Biekorf. Jaargang 36
(1930)– [tijdschrift] Biekorf–
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd | |
Doodenwake in Fransch-Vlaanderen.TE Duinkerke bestond, in de 17o eeuw, 't gebruik van de doodenwake te doen bij de sponde van een vrouw, die in kraambed gestorven was: 't Bed van de overledene werd gemaakt alsof ze nog in leven was; men herschikte 't driemaal daags, als hadde zij er nog in gelegen. Meer nog: men bereidde drie lichte | |
[pagina 334]
| |
eetmalen, die voor eene kraamvrouw gebruikelijk waren. 't Eerste daarvan werd gegeven aan den eersten arme die aan de deur kwam; het tweede aan de vroedvrouw en 't derde moest door den echtgenoot der overledene genut worden. De gebuurvrouwen en naastbestaanden kwamen op kraambezoek bij 't ijdele bed, tot den dag waarop de aflijvige haren kerkgang had moeten doen. Daarbij kregen ze wijn en sneukelinge: de echtgenoot moest hem gedragen alsof zijn overleden vrouw nog op de wereld was. Een vroedvrouw uit dien tijd gaf den volgenden uitleg van die doening: ‘Niets onzuivers kan den hemel binnengaan. Alzoo kan de ziel der overledene niet binnen: ze moet wachten tot den dag waarop ze, volgens 't gebruik, weer zou buiten komen, te weten: den dag der zuivering, wanneer ze haren kerkgang zou gedaan hebben’. De Paters Jezuieten van Duinkerke ijverden in die jaren (1600 1660) om dit wangeloovig gebruik uit te roeienGa naar voetnoot(1). Heden ten dage bestaat er nog een dergelijk gebruik in de streek van Duinkerke en aan de kust van Fransch-Vlaanderen. Huisgezinnen houden daar doodenwake (veillée mortuaire) bij 't ijdele bed van familieleden die verre van huis overleden zijn. De sterfkamer wordt gereed gemaakt alsof 't lijk daar tegenwoordig ware: de gordijnen zijn neergelaten, de spiegels met witte lakens overtrokken, de kaarsen aangestoken. Dr L. Lemaire van Duinkerke heeft in de laatste jaren tweemaal dit gebruik in zijne streek aangetroffen: een eersten keer waren 't een oude zeeman en zijn vrouw die alzoo de doodenwake deden voor hun zoon die in Marocco gestorven was; den anderen keer was 't een oudersche jongedochter die de doodenwake hield bij 't bed van hare zuster die in 't hospitaal gestorven wasGa naar voetnoot(2). E.N. |
|