|
| |
| |
| |
Van volk en veugels uit de Muinke.
(Vervolg en slot van blz. 55)
vader en Ko keken ne keer op.
- Ja Sofie. ‘De Veughelsang’? zei Ko, waar dat den ‘dienen’ ligt, dathadt je aan Pitje Weerdt moeten vragen, 't Is nog een van zijn parabels die ik aan 't vertellen ben, - nog van ten tijde dat de beesten spraken! - en toen was 't hier nog over geheel de streke al hemel en busch, hout en struikerije zooverre of dat uw oogen dragen kostten...! Godjenheere moest toen nog totover de kop in zijn groote werken zitten en de meesten hoop van de dingen lag nog ten halve eerze. Als ge ne keer peist, dat de aksters toen tertijde, om maar alleene van de veugels te gewagen, dat de aksters en de kraaien en de gersruls nog altemale, van top tot teil, wit, sneeuwwit waren van pluime, en de kwakkels daarbij jandorie nen steert sleepten, nog ne veel langeren of d'aksters nu.
Pitje Weirdt wist dat allemale van goâ part, en hoe dat al die gasten aan het ‘tenuutje’ gerocht zijn dat ze nu dragen: de kraaie aan heur kofferkleeren, Kalle aan heur zwarte slepkazakke, en de kwakkel ook, ja, hoe dat den ‘dienen’ zijnen steert kwijt gespeeld heeft, - dat was allemale, zei Pitje Weirdt, daar in die ‘Veughelsang’ gebeurd.
- Ge moet weten, zei Ko en toen begost hij voor goed, ge moet weten: die drie daar, de kraaie, den akstere, en de kwakkel dat waren nu ne keer drie gezworen kameraden - en mannekes van geerne bij. Ge zult gaan hooren!
En op nen schoonen dag hadden ze planete geslegen, en waren t'akkoord gekomen om ne keer alle drie te gare, 'n groote wandelinge te doen, diepe, diepe de buaschen in, altijd maar rechte deure, op goed köme 't uit! En op nen koelen morgen, in 't hertje van den zomere, zetten ze aan.
| |
| |
'k Wille ha' je ze zien gaan, zei Ko, Alle drie van kop tot teen schoon in 't witte lijk drie eerste kommuniekantjes. En 't ging er, van zoo en ga je niet, zoo en heb je niet, en babbelen en tateren tegen alle weerekeeren, klaar van welgezindheid en van ‘ding’!
Kalle was natuurlijk de piero van de bende, altijd 'n stapken of twee vooruit, en g'hoordet zijne snater gaan, honderd roân verre door de sparren.
Maar als ze nu alzoo lange en verre gegaan hadden, zoo kwamen ze al met ne keer aan 'n groote opene plekke midden in 't hout, - en daar zagen ze half weggedoken onder de kappe van een eendelijken eeke 'n herbergsken staan. En boven de deure op het uitsteekberd las Kalle, met veel beslag:
in de veughelsang bij baes gersrul
- Da's juiste ons affaire 1 peisde de kwakkele, die stillekensaan moe wierd van al dat trotten en tranten, en al blijde was van 'n beetje te kunnen rusten. - Da's juiste ons affaire, riep hij, wie gaat er mee? Ik traktere!
De twee andere en moesten dat geen twee keeren gezeid zijn.
Baas Gersrul, zei de kwakkel van als hij binnentord, laat za maar algauwe bovenkomen, voor elk één, en van uw beste, zulle!
- Seffens of nog eer! zei de gersrul. Ge zult er huider van beloven, Heeren! Zet u! zet u! En hij was al de kelder in.
En, mijne mensch! hij zette ze daar 'n bierke vooren, lijk ze nog van geheel hun leven over hun lippen niet gehad en hadden.
't Liep er danig zoete binnen!
- Ja! zei den akster, da's klasse! is 't klasse?
En mijn dooike! de glazen en waren nog niet geheel uit of hij kommandeerde al versche...
Jamaar, ons kraaike en wilde ook niet leelijk doen.
| |
| |
Baas, zei het, vul ze nog ne keer! met 't zelfste!
En ge weet hoe dat dat al gaat op zulke keeren! De beesten en zijn geene slag beter of de menschen! Ze gerochten er daar te vullen in, en de baas moest ook meetikken. ‘Alleé toe! Hier zie! en geen komplimenten!... Santeé! santeé!’
