluis gezonden om er ‘gestoken in gemeen laken’ op de galei te dienen. Antwerpen was reeds in 1520 de verzamelplaats, ook voor Vlaanderen, van degene die tot de galeistraf waren veroordeeld.

f.w

Okkernoot in familienamen

De okkernotelaar heeft een goede plaats in de Vlaamse familienamen: Notelaere, Noteboom, (van) Ockerhout, en welke andere nog? Ook de fna. van Nokere (Nokere bij Oudenaarde) gaat op de akkernotelaar (mlat. nucarius) terug.

e.n.

Racahout

Vercoullie vertaalt dit franse woord als ndl. racahout; Gallas geeft alleen een beschrijving: ‘Geurig, met suiker bereid mengsel van zetmeel, eikels, rijstmeel, enz. (der Arabieren)’. Is racahout een arabisch woord? In de jaren 1850 komt Racahout des Arabes dikwijls in de advertenties in Vlaanderen voor.

e.n.

Toneelstuk van Deny

In 1842 verscheen te Brugge bij Bogaert-Dumortier een toneelstuk in vier bedrijven door P. Deny onder de titel: ‘De Coninck en Breydel, of twee dagen uit 's lands geschiedenis’. (De Potter, Bibl. 514). Is er over deze auteur iets meer bekend? Was hij lid van een Brugsel toneelvereniging?

c.b.

Sforza-doctoraat

Op 14 juni 1694 werd Ignatius de I'Epée, zoon van Boudewijn, geïnstalleerd als kanunnik van de St.-Donaaskerk te Brugge (negende prebende). Ignatius, die te voren pastoor van de St.-Walburgakerk geweest was, liet zich in de Acta inschrijven als ‘Doctor Romanus’. Dit Romeins doctoraat werd door zijn omgeving zeer in twijfel getrokken: het was alleen een ‘Sforza-doctoraat’, zei men. Naar het schijnt konden de Sforza's van Milaan doctoraten uitreiken in alle faculteiten. Is dat juist? Waar vind ik nadere bijzonderheden over dat privilege?

c.b

IJsvogel

Zijn er legenden of vertellingen bekend over de ijsvogel (fr. martinpêcheur; Alcedo ispida L.) of over volksgeloof betreffende die vogel?

k.d.p.

[p. 128]

Spaanse moerbezieboom

De moerbezieboom (moerbeiboom; Morus nigra L.) heeft botanisch niets te maken met de Vlaamse moerbezie (moenebeze, moerbeier; Vaccinium Myrtillus L.), maar de namen lopen op misleidende wijze door elkaar. Ook de benaming ‘Spaanse moerbezieboom’ komt voor. Waarom en waardoor Spaans?

h.t.

Van 't verlies leven

Grootvader zaliger (van Desselgem) zei dat schertsend van de advokaten: ‘Dat zijnder die van 't verlies leven lijk de spellemkers’. Die spreuk moet tamelijk oud zijn? mijn grootvader heeft zeker geen speldenmakers van beroep meer gekend.

g.l.

Vlaamse stoelen

In inventarissen van burgerhuizen te Bordeaux in de 17e eeuw worden herhaaldelijk genoemd: een soort kleine zetels of leunstoelen uit Vlaanderen, met leer overtrokken (garnies de cuir). Aldus in 1607: ‘dix petites chaires de Flandres’; in 1615: ‘une petite chayère de Flandres, basse, couverte de cuir’. Het meubel is soms met stro in plaats van leer afgewerkt, zo o.m. in 1627: ‘une chayre de Flandres viel, garnye de paille’. D1t alles steeds te Bordeaux. Wijst die benaming op een commerciële export van het Vlaamse meubel? Flandres hier wel in de ruime zin van de Nederlanden?

a.m

Kunstschilder Biset

Heeft de Mechelse schilder Carel-Emmanuel Biset (1633-1685) in West-Vlaanderen gewerkt? Is er heden nog werk van hem (portretten of genre-taferelen) in westvlaamse verzamelingen bewaard?

n.c.

Respijtdagen

Het aantal respijtdagen (d.i. dagen van uitstel van betaling, toegestaan na de vervaldag van een wissel) schijnt oudtijds niet overal hetzelfde te zijn geweest. Werden in Vlaanderen soms meer dan drie dagen toegestaan?

a.d.

Feest van Sint-Maximus

De vikarissen van het bisdom Terwaan, residerend te Ieper, dekreteerden op 25 augustus 1523 de afschaffing van een reeks heiligdagen, nl. van de heilige Brixius, Maximus, Audomarus, Bavo, Dionysius, Thomas en Nicasius. In Ieper en ommeland werden tot dan toe die feestdagen gevierd, niet zozeer in de kerk dan wel in de herbergen. Maximus, patroonheilige van Terwaan, had zijn feest op 27 november. Dit hoogfeest van het bisdom werd voorzeker te Ieper niet afgeschaft. Had die heilige nog een tweede dag in het feestkalender van Terwaan?

e.v.