Biekorf. Jaargang 40
(1934)– [tijdschrift] Biekorf–
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
[pagina 150]
| |
 | |
Bouten Busschaert.(vervolg van blz. 132). Een jaar, of entwat daar achter, - verschiet niet - was onze Bouten... getrouwd! Hoe was dat mogelijk?... Iedereen stond er stom van. Tusschen ons gezeid: Moeder Coene had dat gemakeld in 't stille, peizende, 'ei-ja, om wal,... want, dit ging tewege slecht draaien en g'heel slecht. En hoe had Bouten dat opgenomen? Enwel, lusteloos en lijk 'en slunse had hij hem laten begaan. 't Was een trouwe zonder liefde; en een goe' vrouwe nochtans, brave en verstandig, eene uit den duist. Ze woonden in een huisje op den ‘Diefhoek’, 't passeeren daar ‘nogal wat menschen’, maar al-'ei 't is toch nog al een stil geweste, percies entwat voor hem, en met 'en achteruitje lijk om blommen te kweeken. Leene was ‘kleeremakége’ en Bouten bleef als knecht in Hemelrijke, maar hij mocht er gaan en keeren naar hertelust, 't was al wel wat hij deed. - Och, 't is een duts, zei baas Coene, 't zou me toen nog deren van hem buiten te zetten. Zoo, alzoo was Bouten ingescheept; hoe dat 't al gebeurd was, wist hij zelve niet. - Och Leentje, kloeg moeder Coene, waar waren toch mijn gedachten! - Niet spijtig zijn, sprak Leene, 'k en beklage mij niets. Hij is hij lijk of dat hij is: den eenen dag gemakkelijk en gedoevig men kan niet meer, en den anderen keer al peper en pijkel dat er aan is. 'k Begin hem al 'en beetje te kennen, zijt gerust; laat onsGa naar voetnoot+ in- | |
[pagina 151]
| |
tusschen maar ‘lezen’ en vele lezen; als m'hem maar ook aan 't gebed en in de kerke krijgen.... is hij genezen. Ze hadden hem die vrouw in z'n armen gebracht, en de moed ontbrak hem om op heur z'n armen toe te sluiten. Hij vluchtte z'n huis lijk de peste, hij versmachtte 's Zondags in die nauwe vernepen straten en liep gaan dolen goe'-kome-'t uit alleen in de bosschen buiten stad. - Dat doet me deugd, zuchtte de dompelare, de eenzaamheid van die dreven, hi er kan ik asemen. De wind komt mij tegen met een reuke van sparren en pijnboomen; wie of wat anders op de wereld is er nog dat mij zoekt? - Ik! klonk er een zachte stemme. Bouten verschoot en keek om... 't was Leene, z'n vrouwe. Hij was lijk uit z'n lood geslegen en dat kort woordeken ‘ik’ doorschokte g'heel z'n lijf. Leene stond daar opgeschikt zoo frisch en zoo lief als ze maar kon met een inzoete lach op de lippen. Alzoo 'n had hij ze nog nooit gezien. - Mag ik meê aan den arm? vroeg ze. Zonder vele weten gaf hij er eenen. - Boudewijn, ging ze voort, sedert dat we van den autaar kwamen is dat nu de(n) eerste(n) keer dat we arm en arm wandelen. 't Doet me zoo 'n deugd, jongen! De mensch nis niet gemaakt om alzoo duts alleene te gaan sukkelen; de man heeft 'en herte noodig, zoo groot of e' klabout, om al z'n tegenigheden te kunnen in uitsturten; de man die dat niet 'n kan is een arme sukkelare, en diepe te beklagen. Nood zoekt troost, en als de man alzoo entwien vindt die hem vat en verstaat, die met hem meêvoelt en meêtreurt als 't nooddoet, dan kan hij geren zien... dan is de liefde geboren; en 't is gedaan niet 't kwaad en met 't chagrijn dat broeit in eens herte. Schurdige Busschaert 'n wist niet waar z'n kop stond; 't schijverde al voor z'n oogen... nog van g'heel z'n leven 'n had hij zulke tale vernomen.Ga naar voetnoot+ | |
[pagina 152]
| |
- Zwijgt, zei Leene, ge 'n moet niets zeggen, 'k weet alles! En ze ging vóór hem staan: Komt, blauwe ooge, we gaan op zoek achter een moederherte! Een staptje verder kwamen ze aan 't kapelletje van ‘Onze Lieve Vrouwtje van 't Boomptje’. - Maar 'k en kan ik niet meer lezen, sprak Bouten gejogen... Toch 'n stribbelde hij niet tegen en liet hem leiden gedoogzaam tot bij 't banksken... Daar bleef hij rechte staan en schoof bedeesd z'n mutse af. Leene knielde en bad luidop een schoon gebed van heur moeder zaliger: - ‘Heilighe ende / onbevlecte moeder mijn / ic en wete mit wat love ic di voer spreken moghe: Ghebenedijt bistu onder allen wiven / want dien die hemelen niet begripen en moghen / dien hevestu in dinen scoet gheleit / dien hevestu gevoet en / in dructe sien sterven. Heilighe Maria / ioncfrouwe alre ioncfrouwen / moeder ende / dochter des Conincs van al: sendt in ons dinen troest / op dat wi overmits di verdienen te hebben dat loen des hemelschen rikes / ende mitten uutvercoren goets ewelike souden moghen leven. Heilighe Gods moeder Maria / die groetste alre bedructen / toent ons te sijn onse moeder! O! troesteresse der bedructen!’ Bouten 'n kon het niet meer hooren, 'n kon het niet meer herden, hij schokte op z'n knie'n: - Onze Vrouwe, snikte hij, over twintig jaar heb ik mijn eerste communie gedaan en voor den allerlaatsten keer een weesgegroetje gelezen. Onze Vrouwtje van 't Boomtje. laat mij voelen dat gij ten minsten mij niet weggesmeten hebt, dat 'k nog een moeder, een moeder bezitte... in den hemel! En hij pakte z'n Leene voor den eersten keer in z'n zware armen en doog zoo hard dat ze albij versmachtte: - Duig' maar, zuchtte ze, doe me zeer, 'k ga 't al verdragen want 'k zie je toch zoo geren.Ga naar voetnoot+ | |
[pagina 153]
| |
Met een paar bekreeschen oogen bezag hij ze sterrelinge: - Leene! alzoo waar, zijt gij 't eerste mensch in mijn leven die me doorkeken hebt en verstaan. Nu heb ik een moeder en een vrouwe gevonden! - Je zie' me geren, Boudewijn, 't straalt, 't spoelt uit jen oogen. - Waaraan zie'-je dat, hoe raa'-je dat? - ‘Eerst wanneer de tranen vloeien stort de liefde haar zoetheid uit’! - Hoe weet je dat? Wie zegt er dat?... Hebt gij nog kennis gehad misschien, Leene? - Neen ik, loech ze stilletjes, 't staat in 't Liedje. En wat ze dan aan malkaar verteld en gefluisterd hebben, 'n weet ik niet, 't was lijk in de biechte;... zoo... 'k en mocht ik lijk niet luisteren; en 'k keek ik toen 'en beetje naar 't zunnetje dat zoo geestig schong, en 'k luisterde naar de veugeltjes die zongen in 't groen en speelden in de boomtjes... Maar, bij dat ik wilde of niet, 'k hoorde Leene toch zeggen: - Al-'ei toe, groote vent, je 'n moe' nie' staan krijschen; 't zijn daar menschen, gauw'!
