Biekorf. Jaargang 46

De Huisraad van Jan Speelman.
Nieupoort 1583.

Jan Speelman was, in 1576-1579, pachter van het Leenhof, eene der groote hofsteden van de Duinen-

[p. 92]

abdij, gelegen te Coxyde. In 1578 wisten de Gentsche Calvinisten hun gezag te Veurne op te dringen, en aanstonds treedt Jan Speelman naar voren als een van de XVIII Mannen van Veurne (13 Nov. 1578). Sedert enkele maanden was hij reeds door de Brugsche magistraat aangesteld als ontvanger van de aangeslagen geestelijke bezittingen in Veurne-Ambacht. Dit ambt vervulde hij tot in Juli 1583, toen Veurne en Nieupoort door Farnese heroverd werden. Jan Speelman, die zich te Nieupoort - waarschijnlijk in het Duinhuis aldaar - gevestigd had, moest natuurlijk den wijk nemen. Zijn huisraad werd aangeslagen; de volgende inventaris daarvan berust op het archief van de Duinenabdij (Seminarie Brugge).

A.V.

Inventaris.

Van alle de mueble catheylicke ghoedynghen bevonden ten huyse van Jan Speelman, ontfanghere gheweest van den gheestelycken ghoedinghen, ghenomen by M^r Jherosnius Caboot, commys, ter presentie van deeren Jacop Pauwels ende Gillis Wouters, schepenen der stede van Nieupoort, desen 13ⁿ Septembris 1583.

Eerst catheylen bevonden up de camer boven de cuekene.

Twee coetsen onbehanghen; up elck een bedde ende groen saerge, Speelman niet toebehoorende zoo hy zeght.

Een groen zittekussen.

Een cleerscappra.

Een tafele; vier schabellen.

Twee schabellebancken.

Eene groote hauten cofere.

In zeker lys, diverssche papieren boucken ende schoon papier. Een groote lys.^(1)

(1) Lys: zitbank, kofferbank. Mnl. lise.

Up de camere boven de salette.

Een coetse.

Een bedde met eene roode chaerghe.

Een uuytreckende tafele; een lys.

Een schabellebanck.

Eenen leren cofer met cleeren;

[p. 93]

Eerst eenen buffels culder^(1)

Eenen mans keerele met foureursche vellen.

Een vrauwe laken samarre^(2).

Een vrauwen rooden rock.

Een cappote gheboort met speghielgen^(3).

Een swart lyveken.

Eenen swarten mantele.

Eene vrauwen vlieghere met fryngen^(4).

Een ghelu wambaeys.

Een ghecoleurt kulderrocxken.

Eenen coleur mantele. Een paer caussens.

Noch up de zelve camere een bedde met eene witte spaensche chaerge.

In een garderobe twee manshozen.

Drie tapytsche zittekussens.

Eenen rooden lyfrock.

Groen gordynen met een behancsel, tot vyfthich sticken.

Een tapyts vleu.

Een reysbrouck. Noch een ander reysbrouck.

Een reysrocxken.

Een pacxken garnen rau wesende.

Zeventhien boucken onder groot ende cleene.

Item in zeker dressoor vele diveersche briefven ende bewysen diveersche competerende.

Twee latten omme hanghels anne te hanghen.

Een spet.

Noch diveersch yserweerck up het dressoor ligghende als hanghels, pannen ende anderssins.

Een schabelle.

(1) culder, kulder: halskraag. Mnl. collier. - Kulderrocxken: een kleedje met halskraag of kaproen?

(2) Samarre: een wijd bovenkleed voor vrouwen, soms met pelsen gevoerd.

(3) Speghielge: franje?

(4) Vlieghere: een wijde mantel. Vgl. Kiliaan i.v. (met den uitleg van Colvenerius); Gailliard, Glossaire Flam. met veel voorbeelden en Loquela over de ‘Vliegers’ te Yper vroegertijde: het waren twaalf ouderlingen die met een blauw-lakenen rouwmantel meegingen als het een groote uitvaart, een ‘vliegende geluid’, was.

Up den solder boven de voorcamer.

Twee hoopen taruwe toebehoorende Jan Poote, zoo zy zeggen.

[p. 94]

Up den solder boven de achter camere.

Een hoop evene. Eenen hoop mesteluyns.

Up de solders boven de bovenste solders.

Twee hoopen evene.

In de Neercamere.

Een dressoor. Een buffet.

Een uuytreckende tafele.

Een cleen tafelken. Drye schabellen.

Twee spaensche saergen.

Eenen leren vrauwenstoel.

Twee yseren brandels, een schuppe, een tanghe.

In de Cuekene.

Eenen leren cofer met:

Vyf serveeten; zeven ammelakens onder groot ende cleene; een paar slapelakens; vijf manshemden.

Eenen ketele, twee metalen heemers.

Een weynich tinneweercx.

Twee vette zwynen levende.