Biekorf. Jaargang 53

Westvlaamse zanten (Vervolg van blz. 207)

Fes of Fesch (Gullegem). Gezegd van vlees dat niet meer vers is en begint te bederven. Elders: oostersch. Is de juiste schrijfwijze fes of fesch? Zegt men: ‘een fesche hespe’? Ongetwijfeld een zeer interessant woord, dat bij onze wete tot nog toe niet opgetekend werd. Het gelijkt wel aan 't Fr. faisandé, maar dieper verwantschap zal er wel niet zijn.

Oosterlingsche doofheid (Brugge): een geveinsde doofheid. in Holland: Oostindische doofheid.

Foete (Knokke): een dom gemeen wijf.

Fato (Westkapelle), uitspraak met zachtlange, beklemtoonde o. Een scheefstaande graan of aszeef, bestaande uit een raam bespannen met een netwerk van ijzer-of koperdraad. Elders fatouw of fatouwe genaamd (zie De Bo).

Eier. Zegswijze te Gullegem: van den eier op den deier vallen. Betekent: van den hak op den tak vallen. Wij vermoeden dat de oorspronkelijke betekenis is: van de klaver in de biezen lopen. Immers een dei is een str...

Gaai. Gehoord te Uitkerke: ‘Hij is besteld lijk een gaai aan zijn gat’, met de betekenis: hij is vuil en smerig. En ook in de figuurlijke betekenis: hij zit in moeilijkheden, hij is slecht besteld, hij zit in nesten.

Elders zegt men: ‘Hij is besteld lijk een mol aan zijn

[p. 228]

gat’ - ‘Hij is zwart lijk een mol aan zijn gat’.(Dudzele, Koolkerke).

Duineklisse. Is te Knokke de volksnaam van een plant der droge duinen met rode bloemen en vruchten die met weerhaken bezet zijn. Deze vruchten haken gemakkelijk in de kleren en in 't haar vast, vandaar de vergelijking met de echte kliste. Duineklisse is Cynoglossum officinale (Hondstong). Echte klissen zijn Arctium-soorten.

Duinesterretjes: in onze kindertaal (Knokke) de naam van de muurpeper, een vetplantje met gele bloemen, dat overvloedig in de duinen groeit en waarvan de eigenlijke volksnaam rijstpap is (Sedum acre).

Duimelen (Knokke): half in slaap zijn, duizelen. In duimelinge liggen. Dit oude, schone woord staat niet bij De Bo, alhoewel het ook nog elders in W.-Vl. moet gebruikt worden. Loquela geeft duimelen in de betekenis van dubben, haperen, twijfelen. Oorspronkelijk is het duizelen, dolen. Verwant met dommelen (sluimeren), indommelen (insluimeren) en niet verwant met het Duits taumelen (dit is van de stam van ons tuimelen). Ook wel verwant met dom.

Dubbeltjes. Naam gehoord te Westkapelle voor de boerenkers (Thlaspi arvense). De vruchten zijn plat en rond, tot 1,5 cm breed. Vandaar de vergelijking met een muntstuk. Naam uit Zeeland overgewaaid?

Donder: Te Dudzele is een donder van een kind een doendig kind. Ookkeppewoord voor kleine kinders. Een donder van een jongen is een ‘droeve’ jongen. Let op: men zegt donder en niet dunder (tonnerre), zodat wij vermoeden dat deze woorden met elkaar niet verwant zijn.

('t Vervolgt)

J. De Langhe