Maar dat was nu 'en keer een aardige soldaat geworden! Bouten, die altijd al droomen en al rullen in z'n eigen de schoonste dingen voorbij liep; die, in een nijdige schiere, met z'n kloefe de koppen van de blommen stampte, lag nu plat op z'n buik aan de rozen te rieken. De gladijolen, de stokrozen, de dahlias 'n hadden nog nooit zoo schoone gebloeid in z'n oogen. De zinnias, die schoone ronde mokken, zag hij prijken lijk nooit voordezen, 't waren àl processiekleuren, zei hij: roô koper lijk de trompen, bruin-rood en donker-groen lijk de mantels van 't volk van Egypten, blauw-purper lijk de maagden van de ‘zeven weenen’. Hurkt, hij 'n had geen monden genoeg!! Nooit 'n had hij eenGa naar voetnoot+ | |
[pagina 154]
| |
‘kieken’ bekeken, en als hij nu voorbij 't kot kwam 'n was hij er niet meer van schuppelijk; en die gemiste trappist die nooit 'n sprak stond er nu bij te babbelen gelijk geen een: - Is dat kakelen, we gaan zeker elf-en-dertig eiers hebben vandage! Ze leggen dat ze wikkelen... En kijk' hoe geestig die poelietjes, ze staan al bek en bek lijk of te zeggen: ‘Gauw, gaan we 'en keer dansen?...’ Dàt daar zi', dat s een ‘abonnemàbel’ goe kieken, 't legt ‘zok’ eiers! en Bouten toogde z'n vuist. Maar die blauwe dat 'n is maar een babbelgat: ze komt altijd g'heele reken vertellen en z'n doet niemendalle... En 't grijsde dààr heeft voor den eersten keer van z'en leven nog een keer een eitje geleid, ne' kijkt, en 't is toen zoo beschaamd zi', zoo beschaamd... 't loopt altijd zeere naar ze' kotje... Aan de keuns gekomen: - Ha! vrouwe Coene, sprak hij meêlevend, 't zijn geestige ‘rampeneeltjes’ en ze gaan zijnder dat potje schoone uitmulferen, zi'. Maar je gaat ze moeten algauwe binnenpakken, 't dondert en 't dommelt en 't doet alsan in de verte... en zie je die ‘oorlogstriepe’ ginder en die ‘onderloopers’ en die ‘duiveltjes’?... Een goe' vlage gaat deugd doen want 't is om te stoven in 't vet. Zoo gaf hij dat af, en zoo stond hij het weder en de wolken te beschaffen, hij die altijd naar den grond en met z'n hoofd tusschen z'n beenen liep.Ga naar voetnoot+ | |
[pagina 155]
| |
- Waar gaan we dat schrijven, sprak baas Coene, hij schuifelt en zingt en slaat lijk een vlasvinke! - Maar dat zijn toch dingen 'ei, schuddebolde de vrouwe, e'... 't is de(n) hane van 't hof geworden! - Kijkt hem komen, monkelden de knechten, hij is in z'n ‘berzoeie’ zulle; hij komt af lijk een boer van ze' land, met 't herte van z'n hemde open, en twee verbrande kaken, hi hi! En kloefen... kloefen lijk kinderkisten. Wie zou dat gepeist hebben van Bouten!? Hij heeft gisteren de katte een dahlia aan heur nekke gebonden, en die pavane van 'en ‘poere’ liet dat doen en heeft er g'heel den dag meê rondgewandeld lijk 'en ‘kunnegunne’! Verders 'n spraken ze daar al niet vele meer van; elk ging z'n wegen, maar eer het winter-uit was... waren de twee andere knechten op een koelen morgend... óók alle twee getrouwd!... E'... ceidè! 't gaat hier wel, loech moeder Coene, de zonne schingt in Hemelrijke!... En gaan ze hier nu met drie'n schuifelen en zingen?!
