Raadsels
VALT er nog iets te zeggen over het hert van Vlaanderland? Misschien niet. Er valt maar weinig meer te putten uit de boeken - door de nieuwerwetsche heemkundige compilatoren, - maar Biekorf's zanters zullen werk genoeg hebben zoolang het Vlaamsche herte klopt, wanneer ze maar voort een schrander oor willen leenen aan wat verteld wordt door den levenden ongesnoekten Vlaming. Soms putten ze - de zanters - iets over hof- of tuinbouw, over dierenkunde, soms een uitspraak die wat licht werpt op de algemeene menschelijke geschiedenis, en 't komt al uit den mond van den simpelen man die alles wat menschelijk is een warm hert toedraagt. Een bladzijde uit een of andere Mengelmare toont den rijkdom van 't gesproken woord en den juisten Vlaamschen kijk op de dingen. Het is een bonte uitstalling van gewoonten, zeden en uitzicht die vooral de glorie van 't oorspronkelijke uitstraalt.
Raadsels, bijvoorbeeld, brengen altijd nieuws. Zij zijn een verstarde maar een blijvende, bindende vorm van menschelijke betrekkingen. Zij beschrijven uitzichten van het leven in schoonen eenvoud. Zij schilderen hertelijk het plezier van den kleinen man die spreekt gelijk hij gebekt is, omdat hij 't al ‘stroomen laat uit 't herte’.
De rijmraadsels geven ons een voorbeeld daarvan. De indruk is gelijk aan dien welke de oude glasschilderingen op ons maken, wanneer het stof van den tijd er af gewasschen is. Zelfs menschen die meenen met de taal gemakkelijk te kunnen omgaan, voor wie ze driemaal heilig is en die de oude rijmraadsels kennen, aanhooren ze nog steeds met gespitste ooren, omdat zij, gelijk het oude brandglas, zoo schoon gekleurd zijn, en de zon er door schijnt.
Hier zijn wat oude raadsels die men niet gereedelijk in de almanakken vindt en die misschien zoo taai zijn en zoo lange meegaan, omdat ze op rijm staan. Ze leven voort, zijn van de menschen te lande gekend, maar klinken voor den lezenden mensch als een echo uit een ver verleden.
'k Hoorde ze verleden Winter nog en ze gaven versnapering aan al wie tafel en stove omtrent zat.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd