Die trouwt de dante om de wante...
In een notaboekje van de jaren 1880 vind ik de volgende spreuk opgeteekend:
Die trouwt de dante om de wante,
verliest de wante en houdt de dante.
Zou dat een ‘levend’ spreekwoord geweest zijn? Of is het nagemaakt op het bekende en nog levende:
Die den zot trouwt voor het kot,
verliest het kot en houdt den zot.
J.H.
- Het spreekwoord met ‘de dante en de wante’, behoort tot de oudere taal. Misschien leeft het nog in het Land van Waas, waar dante als spotnaam op een vrouwspersoon nog gekend is (Joos, Idioticon). De oude vorm was:
Die de dante trouwt om de wante,
verliest de wante, behaudt de dante.
Deze oudere vorm klinkt metrisch veel mooier en echter dan de jongere lezing.
Dante is, in het Middelned., een lichtzinnige vrouw (Verdam); wante (vuisthandschoen) wordt hier figuurlijk gezegd voor kleed, opschik.
Om het minder ‘deftige’ of verouderde wante te ontgaan, heeft een Hollandsch tooneeldichter uit de 17o eeuw wante vervangen door mantel, en de dante moest dan maar mede rijmen als volgt:
Die de Dantel trouwt om de Mantel,
Verliest de Mantel, en houd de Dantel.
Vader Cats is, in zijn Spiegel van den Ouden ende Nieuwen Tijt, nader bij den ouden vorm gebleven:
En die een dant trout om haer want.
Mist licht de want, en houdt de dant.
B.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd