Over gevonden en gekregen kruisen.
Op Palmenzondag ging ik een keer goe'n dag zeggen aan onze ‘beuterboerinne’. 't Waaide dat 't buiste en 't begon te regenen, 't Eerste dat de boer zei was: ‘'t Zou passen dat 't voor g'heel de weke slecht is, in de goe'weke is 't nogal lichte slecht were.’
Op de kommode in de ‘kamer’ stond er een ‘oudantiek’ kruise dat de boerinne gekregen had. ‘Een gekregen of gevonden kruise, zei ze, brengt altijd ongeluk bij, want sichten dat 'k het hân, heb ik nogal de kommiezen tegengekomen. 'k Heb waarlijk mijn paternoster gezien, weken aan een stuk hâ'k ziek en zuchtig geweest, d'ene malanje en tegenigheid achter d'andere. En weet g' hoe 'k er va? fgerocht zijn? Wij gingen met de pastor op beevaart naar Dadizele,en in de kerke vond ik daar een paternosterkruistje, 'k bracht het mee en gaf het aan den persoon van wien ik dat kruise gekregen had, en alzo stonden w'effen.’
Daarop zei de boer: ‘Overtijd op een Zondag verloor ik 't kruistje van mijn rozenhoed in de kerke, 't Moest wel passen, in dezelfde weke moest ik naar een jaargetijde, en omtrent op dezelfde plekke waar da 'k de Zondag zat, vond ik het kruistje were op de zitting van een stoel. Niemand had 't willen meepakken.’
Al 't voorgaande te Dudzele,
De uitleg schijnt dus de volgende: De mensen nemen ‘kruis’ als synoniem van miserie en ziekte.
Eigenaardig genoeg is het volgende gebruik te Brugge, om zo te zeggen 't kontrarie van 't voorgaande. Op een venditie wordt geen kruisbeeld apart verkocht. Men verkoopt een ‘posteure’ of een heiligenbeeld, en geeft dan zogezeid het kruisbeeld toe. Vóór een paar weken zei de roeper: ‘We verkopen Onzen Lieven Here met.’
A.M.