Biekorf. Jaargang 42

Mengelmaren

Gaaischietingen aan windmolens.

De heer Alfred Ronse, in zijn voornaam boekwerk getiteld ‘De Windmolens’, schrijft op bladzijde 11: ‘overouds werden de windmolens soms ten dienste van de boogschutters gesteld’.

Hij geeft daarvan eenige voorbeelden uit den ouden tijd, onder andere dit volgende, getrokken uit het ‘Boeck van altgene datter geschiedt is binnen Brugghe’, uitgaaf der Gentsche Bibliophilen, blz. 156: ‘Item, den 17ⁿ dach in Meye, anno 1487, doe was te Brugghe geschoten den papegay van den houden voedboghe; hy was geschoten by de Cruuspoorte, up de veste van de stede, an deerste muelne by der voorseide poorte’. En die molen, zoo getuigt de geleerde schrijver, was een staakmolen op teerlingen, waarvan de beeltenis zeer goed weêrgegeven staat in een getijdenboek van rond 1490.

Naar aanleiding van het bovenstaande, zou men het gaai schieten aan windmolens aanzien als een lang verdwenen

[p. 31]

volksgebruik. Gansch ten onrechte. Zulke schietingen waren nog onlangs in zwang, althans in het Kortrijksche.

Alle jare, tot het jaar 1925 inbegrepen, had er, op vanouds bekenden datum, eene schieting met den handboog plaats aan den houten staakmolen die staat te Belleghem, op 't gehucht ‘De Katte’, langs de Doornijksche baan.

Te Cuerne gebeurde dat insgelijks alle jare, aan den staakmolen van den Stokerijhoek, tot dat de wereldkrijg de traditie is komen breken.

Eveneens te Heule-Watermolen greep er telkens, op den Zondag van Schinkel, eene gaaischieting plaats aan Dutoit's windmolen, tot dat molen en molder, den jongen heer Joris Dutoit, beide verongelukten, bij stormweêr, op den 15ⁿ October 1887, om drie ure nanoen.

De toebereiding tot zulk schietspel was doodeenvoudig: men haakte en bond de sprange aan den top van een der moleneinden, hetwelk men dan naar boven haalde.

Emiel Huys.

Een Vlaamsche klok te Portofino (bij Genua).

Portofino is een kleine haven op de Middellandsche zee, 33 kilometer van Genua gelegen. In den toren van dit stedeken, dat een duizendtal inwoners telt, hangt er een klok met het volgende opschrift:

Merten is myne name,
My(n) gheluyt zy God bequame.
Also verre als men my hoore(n) sal
Wilt God beware(n) overal.

Deze klok werd gegoten te Mechelen door Georgius Waghevens in 't jaar 1520. Biekorf 1912, bl. 256.

Een verrijking voor onze klokken-familie Waghevens! We kennen nu al de volgende leden:

Gegoten door Georgius Waghevens:

1.	Maria in het Toreken te Gent, anno 1511. Biekorf 1935, bl. 311.
2.	Merten in den toren van Portofino, 1520.

Gegoten door Simon Waghevens:

1.	Petrus in de Sint-Jacobskerk te Brugge, 1525. Bk. 1934, bl. 160. Waarschijnlijk mogen aan denzelfden klokgieter toegeschreven worden:
2.	Johannes gegoten in 1525 voor Brugge, tegenwoordig hangend in den toren van Kirkestillinge in Seeland (Denemarken). Biek. 1934, bl. 160.
3.	Maria, de merkweerdige Vlaamsche klok gegoten in 1518, nu te Marne in Zuid-Ditmarsken (Denemarken), beschreven in Biek. 1935, bl. 194 v v.

[p. 32]

Wie wijst er nog andere Waghevens aan, wie weet al welken kant van de wereld? En staat er over deze klokgieters nergens iets geboekt in oude of nieuwe schriften?

B.

Kaarterstale.

- Ouwla Piet, 't zit een veugel op d'hage!

Gezeid bij 't jassen, als iedereen meent dat er geen troef meer achter is: de vierde legt, tot ieders verrassing, het laatste troefblad bloot en zegt er die spreuk bij. Al de kanten van Loo.

- Zou-je niet verzurkelen in een panne met een oortje!

Gehoord te Knokke van een oud vrouwtje in een spijtige verwondering omdat heur tegenparij onder 't kaarten gedurig ‘al de chance’ had.

B.D.L.

Zeispreuken. - Vgl. Biek. 1935 bl. 312 en de vorigen.

- Dat is goed tegen de weegluizen, zei Jan, en zijn kot stond in brande.

- 't Zekere voor 't onzekere, zei de vent, en hij bond 'nen doôn hond zijn bek toe.

- Tijd van komen en tijd van scheên, zei Tone, en de tunne was af.

- Ja 'k kenne dat kruid, zei duivel Sneckaert, en hij netelde zijn hespen.

- Onze knecht en heeft geen groote mond, zei boer Jan, maar een groote brokke past er in.

- Dat zijn stressen, zei de vent, en zijn wijf 'n had geen haar.

- 't Zal wel komen, zei Cijs, de katte heure steert is er gekomen en hij is zoo lang.

- Laat ze roeien die koud hebben, zei luie Pier, ik heb mijn baaitjen aan.

- Liever bloô Jan of (dan) doô Jan, zei de vrijschutter, en hij zat bachten den schelf.