Biekorf. Jaargang 36

De oudste keure van geneesheeren, apothekers en heelmeesters te Yper

DEZE keure stamde uit het begin van de XIV^e eeuw en was opgeschreven in het oudste keurboek van Yper: Chest li livres de toutes les keures de le vile d'Ypres⁽¹⁾. Al de keuren in dit boek waren in het fransch opgesteld, zooals ook onze keure die zich bevond op f^o 112 r. en v., en als opschrift droeg: Chest li nueve ordenanche des fisisciens, des

(1) De beschrijving van het ‘Keurboek’ is te vinden bij: Warnkoenig-Gheldolf. Histoire de la ville d'Ypres. Brussel 1864, blzn. 14-17, en bij Espinas et Pirenne. Recueil de documents relatifs à l'histoire de l'Industrie drapière en Flandre. T. III. Brussel 1920, blzn. 446-447. Het ‘Keurboek’ verging in den brand van het Ypersch Stadsarchief onder den oorlog.

[p. 14]

[a]pothécaires et des syrurgiens. Ziehier de samenvatting ervan:

1.	Niemand mocht zijn ambt uitoefenen te Yper tenzij hij door de gezworen meesters van de stad bekwaam bevonden werd, en den eed afgelegd had van wel en rechtvaardig zijn ambt uit te oefenen.
2.	Ieder apotheker moest een boek bezitten genaamd ‘anthidotaire Nicholaus^(1)’.
3.	alsook gewichten vanaf een once tot een ‘noir tournois’.
4.	Hij mocht geen bedorven artsenij gebruiken,
5.	noch het gewicht van kostbare artsenij verminderen, noch deze heel en al uitlaten bij het bereiden van geneeskundige voorschriften.
6.	Hij mocht ook de eene artsenij voor de andere niet geven.
7.	Geen apotheker mocht een winkel openen zoo hij niet kon lezen, of geen knecht had die het in zijn plaats kon doen.
8.	Hij mocht ook geen nieuw geneesmiddel te koop aanbieden, als het niet goedgekeurd was door een gezworen geneesheer.
9.	Op ieder artsenijmiddel moest de datum geschreven worden, waarop het gemaakt was, om te kunnen weten wanneer het zou bedorven zijn.
10.	De apothekers mochten geen geneesmiddel geven of verkoopen ‘ki fait aleir àle cambre’ of waarbij er gevaar was, tenzij indien een geneesheer de ververantwoordelijkheid ervan op zich nam.
11.	Ze mochten ook hunne geneesmiddelen niet boven den prijs verkoopen om de winst te deelen met den geneesheer die ze voorgeschreven had.

(1) De Antidotarius Nicolai. een zeer verspreid medecijneboek in de Middeleeuwen. De schrijver er van, Nicolaus van Florentië, behoorde tot de vermaarde geneeskundige school van Salerno. - Het Hs. 467 der Brngsche Stadsbibliotheek bevat een tekst van dit werk. Zie: A. De Poorter. Catalogue des manuscrits de médecine médiévale de la Bibliothèque de Bruges. Revue des Bibliothèques, Paris. 1924. Overdruk, bl. 14-15.

[p. 15]

- Op het vorige blad (f^o 111 v.) stond nog dat de heelmeesters moesten zweren dat ze niemand noodeloos zouden bewerken ‘ke il ne tailleront ne rongeront nului sans nécessiteit’, en dat, indien ze te hoog loon vroegen voor hun werk, er scheidsrechters zouden aangesteld worden om daarover te beslissen.

J.D.S.