Alle noene en alle navonde was Bouten weg lijk een vliege op een planke rechte naar Leene. Hij liep lijk een hazewind om ‘dat jonk’ te voldoen; en zonder dat hij 't geware wierd 't draaide al op heur hand. Als van s zelfs was ze de keuneginne geworden, niet om bazinne te spelen en de overhand te hebben, alleene maar om van heur man een mensch te maken,... hij was in z'n proefjaren immers. En 's avonds ‘zoo braaf of e' lauwtje’ - Leentje, vroeg hij, wat zou 'k moeten doen? - Ewel, mn man, 'k heb het hier àl op een briefje geschreven, zi': e' pakstje deursteeknaalden, e' kartje steekzijde, e' cigaretje knopgatzijde, e' bladtje sluiters ‘Le Prophète’, en van driegkatoen en merceriezei-zijde van elks e' bolletje. En je moet daar omme gaan naar 't Zwaantje in ‘'t Wakmakersstretje’, jeGa naar voetnoot+ | |
[pagina 156]
| |
weet dat toch zijn 'ei? dààr, waar dat er in 't deuregat een zwane geteekend is: alzoo in 't wit op ‘suikerkandijsglas’? Op een ander' keer moest hij om kleermakerskalk naar Machieltjes, op 't hoekstje van 't Schrijversstretje en ‘d'Hoe'makersstroate’. En toen voort naar Schoontjes, in de ‘Gàllemingstroote’, met e' rokstje om te plisseeren. Ook somtijds, met een groote vierkantte doos aan den arm en een kleed erin, naar Contentjes, in 't Land van Belofte, om ‘applieken’ te doen opleggen, in pereltjes. En groote reuze Boudewijn Busschaert deed al die ‘vorte kommissies’ met een kadulligheid ongehoord. Een dingen: als hij thuis kwam, had hij geren 't kot alleene met z'n vrouwe; en als er dan nog van die lintzagen in 't voorplaatstje waren om ‘kleedjes te probeiren’... dan was hij om uit ze' vel te springen. Aan den snak van de voordeure wist Heleen al: hoe late dat 't was... dan trok hij al grommelen door 't gangsken naar de keuken: - Och al die vreemde wuiven in me' kot, zou'-je daar niet 't water bij broe'n?! En 't was dan voor een ure soms van: klosserokstjes en godètjes en grosgrains die alzoo schoone den ‘toer van de tallie’ pakken! Oei Oei Oei! en hespemouwen en ballonmouwen die boeffen, en met een lang handstuk dat stropt aan de elleboge... Leene hoorde stoelen en tafels schuiven in de keuken, en kotteren in de stove dat 't schaûwe gaf! - Ja, en 'k zou toen nog geren een hooge col hebben in tulle, of in kanten, en met ballinnen in, madam. - A-ja, 'k versta't, om een stijve nekke t' hebben... of e' coltje in bijei, e' beetje geerwijs weg, dat's ook niet mis. En da'-je en ruche in gaze pakte in plaatse van en krage, als je van de dikste niet 'n zijt, datGa naar voetnoot+ | |
[pagina 157]
| |
geeft nog een beetjen ampleur, wat zou'-je daarvan peizen, madam? - Dat 't àl en te vele schilt! ruttelde Bouten en hij begon al te beven... Leene zag dat vóór heur oogen gebeuren. - En, je ziet 'k en ben ik niet g'heel-en-gansch rechte, dat is nog van te vallen als ikkik e' kind was. - Dat 's niet, madam, me kunnen dat altijd verhelpen met hier of daar e' beetje fourniteure. - Ja, zuchtte Bouten in z'n keuken, om rechte te maken dat krom is! zottemutse! - Zie'je't... als dat te lang is van schoûre, we kunnen 't kleed e' beetje inpakken in d'heupe, met e' pèncetje. - En zou'-je dat lijvetje toen niet e' beetje garnieren met 'en devant in leeze bij voorbeeld. - E'wel ja me, madam, of met e' brandeboertje, of hebt je liever e' passemanterietje, me soutaceeren dat toen e' beetje; en met schoone belegsels om de reveers te maken. - Och loop' naar de mokkemarkt, kalf van Moizes! hoorde Leene zoo klaar van uit de keuken... en ze begon water en bloed te zweeten. - En eer dat 'k het vergete: 'k zou geren een boor(d)lint hên tegen 't uitvèzelen van de zoomtjes; en 'en stuikboord van onder. - Ja, madam, e' katjelaceitje al onder aan den rok, of e' brostje, ja, of e' katje in pluize tegen 't slijk en de slete. We gaan dat al doen, 'k weet nu al dat 'k moete weten, zei Leene met een haaste en gejogen om ze buiten te krijgen. - En wat dat 'k nog zou zeggen...: ha ja, zweeters, ja, zweeters; zi' 't is wreed hoe dat 'k ik zweete onder m'n oksels. - Madam, riep Bouten en hij smeet de deure open van 't spreekkamertje, wel madam, 't loopt hier een groote roste ratte!!...Ga naar voetnoot+ | |
