Biekorf. Jaargang 54

[p. 93]

Vagevierspolder

In ons werk over de indijkingen en inpolderingen op de linkeroever van het Zwin⁽¹⁾ hebben wij beschreven hoe op het einde van de 14^e eeuw er buiten de Butspolderdijk nog een polder op de schorren van het Hazegras gewonnen werd, de Vagevierspolder. Deze polder ligt in de hoek van de linkerdijk van 't Nieuwe Land (monding van het Oude Zwin) en de Gravejansdijk. De Gravejansdijk is daar de latere versterking van de Vagevierspolderdijk.

Let op onze schrijfwijze van de naam. Vroeger schreven wij Vagevierpolder, thans Vagevierspolder. Waarom?

De oorkonden laten daarover geen twijfel: vagheviers poldere (1596), vageviers polder (1670) enz.⁽²⁾ De schrijfwijze Vagevierpolder is van jongere datum ‘Vagevuurpolder’ is geleerd.

Wat betekent de naam? Zijn juiste schrijfwijze laat niet toe hem in verband te brengen met de vele helle, hemelen zelfs vageviertoponiemen, zoals wij vroeger dachten. Hij is niet het product van volksgeloof en volksverbeelding. De verbindings s wijst erop dat ‘Vaghevier’ een familienaam is, evenals het eerste lid van veel andere poldernamen. Het kan de naam zijn van het oud Brugs geslacht Van de Vagheviere of Van de Vageviere. Denken wij o.m. aan Margarets Van de Vageviere, echtgenote van Ridder Pieter Bladelin, stichter van Middelburg.

Er zijn nog andere Vagevier toponiemen in 't Noorden. Te Zuienkerke heet er een oude hofstede ten Vageviere: ‘in Zuienkercke,... noordt west vanden goede ten vagheviere (1594)’. Dit is een echt en oorspronkelijk vagevier-toponiem en het is van zo'n vagevierhof dat de familie van de Vagheviere stamt en waaraan ze haar naam ontleent. De geschiedenis van de naam kan dus als volgt samengevat worden:

Hof ten Vageviere - Geslacht Van de Vageviere, - Vagevierspolder.

Er zijn weinig oude dijken die geen doorbraken gekend hebben. Ook de dijk van Vagevierspolder. Wij lezen in een oorkonde ‘anders dyck van vagheviers poldere, anders derden weele’ (Thiendeboucken Waestcappelle en Oostkercke, 1596). Hier wordt bedoeld de dijk tussen de monding van

(1) J.E. De Langhe. De oorsprong der Vlaamse kustvlakte. 1939, 142.

(2) De Flou, Wdb: der Toponymie, en onze persoonlijke toponymische kartotheek.

[p. 94]

het Oude Zwin en Vagevierspolder, dijk die ter plaatse in 't gescheid van Knokke en Westkapelle ligt. Een weel is een moeras, gevolg van een dijkbraak. Op de kadastrale kaart is de plaats van die dijkbraker niet meer te vinden. Wij zullen ze bij gelegenheid eens op het terrein gaan zoeken.

J. De Langhe