En jandorie, onze Baas Gersrul kwam er op 'n ende van 't spel ook nog in, en hij moest hij ook zijn rondeke geven eer dat 't wel was...
Dat wierd mij daar 'n spel! En toen was 't weeromme den akster die de wagen in gang stak, ‘Santeé! santatere!’ 't En moest maar zoo goed niet zijn dat bierken in ‘De Veughelsang’.
En ten langen laatste vielen zlaatste vielen ze aan 't gezang. En 't was toen nog de kwakkel die bovenop tafel sprong en lament gaf dat 't helmde prochies verre:
En ware den Hemel den onzen niet
dan hadden we geen plezier!
Jamaar die leute en kost niet blijven duren, en de kraaie zoudt ge kunnen raàn, was toen nog d'eerste die op naar huis gaan peisde, en dat ze, als ze er stillekens aan geen gedacht van en mieken,voor den donkeren niet meer en gingen thuis geraken.
Maar als de gersrul met zijn leie voor den dag kwam toen was het dat 't spel zere verbruinde. Z'en verschoten nog geen kleen beetje!? 2018; Hoevele?’.... Jamaar dad' en kost al geen kanten zijn I... Zij waren zij ook niet zot, zulle' en den akster ruide entwadde tusschen zijn tanden van ‘met 'n dobbsl krijt geschreven, zekere?’ Kristenzielen, toen gingen de katten te choore! Janvermille! g'hadt dat moeten hooren.
- Wablief! tierde de gersrul, die dat haivelinge moest verstaan hebben van dat dobbel krijt, en hij was daar leelijk van getorten: ‘Wablief!’
't Moest wel lukken, dat was nu ne keer juiste 't koleerigste en 't kortkeerigste manneken dat er entwaar bestond.
| |
| |
- Wabliaf? met? dobbel krijt?... O! Hij was bospoer!
- Geenen inkelen staat er daar te vele, schoone pretheeren da' je 't zijt! en 't is hier van te betalen wat da' je gedronken hebt en n' beetje rap! En hij sloeg op tafel, mijne mensch! dat 't buiste.
Onze kameraadjes verschoten dat ze opwipten, en ze zochten en ze tastten en ze keerden al hun zakken 't onderste boven... maar da' z'al zochten en 'thoope leien dat ze wilden, z'en kosten op verre na niet landen.
En dat ze al zeiden en schoone spraken dat ze wilden, de gersrul en moest dat al niet weten: dat en miek al zijn rekeninge niet!
- Maar wij zullen wij u wel betalen, rischierde de kraaie nog ne keer, we zullen 't gaan halen, en u thuis brengen! In d'eerste dagen, zei den akster, ge moet 'n beetje kunnen wachten!
- Wachten! riep de gersrul ten toppen uit, wachten! G'en kent mij nog niet goed, geloof ik. En hij liep in ne wink naar de deure en sloeg ze in 't slot dat ze poefte. Daar! zei t-ie, kortaf,'t is hier van te betalen, of, g'en geraakt hier niet meer levende buiten! En hij ging me daar te keere lijk ne razende zot.
En almetnekeer, in 'n wroede koleire, snapte hij de blaaspijpe uit den heerd, en hij sloeg er tewege mee te koppewaart in...
Jamaar, dat en waren precies geen dingen meer om mee te lachen en de kraaie en lette niet. ‘Roefe!’ zei ze, en lijk ne weerlicht schoot ze heur rechte den heerd in, omhooge de kave deure al schruwelen moord en brand! En toen ze 'n pooze nadien van de schrik bekomen was, en heurzelven ne keer goed bezag, en verschoot ze nog geen kleen beetje. Ze was al hemel en grijm, en kavezwart, en schudden en slaan, en strijken en wrijven't en hielp allemale geen zier... En z is zij zoo gebleven, en zoo zwart of 'n kraaie voortgebleven! Komt dat tegen!
Kalle nu, de ‘dieë’ was ook tewege langs dien kant de bane af maar houwla! niet te doene, de
| |
| |
gersrul had ze in de gaten, en hij sneed keur den weg af. Hola! manneken, riep-t-ie, - Hola 1 En hij stekte ze, te vierkiauwe, bij de kele, en hij hield gesloten.
