Biekorf. Jaargang 47
(1946)– [tijdschrift] Biekorf–
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermdEen volksliedje op de spotnamen van eenige Vlaamsche stedenIN een band met stukken van den meest uiteenloopenden aard, getiteld Miscellanées Bruges en bewaard op het stadsarchief van Brugge, steken drie papieren bladen van ongeveer 16,5 cm. hoog bij 16 cm. breed, waarop een volkslied over de spotnamen van eenige Vlaamsche steden staat aangeteekend. Naar het schrift te oordeelen, werd het stuk waarschijnlijk rond het midden van de verleden eeuw geschreven, tijdstip waarop ten andere de band zelf schijnt samengesteld geweest te zijn. In dit lied worden achtereenvolgens vermeld de steden Brussel, Antwerpen, Leuven, Mechelen, Gent, Brugge, Ieper en Aalst. Met uitzondering van de laatstgenoemde stad is aan ieder dezer plaatsen een geheele strophe gewijd, waarin gehandeld wordt over de spot- of bijnamen van de voormelde steden. De Brusselaars worden er edellieden genoemd, de Antwerpenaars sinjoren en dragers van pane broeken. De Leuvenaars heeten petermannen en drinkebroers (bierbollen). De Mechelaars en de Bruggelingen zijn zotten, de eersten daarenboven maanblusschers en van de laatsten wordt ook gezegd, dat zij mooie meisjes met lange beenen hebben. | |
[pagina 66]
| |
De Gentenaars zijn stroppen (stropdragers),de Ieperlingen kinders die niets dan kinderwerk verrichten, en de Aalstenaars zijn draaiers. Naast deze welbekende bijnamen bevat ons lied ook enkele niet of minder bekende spotnamen, tenware deze enkel en alleen om wille van het rijm werden aangewend. Aldus worden b.v. de Brusselaars ook betiteld als goede gezellen, de Antwerpenaars heeten rijker te zijn dan de Schotten en de Gentenaars hebben harde koppen. Anderzijds is het opvallend, dat de alom gekende spotnamen van de hoofdstedelingen, kiekefretters en ketjes, niet eens vermeld wordenGa naar voetnoot(1). Of onderhavig lied tot stand gekomen is in het tijdperk waarin ons exemplaar werd afgeschreven, of wel van ouderen datum is, weten wij niet. Is het overgeschreven uit een of anderen volksalmanak? Evenmin is ons iets bekend over zijn verbreiding, zijn populariteit en zijn auteur. Daar dit lied eenige folkloristische waarde heeft, oordeelen wij het nuttig het voor vergetelheid te vrijwaren door het hierna in zijn geheel te laten volgen. A.S. | |
Liedeken
| |
[pagina 67]
| |
2.
De stad Brussel draegt haer rôm
(en men wilt haer die eer wel geven),
Dat zy is vol edeldom,
Waerop zy treffelyk konnen leven.
Maer 't is ook waer, en het staet vast,
Dat op den tryn oock armoed past.
Edeltjen, edeltjen, goede gezel
Spaert dan uw bloed en borze wel (bis).
3.
Antwerpen is een oude stad
En die heeft lang-den lof genoten,
Dat sy is ryk en groot van schat,
Jae zy zyn ryker als de Schotten.
Dog aen hun hemd' is maer een' doek,
Schoon bekleed met een panne-broek,
Antwerptje, Antwerptje, kaele signioor,
Men zal u grypen by de oor (bis).
4.
Loven vermaerd door heel het land,
Dat gy brengt voort veel wyse mannen.
Dat is wel waer, maer hun verstand
Is oock gelegen in de kannen.
En oock de meystjens van die stê
Slypen al menig studentjen mê.
Loventje, Loventje, Peeterman,
Vermaekt u wel in pint en kan (bis).
5.
Mechelen, ick spreek u nu aen,
Gy hebt den naem van groote zotten,
Want gy bluscht ook zelf de maen
Daer heel Europa mede spotte.
En by den naem voegt gy de daed
Die gy aen andere over laet.
Mecheltje, Mecheltje, gy syt zoo sot,
Houd u geslooten in uw' kot (bis).
6.
De stad van Gend, zeer schoon en prat,
Zeer wel voorsien van harde koppen,
Heeft maer alleen de gunst gehad,
Dat z'aen den hals mag draegen stroppen.
| |
[pagina 68]
| |
Keyser Karel heeft hun bemint
Die ze als dul op 't kortste bind.
Draekentje, draekentje, wend uwen kop,
Of gy geraekt ook aen een strop (bis).
7.
Brugge, daer menig zot ook leeft,
Heeft overal den naem meteenen,
Dat zy de jontste meysjens heeft,
Schoon van gelaet met lange beenen.
Maer 't is ook waer, 't gaet ongelyk,
Daer zyn er veel meer arm als ryk.
Bruggetje, Bruggetje, een schoone vrouw,
Die brengt zoo menig man in rouw (bis).
8.
Iperen heeft een ley-band aen
Want het zyn kinders, soo wy merken.
Zotten en kinders saemen gaen.
Al wat zy doen zyn kinder-werken.
Maer ziet de roed' ligt in de pis
Die voor de stoute kinders is.
Ipertje, Ipertje, o gy stout kind,
Ziet dat de roed' uw gat niet vind (bis).
9.
Ik laete d'ander steden daer,
't Is tyd van een eynd te maeken.
De draeying van den Aelstenaer
En derve ick geensints aenraeken.
De weireld is een zottenkot.
Men vind geen huysen zonder zot,
Daerom raed' ik u in 't gemeen:
Laet u herbakken één voor één (bis).
|
|