Biekorf. Jaargang 54

Toponymica uit de kuststreek
(Vervolg van bl. 227)

Wulfsberge. Hofstede en voormalig leengoed te Lisse wege in het 55^e begin van Eiensluis. De oudste vermelding dateert van 1370: Josse van Wulfsberghe (cit. De Flou, 17, 792). De oorkonden van de 16^e en 17^e e. spreken van den hove of den goede te wulfsberghe. De Kaart van Drubbele (1838) schrijft verkeerdelijk Wielsberge. Zeer waarschijnlijk een migratie-toponiem, afkomstig van de heerlijkheid Wulfsberge te Oedelem (oudste vermeldingen uit de 13^e e.). Voor de etymologie van deze naam moet wel niet aan de diernaam maar aan de persoonsnaam Wulf, Wolf (Wolfbrecht, Wolfhard, Wolfram, enz.) gedacht worden, die trouwens toch tot de diernaam teruggaat.

Weerden (ten). Een voormalige hofstede te Dudzele, leen van den Burg van Brugge, reeds vermeld in het begin der

[p. 276]

13^e e. Lag west van de kerk, ergens in de buurt van het punt waar ‘Kaasetersweg’ de Ronsaertweg verlaat om noordwaarts in de richting van Ramskapelle te lopen. Het is een interessant toponiem omdat de Weerd-namen in onze streek zeldzaam zijn. Een weerd is een aangeslibd en ingedijkt land. Het is een zeer merkwaardig woord, waarvan we de stam in de meeste Indogermaanse talen weervinden (Oudnoors var: zee, Sanskriet vari: water, Latijn urina en Grieks ouron: pis, enz.).

In de 14^e e. wordt er te Dudzele ook een Werdewegh (1370) vermeld.

Kaasetersweg, waarvan we zo pas komen te spreken, loopt op het grondgebied van Dudzele van de Rontsaertweg naar de steenweg Brugge-Sluis tussen de beginnen 94 en 98 van Groot Reigarsvliet enerzijds en de beginnen 99, 100 en 101 van dezelfde watering anderzijds. De oudste vermelding dagtekent van 1429: ‘an eenen wech die men heet caesheters wech, de welcke wech loopt van weerden te diederix vos walle waert’ (Bonis Thosan)⁽¹⁾, dus een weg van het hof ten Weerden naar de wal (omwalde hofstede) van Diederik Vos. De etymologie biedt geen moeilijkheden: naam ontleend aan de Middeleeuwse familienaam de Caeseetere, waarvan de betekenis onmiddellijk duidelijk is.

Lapscheure. Volgende nota's in verband met het artikel van ing. J. Ameryckx (boven blz. 248).

De oudste vermeldingen van Lapscheure zijn van 1019 en vervolgens, met een eeuw tussenpoos. die uit het begin der 12^e eeuw (1107 en 1110).⁽²⁾ Sedertdien zijn de vermeldingen talrijk en ononderbroken. Het oude Lapscheure bestaat dus zeker vanaf het begin der 12^e eeuw en, zo de onderbreking in de loop der 11^e eeuw alleen op het versagen der bronnen berust, reeds van in het begin der 11^e eeuw. Is de leemte van 1019 tot 1106 reëel, dan moeten we de overstroming van de Duinkerke III B-transgressie in de loop van de 11^e eeuw plaatsen. Zoniet ligt zij vóór 1019, maar dit schijnt niet goed uit te komen met de chronologie van het Zwin.

Het is evenwel moeilijk om geloven dat in die korte tijd, hoop en al een halve eeuw, die geweldige kleibank van 0,5

(1) Inventarium de bonis hereditariis ecclesie de Thosan (Ter Doest). 1429. Arch. Groot Seminarie Brugge; cit. De Flou.

(2) Zie De Flou voor de teksten en de bronnen.

[p. 277]

tot 1 m zou afgezet zijn. Alles schijnt er op te wijzen dat Lapscheure doorlopend vanaf het begin der 11^e eeuw bestaat en dat de polder waaraan het zijn ontstaan dankt op het einde van de 11^e eeuw bedijkt is. Dit verschuift de chronologie van de streek (oostelijke oever van het Zwin) achteruit - doch is daar wel zoveel bezwaar tegen? Een reden die ons aanspoort om niet aan de tijdelijke verdwijning en heropbouw onder dezelfde naam te geloven is de grote onwaarschijnlijkheid daarvan. Eenieder die op de hoogte is van historische topografie en toponymie zal ons scepsis delen.

De polder waarin Lapscheure tot stand kwam, aanvankelijk als polderhoeve, noemen we liefst Lapscheurepolder (Watering geworden in de 13^e eeuw: Wateringe van Lapscheure). De naam Sint Jobspolder is jonger. Hij werd ontleend aan de naam van het Sint-Jobsfort, gebouwd in 1605 en geslecht in 1736.⁽¹⁾

Gewoonlijk wordt de naam verklaard als ‘schuur van een zekere Lappe’. De oude schrijfwijzen wijzen op Lapeschure en Laapschure. Het is dus de schuur (hofstede I) van Lappe, Laap, een mannennaam die we ook vinden in de middeleeuwse familienaam Laeps (De Flou, 12, 309). De uitleg van Mansion⁽²⁾, volgens dewelke het element scheure tot schore, schorre te herleiden is, dient beslist om haar fonetische onmogelijkheid verworpen te worden. Dit Lape is wel een nevenvorm van Lappe.

J. De Langhe

(1) G.P. Roos. Beknopt Geschied- en Aardrijkskundig Woordenboek van Zeeuwsch-Vlaanderens Westelijk Deel, blz. 75, (Oostburg. 1874).

(2) J. Mansion. De Voornaamste Bestanddeelen der Vlaamsche Plaatsnamen, blz. 143 (Brussel, 1935).