[pagina 158]
| |
Maar g'hadt madam moeten hooren schruwelen en zien wegspotteren!... Door de garre riep ze nog van: perlamoere knoptjes en entredeutjes... maar de deure sloeg toe op heur neuze, en Bouten schoot uit: - Moet dat goedje niet eten, dà? Met al hunder ‘stronglessen’, ze wonen op een zoldertrap en ze gaan gekleed... ge 'n moogt in hunder schaûwe niet gaan; 't is nu al ‘'en-àan en 'en-àf...’ en als 't slecht is daar smijten, maar van vermaken?... geen peizen op. Dat iedereen z'n drag draagt en daarmeê uit!! Nu, ze moeten 't weten... Maar, Leene, om de liefde Gods... als ik naar huis kome 't is om u te zien en een beetje te klappen! en zorgt toch dat al die pagadetten tegen dan op strate liggen! - De eenvoudigheid ligt begraven, 'ei Boutje? Maar 't is nog goed dat er zulke onnoozele kiekens loopen 't is van dien trek dat we moeten leven. - Ja maar 't en is met geld alleene niet dat we leven, 't herte moet ook zijn deel hebben! - Vooruit en vooral! Ha! mijn Boutje, dat hoor ik geern! Luistert... morgennoene gaat er 'en plakkatje uitzitten: gesloten van ten 12n tot ten 2n en 's avonds van ten 7en. Kom, 't volk is nu weg en 't is nu weere ons geweun. - Heleentje! je zijt 'en ingeltji! - Zie'-je wel dat we malkaar verstaan. Waarom dient 'en vrouwe da', tenzij om den man te helpen en te voldoen. En zeg'.... 't is morgen eerste-Vrijdag, heb'-je al naar de biechte geweest? - Ja, 'k hoore je ‘niezen’, vrouwe, 'k en doe niet nooder of dat, 'k ontzie 't lijk de dood. - 'k En doe dat ook niet geren, ventje, 't is lastig ei: zeggen da'-je dom gedaan hebt, eens zelven gaanGa naar voetnoot+ | |
[pagina 159]
| |
betichten. Neen 't en is niet geestig, niemand doet dat geren, en niemand 'n hoort dat geren; maar Onze(n) Heere 'n heeft dat niet ingesteld voor 'en leute ook. Nu, ge moet daar algelijk zoodanig niet meê inzitten, de eerste keeren zijn de domste keeren, maar als je keer geknield zijt en aan 't klappen... 't gaat lijk deur e' gotgatje; en als je uitkomt je blinkt toen lijk 'en hespevel. - 't Is jammer, Leene, da'-je daar niet 'n kunt aan helpen. - Ja... maar dat 'n is mijn doens niet, dat 's pasterswerk. - 't Is verloren, 'k hên liever de karre te laân of te biechte te gaan. - Ga zeere t'avond naar Van der Meezetje, of naar Kerckhovetje's. - Ja jaa 'k, Kerckhovetje kent mij te goed. - Wat geeft dat, truntebaas. - Je 'n zou gij ook jen biechte aan mij niet vertellen, vrouwe, wat is dàt nu? - Ik? Seffens! en ze lei heur mond aan z'n oore: Eerweerde Heer Biechtvader, dat je moest weten hoe geren dat 'k mijn Bouten zie, en wat een onverdragelijke zage dat 'k ben soms, ge zoudt mij voorzekers geen absolutie geven. - Wel neen ik, schreeuwde Bouten, dat moet romen! dat moet romen!! - Zie je wel ei dat 'k durve, en je 'n ga gij nog niet moeten romen. Kom' kom', een vuile pijpesmoorens, en... 't is gedaan; en t'avond een koekebrood met 'en mutse! - Al-ei! 'k ga mij laten gezeggen. Je kun' 'et zoo goed uiteendoen 'ei, Leentje?.. 'k Weet ik entwien die den broek draagt van hier tot aan ‘Sint-Salvooders’! ('t Vervolgt) K. De Wolf.Ga naar voetnoot+ |
|