Biekorf. Jaargang 42

Plaatsnamen.
Een mengeling uit het pas verschenen XVII^e Deel van K. de Flou's Woordenboek der Toponymie.

OM de liefhebbers van Vlaamsche oudheden ‘den top’ te laten proeven van de laatste letters, 't voorlaatste deel tewege van dit onschatbaar werk.

Waasten werd in 1769 door het grensverdrag gesplitst: Bas-Warneton en Warneton-Sud gingen naar Frankrijk over' en kwamen kerkelijk onder Deûlemont (Dulzemonde).

Waterdunen, een stadje nabij Wulpen in Zeeuwsch-Vlaanderen, wordt voor het eerst vermeld in 1252 en

[p. 282]

het laatst in 1329; in 1408 wordt het, evenals Wulpen, beschouwd als ‘verdroncken... vander zee ende verloren t'eeuwighen dagen’. Pastor Jacob van Waterdunen schreef er in 1321 den Rijmbijbel van Jacob van Maerlant af.

De parochie Watervliet in Oost-Vlaanderen die het eerst vermeld wordt in 992, werd in den loop der eeuwen door de Schelde verzwolgen en later terug ingedijkt; binst de overstrooming bouwden de heeren van Watervliet een kasteel te Handzame, waarop de naam van de verdronken parochie overging. Een tekst van 1613 luidt als volgt: ‘Ende is te bemoeden dat... soo de heerlycheyt van Watervliet over lanck verdroncken is gheweest, hebbende het leen te Hanzaeme doen den naem gheven: Watervliet...’

tWeergekeert Valaenderen (Flandre rétrocédée) is een deel van Vlaanderen dat in 1713 (Verdrag van Baden) door Frankrijk teruggegeven werd, namelijk de kastelnijen van Veurne, Ieper en Waasten. en de roede van Meenen.

Wenduine ontstond als afzonderlijke parochie tusschen 1172 en 1191, en wierd uit de parochie Uitkerke genomen.

Werplandt is de naam van aangeslibte gronden te Schore, Slype en in Zeeuwsch-Vlaanderen: Vgl. Biekorf, 1933, bl. 252, de uitleg van de gemeentenaam Schore.

De gemeente Westcappel in 't Noorderdepartement, heette vroeger Arnouts Capple, terwijl Westkappelle (Brugge) oorspronkelijk Wascapelle heette; de naam Westcapelle vinden we eerst in 1440; deze parochie werd uit Oostkerke genomen. Lees Biekorf 1931, bl. 82 vv.

Het Westkivartier, het Westland en West-Wlaenderen, zijn drie namen voor de landstreek bestaande uit de kastelnijen Ieperen, Veurne, Waesten, Belle, Cassel, Bergen, en Broekburg; soms werd er een andere verdeeling aangegeven namelijk de steden Nieuwpoort, Diksmude, Veurne, Duinkerke, Bergen, Broekburg en Loo en de kastelnijen Veurne, Bergen en Broekburg; de oudste vermelding vinden we in 1327.

Westouter in 1069 West-Altare. De rechtbank van de heerlijkheid Westouter zetelde op het kerkhof aldaar:

[p. 283]

‘De heerlichede van Westoutre, diemen ooc naemt kerchof vierschare...’ (1507).

De slag van Roozebeke in 1382 werd geleverd te Westroozebefae; de parochie heette eerst vanaf 1066 Rosebeca, in 1299 Droghe Rosebeke; in 1652 vinden we de eerste maal West roosebeque; nu nog is de plaatselijke uitspraak: Roozebeke.

Wielingahem, een niet meer bestaande plaats in den omtrek van Aardenburg, heeft waarschijnlijk betrekking met de Wielingen, het vaarwater in de Noordzee tusschen Heist en Wissingen. Dit vaarwater was vroeger de grens van het graafschap Vlaanderen: ‘de limiten des graafschaps van Vlaanderen op de wilde zee ende up 't gat ende poort van der zee, geheeten de Wielinghen, tusschen den zelven lande van Vlaenderen ende dat eylandt van Walcheren in Zeelandt’.

Het Wielstuk te Rumbeke heeft betrekking met het vroegere radbraken: ‘daer den soverain bailliu van Vlanderen hier voortijts justitie dede’ (1678).

Rond Veurne lag vroeger een parochie Wilkins hoec die vermeld wordt in 1190 en 1249, en later verdwenen is.

De Busbrugge te Mannekensvere was oorspronkelijk Will em Buers kinderen brugge.

De gemeente Woesten was oorspronkelijk de woestenij onder Reninge: ‘solitudinem renyngensem’ in 1161, en ‘wastiniam domini de Rininghelst’ rond 1300.

Op een stuk land bij het gewezen gasthuis ten Bunderen te Moorslede, werd er in 1581 na de verwoesting van het gasthuis een nest met twee wolvejongen gevonden in de halfverrotte pelgrimsbedden, vandaar de naam Wolvennest.

Worm en Worme zijn voorvoegsels die wijzen op een soort heide; van daar de naam Wormhoudt: ‘in solitudine illa quae Vormut vocatur’ (1166), We vinden een verbod betreffende wind- en watermolens te Wormhoudt rond 1183.

Rond Zandvoorde liggen er landerijen die behoorden aan den heer Wouterman van Gent, en die het s'Heer Woutermans Ambacht genoemd werden; de naam ging over

[p. 284]

op een der ambachten van het Brugsche Vrije: ‘Item van heere woutermanne van ghent den jonghen, van enen jeenne van vj. ghemeten lands lettel meer jof min, dats te wetene de stede daer heer wouterman van ghent doude in woend, licghende te zandvoorde. Item tammansceip van heer woutermans ambocht ende van oostende’ 1368.

Te Lichtervelde is er een plaats die den Wulf heet; een tekst van de XVII^e eeuw luidt: Alzoo oostwaert duer t'lant vande wedewe Mallen Rooseboom tot up de wulghe daer den wulf an hynck’.

Het Wulfbergsche, een heerlijkheid tusschen Oedelem, Beernem en St. Joris-ten-Distel ontleent haar naam aan haar eersten bezitter: ‘in officio Johannis de Wulfsberghe’ 1275.