Biekorf. Jaargang 38

Vragen en antwoorden.

Gezelle en de Azalea.

‘'k Lees in den vorigen Biekorf bl. 160 van dien verstandigen hovenier, die zegt: “Gezelle was al bij den Heere, als we die nieuwe blommen [Azalea's] in onze serren zijn beginnen kweeken”. Wel hemelsche deugd! 't Was misschien in zijn eigen serren, want 'k ga nu op mijn 61^e jaar, en toen ik jongen was, hebben we dikwijls Azalea's thuis gehad, en Gezelle is maar gestorven in 1899! Dus geen reden’, dat het gedichtje over de Azalea van hem niet zou kunnen zijn!

P.P.D.

Inderdaad, K. Ruyssche, ge gaat voort op het zeggen van één enkelen verstandigen hovenier: ge zoudt een keer moeten eenige andere hoveniers daarover aanspreken, nu dat uw bewijs tegen de Azalea een deerlijken duw krijgt. We verwachten een antwoord voor den volgenden Biekorf.

B.

Kruikale (Karkole) = Alikruik.

Met veel belangstelling las ik Schelpen en Karkolen in den laatsten Biekorf. Nevens hetgene aldaar (bl. 130) over de namen van de Karkole betoogd wordt, zou ik eens het gedacht van Rond den Heerd willen ophalen: D[uclos] schrijft aldaar (jaarg. XVI, bl. 407): ‘Dit woord karakole... luidt in de uitsprake karkole, krakole, krekole en krukole, evenals bij Kiliaan Karaveel (van 't ital. caravella, soort van vrachtschip) ook kareveel. korveel, kraveel en kreveel heet.

Te Antwerpen zegt men Kreukel, dat, met verschoven accent, van Krukole gevormd is.

In Holland zegt men Alikruik, oorspronkelijk Alekruik, blijkens het zeeuwsche alekrukel. En Alekruik en is niet anders als kruikale, bij omzetting van kruik en ale, evenals Aalpuit hetzelfste is als Puitaal, en Krabbesteur hetzelfste als Steurkrabbe.

Dat dit Kruikale nu gelijkstaat met Kruikole (volgens dialectregel al = ol) en Kruikole met krukole, krekole, krakole, karkole, karakole, zal iedereen, ik en fale, in de oogen springen’.

Zijn onze taalkenners daarmee tevreden?

E.N.

[p. 190]

Menschen van kleene of van leege festooze.

Vgl. Biek. hierboven blz. 140. - Daar vermoedt men dat festooze komt van festooien, fr. festoyer. Vader Ad. De Wolf zaliger was van een ander gedacht. Volgens hem komt festooze van fustaze = futaie (ofr. fustaye); en ‘van leege fustaze’ is dus: de basse futaie.

Bois de basse futaie, is eigenlijk nog klein hout zonder bedied. De weerde van boschgoed klimt immers mee met de grootte en met den ouderdom van 't gewas. Hout ‘de basse ou de jeune futaie’ 'n is nog geen schup weerd; ‘de haute futaie’ d.i. tusschen 60 en 120 jaar is al geheel wat anders; maar ‘de vieille futaie’ dat zijn toen de schoonste boomen, de reuzen, de rekkelijkste (zie Loq.) van de streke.

Voor wat het klein gemeen goed aangaat, het is geweten... ‘qu'il est permis à l'usufruitier de couper, en son temps, toute sorte des arbres légères comme sapins, aulnes, peupliers... et bois de basse fustaye ou autres de bois dur, comme chesnes, faus, ormes. (Nouv. Coust. I, 1251)’

O.V.S.

Bier uit een gescheurd glas.

Wie uit (niet: in) een gebroken glas bier geschonken wordt, zal een weduwe trouwen: vgl. hierboven blz. 160.

Wel ja, die spreuk is in Vlaanderen en Antwerpen algemeen gekend, doch men zegt: een gescheurd glas. En zoo'n glas noemt men te Antwerpen ‘een weef’ (weduwe). En die daaruit te drinken krijgt, zal ‘met een weef trouwen’. De uitleg is in de volkserotiek te zoeken: Een weduwe is (carnis integritate amissa) niet meer ongeschonden, ongescheurd.

O.V.S.

Haar in den nekke ‘a la lazaraine’ (vgl. hierboven bl. 138). Dat komt van het fr. ‘à la Nazaréenne’ (gelijk de Nazareners, boetelingen), maar een Brugsche tonge breekt daar... de beenen over en smijt het uit: à la Lazaraine, dat gaat gemakkelijker.

W.