Biekorf. Jaargang 42

Van Jan, de knecht...

ER bestaan verschillende en verscheidene varianten van de vertellinge van dien aardigen heere, die 't al op zijn maniere noemde en die geen anderen knecht in huis wilde of hij moest Jan heeten.

Mijn vader vertelde dat alzoo:

‘Daar was een keer een heere en dien heere had een knecht; en die knecht weunde al lange jaren bij hem; en als hij nu al lange jaren daar geweund had, ging hij dood.

En dien heere was een raren heere; hij gaf de beesten en de dingen in zijn huis een name van zijn uitvindinge en hij en zijn knecht spraken altijd alzoo, lijk of dat ge er een beetje gaat van gaan hooren.

[p. 280]

Nu kwam er daar algauwe, achter de dood van dien ouden knecht, een andere knecht. Maar hij moest eerst zijn lesse leeren en 't eerste dat menheere hem vroeg, was: ‘Hoe heet gij?’

De jongen, die van de zake wist, antwoordde maar rap: ‘Jan, Meneere.’

- Ha! dat is goed... Kom meer binnen... en gaat gij dat hier kunnen gewend worden? want, jongen, 't is hier te spreken anders dan bij andere menschen.

- 'k Peis het wel, Menheere; ge moet maar goed mijn lesse spellen.

- We gaan dan maar een keer beginnen.

Menheere toogde hem de deure en vroeg

- Hoe heet dat, hier?

- Dat?... wel... dat is de ‘deure’ menheere.

- Wel mensch toch, met jen arm Vlamsch! Dat is de Kominne... En waar dat we nu staan, wat zou dat zijn?

- ... De gang, menheere.

- De gang, de gang! Waar hebben ze 't uitgehaald?

Dat is het Voorgeboefte ... En dat hier, wat is dat?

- ... Menheere, 'k en durf het haast niet meer zeggen, dat is toch wel de trap.

- Trap, trap, trap! hoe is 't Gods meugelijk!... dat is... de Okkegeschok ... en wat dat gij zolder heet, is bij mij het Overgezwem.

En alzoo vragend en antwoordend gingen ze 't huis rond.

Den hond heette Mijnheer Hollebos; de kat Madam Saterhos. Het vier van den heerd was de Gloria; het venster de Kijkuit. Menheere sliep in Kruiponder met een Sluron aan. De schure met strooi en koren heette de Korenmijne ... en zoo voort...

Zoo 't was goed. Jan vond dat geestig en bleef in dienst. 't En deurde niet langer dan 's anderendags 's nuchtends dat zijn latijn te passé kwam.

Hij stond eerst op, rokelde den heerd open en binst dat de moor overhing, gaf hij hond en katte t'eten. Elk kreeg zijn pateel aan weerskanten van den laaienden

[p. 281]

heerd. Den hond zijn telloore was algauw uitgeslokt en hij ging gaan helpen bij de katte. Maar van zoo dat hij zijn muile bijstak, gaf de katte hem een kap in zijn neuze dat hij schuifelde van 't zeer.

Den hond beet weere; de katte klauwde terug en alzoo gerochten ze aan 't vechten en 't huilen dat Jan er moest tusschenkomen met de blaaspijpe. Hij was juiste den slag te kort. Den hond had de katte in 't vier gesmeten; de brandende beeste sprong dweers door de ruiten en vluchtte in de schure waar dat ze 't al in brande stak.

Jan had niet te verletten en liep gaan roepen alonder aan den trap naar Menheere die nog sliep:

‘Menheere, kom zeere... uit uw kruiponder, in uw sluron... van overgezwem, langs okkegeschok, in 't voorgeboefte, deur de kominne, ...Mijnheer Hollebos heeft Madam Saterbos in de Gloria gesmeten... madam Saterbos is van de Gloria door de Kijkuit gesprongen in de Korenmijne... en de Korenmijne staat in Gloria van buiten en van binnen.’

B. De Langhe.