Biekorf. Jaargang 45

Boekennieuws

J.E. De Langhe. De Oorsprong der Vlaamsche Kustvlakte. Kuokke, 1939. 158 blz. gebonden = Fr. 25.

Dit werk behandelt eigenlijk het ontstaan van het oostetijk kustland aan deze zijde van het Zwin. Zeer klaar en methodisch zijn al de beschikbare geologische en topographische gegevens tot een geheel verwerkt. Schr. laat dit ‘bijzondere’ en oorspronkelijk deel van zijn boek door een verdienstelijke schets van de geologische ontwikkeling van het kustland voorafgaan. Deze algemeene studie is grondig, helder en volledig: de leeraars in het middelbaar onderwijs zullen hun ‘cursus’ over dit onderwerp nergens beter voorbereiden dan in de eerste zeventig bladzijden van dit boek, dat hun daarom zonder voorbehoud aanbevolen wordt.

[p. 229]

Betreffende het ‘speciale’ deel mogen we gerust getuigen dat alléén Ing. De Langhe zulke goede hoofdstukken over het oostelijk kustland kon schrijven. Lange jaren onderzoek ter plaatse en op de kaarten, in de oorkonden en de bestaande literatuur hebben dit werk voorbereid. Zijn streng methodische werkwijze liet den Schr. verscheidene vraagstukken oplossen of ophelderen, maar tevens nieuwe vraagteekens stellen. Hiermede bezit dan de, oostelijke kustvlakte voor de kennis van hare wordingsgeschiedenis een inventaris en een programma. Moge Schrijver, die zijn streek zoo grondig en naar alle zijden - planten, dieren en woordenschat - onderzoekt, eenmaal het volledige werk voltooien waarvan deze hoofdstukken de inleiding zijn.

A.V.

Juul Filliaert. Tijl's oog op den puinhoop. In 8^o, 174 bl. Nieupoort, bij dan Schrijver (Kokstraat, 7) = Fr. 25.

Die puinhoop was Nieupoort in 1918. Tijl beschrijft hier met hart en ziel de barakkenjaren 1920-1922 zooals hij, kind van Nieupoort, deze medeleefde. Geheel de doening buiten, het bouwbedrijf in hout en steen dat den puinhoop verdringt, de menschen, die, met hun schoone en kleine kanten, eeuwig dezelfde blijven. Tijl's oog is scherp, zijn gemoed soms bitter, zijn overdadige taal wordt soms een pleidooi. Maar steeds weer komt zijn hart door zijn oog kijken en dan schrijft ‘Tijl’ bladzijden, zooals het grootsche tooneel op het kerkhof (bl. 135 vv.), sobere bladzijden die onvergetelijk blijven.

Juul Filliaert. De compagnie van Vischvaert te Nieupoort. 1727-1737. In 8^o, 134 blz. Nieupoort, bij den Schrijver (Kokstraat, 7) = Fr. 12.

Die ‘Compagnie’ was een poging die in Nieupoort de haringvangst en de visscherij op IJsland wilde inburgeren. Kortstondig was haar bestaan, pijnlijk haar doodstrijd. Zij liet lijvige bundels archiefstukken na, acten en contracten en processen. Daaruit heeft Sch. de stof voor zijn boek bovengehaald. Het geheel is historisch goed ingeraamd. De belangwekkendste oorkonden zijn ingelascht in 't verhaal dat zeer vlot geschreven is en op vele bladzijden waarlijk boeiend wordt.

A.V.

Deinze en het Land aan Laie en Schelde. Lees en Reisboek uitgegeven door den Kunst- en Oudheidkundigen Kring, Deinze, 1939. Ter gelegenheid van zijn tienjarig bestaan. 136 blz. met veel prenten.

Een keurige uitgave vol leerrijke en boeiende, bijdragen. A. Cassiman teekent een uitstekend beeld van de streek. Kan.

[p. 230]

Maere bespreekt de oude monumenten, J. De Coster had wat langer mogen uitweiden over de Schilder- en Beeldhouwkunst, doch de Letterkunde wordt naar, verdienste behandeld door F. Pauwels. Zeer belangwekkend beschrijft H. Van den Abeele den handel en de nijverheden in hun opkomst en ontwikkeling. G.P. Baert deelt een eigenaardige vondst mede: het Dagboek van een Deinschen bedevaarder, 1905-1938; terecht wordt de oorspronkelijke tekst in deze uitgave van taalfouten gezuiverd, doch van dit kostbaar boeren-dagboek had wel een bladzijde ter oorkonde mogen afgebeeld zijn? J. Vermeulen begeleidt ons op een wandeling van Deinze naar Gent langs het Cyriel Buyssepad en wij danken hem voor zijn aangenaam en onderhoudend gezelschap, te zamen met al de medewerkers van dit gezond en gemoedelijk lees- en reisboek.

B.