Maar den akster gaf hem nog zo gauwe niet verloren....
- Dat zullen we nog zien! zei-t-ie.
Dat wierd me daar 'n gevecht in regel, hals om krage. Ze robbelden over den vloer, lijk twee vechtende katers. Ze botsten tegen de standfikke, etn poeffe! van daar den heerd in, tot over den kop in d'assche.
- Hola! riep de gersrul, 'k hebbe u! en 'k houd u. Hij zat er scherreling boven op, en hij duwde den akster, al dat hij duwen kostte, diepe diepe in d'assche. Hij kraaide al te wege victorie, maar met ne korte wrong en ne rappe zwaai gerochte Kalleken al met ne keer liber en los, en lijk ne schicht uit nen boge was ze de gaten uit... rechte deur 'n gerre van de waaier boven de deure... en schetteren dat ze deed, schetteren! slechter of de trompetten van 't laatste oordeel.
Als de ‘dieë’ nu geware wierd, dat ze nu 'n zwart frakske aanhad, en eentje voor heur leven, z en verschoot zij daar nog zodanig niet in, ter contrarie, ons Kalleke beloofde heur nog, lijk al de goe Vlamingen. Zij zag zij wel, die slimme marjanne, dat dat frakske heur precies nog zo leelijk niet en stond, en zij liet het aan heur herte niet komen. Zoo slim moe'je zijn!
En de kwakkel? Ho! de kwakkel, dien duts! g'hadt er oprecht kompassie mee gehad lijk hij daar zat... weggestoken bachten de poot van de tafel, 'n vuistje maar ne meer groot, en te beven lijk 'n riet.
En nu zag hij al met ne keer de gersrul op hem af- komen lijk 'n onweere.
Kwik' kwik! kriepte hij, en hij spoeterde meer dood of levend, al dat hij rekken kon, rechte 't gotegatin... en, mijn zielken! 't spel lukte... Hij zat erin... juiste
| |
| |
van passe derin, tegen dat de gersrul daar toekwam, ...derin. maar niet derdeure.
En de gersrul had hem nog juiste te stekken, juiste bij dien langen langen steert. Dat was zijn ongeluk!
‘Dat hij!’ peisde onze kwakkel, en hij snokte al dat hij kostte, uit al zijn macht... en tenden 't spel stond Mijnheere Gersrul daar te blinken met die steert in zijn handen en kwikkel-de kwakkel sjoepte 't gotegat uit. de wijde wereld in Maar, zei Kootje toen, hoort hem ne keer slaan, schaft er ne keer op:
Spijt me dit! spijt me dat!
van die steert... uit men gat!
Den duts en heeft ‘dien keer’ uit de Veugelsang nog altijd niet vergeten.
En nu baas Gersrul?
Oo! ‘den dienen’! den ‘dien’ was om te bersten... Hij smeet z'en deure dat ze bokte en hij stond daar nu op zijn zulle, groene en geluide uitgeslegen van koleire... zijn vuisten uit te steken, en te dansen en te brieschen
En hij zal, zei Kootje derbij, als de veugels der ook bij gevraagd zijn, dat roepen en blijven roepen tot op den dag van 't laatste oordeel.
Sidnietje's vertelselken was tenden en uit, en 't zat mij nu aan te kijken als wilde 't zeggen: Hewel 1 wat zegt ge d'er van, van dat Kootje?
- Da's schoone, Siednietje, zei ik, da's oprecht schoone. Wie, in Godsname, had er dadde Kootje toe gegeven:
- Aa! Ja, zei Sidnietje, der zat veel meer in dat manneken of dat de mensen wel wisten... Maar dat gaat alzoo in de wereld... d'Arme menschen en tellen voor niet vele Ze zijn maar van kleine ‘extuime’. We hebben dadde toch alzoo dikwijls tegen mekaar gezeid, ik en ons Manske.
| |
| |
- Hadde Kootje zoowel ne rijke mensch moeten zijn, alzoo nen rijke mensch hier van Wingene-plaatse, z'hadden daar boeken en ‘feulletongs’ van gedrukt. Maar 'n arm dutseken van de Wulfhoek, wie horkt er daar naar?...
J. Fraeyman
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd