Biekorf. Jaargang 34

[p. 382]

Mengelmaren

Boekennieuws

Vanwege ‘De Sikkel’, Kruishofstraat, 223, te Antwerpen.
- F. Timmermans. Pallieter-Kalender, 1929 = Fr. 40.

Deze ‘kalender’ wordt stilaan de dagwijzer van Vlaanderen: zoo rijkelijk is hij eenvoudigweg volksch. Dit ware als 'n reden om daarbij nu den wensch op te vatten, dat allejare een andere vlaamsche stad of gemeente er in de zichten verbeeld worde! Welk een lieve verzameling 'n werde dat niet; terwijl anders, van ‘Vlaamschen dagwijzer’ nu, hij soms nog eindigen zou met enkel een ‘Liersche’ te wezen.

Dit ook ware schoon, maar dat gewenschte nog beter.

- L.J.M. Philippen. De vorming van het oud Antwerpsch Stadszegel. (Uitgave van het Genootschap voor Antwerpsche Geschiedenis I). 1928, in-4ⁿ, 48 bl. met menige afbb. = Fr. 24.

Geschiedkutiige navorsching, en uitkenning van den aard en den oorsprong der bekende stadszegels. Zeer leerzaam voor 't vak overal, en ook voor de algemeene geschiedenis van Antwerpen.

- H. Van Tichelen. Sprookjes en Vertellingen uit den Vreemde, met houtsneden van V. Stuyvaert, kl. in-8ⁿ. (I en II. Vgl. Biek. 1927, xxxiii, 383). III. ‘Prins Maximus’ [1928] 72 bl. = Fr. 7,50.

Kattevelletje (uit Engeland); Prins Maximus (uit Montenegro); Van de vlooi, de prinses en de zeven broeders (uit Albaniën); De kater en het vossenvrouwtje (uit Rusland); De drie broeders en de bedelaar (uit Serviën); De hyena en de haas (uit Soedan).

Lief om lezen voor al wie wil ‘arm van geest’ en dus gelukzalig eens zijn. Maar, ondertusschen nog, 'n ware er geen doen aan, oprecht, om den geleerde ook 'n bladzijde- of twee voldoening en nut te verschaffen, met b.v. 'n beetje aanduidinge van ‘bronnen’ en besprekinge van boekstafkundig gehalte?

- Emmanuel De Bom. Swane. Een woud-legende in drie handelingen naar Stijn Streuvels, met houtsneden van Frans Masereel. [1928], in 4ⁿ, 70 bl = Fr. 80.

'n Spel van ontrouw uit liefde, nl. uit 'n drift der onedele ziel in 't smachten naar 't edele; en 't einde daarvan, is 'n

[p. 383]

moord. De gebeurtenis hangt, met 'n zweem van godsdienst-achtige drooming, in een omgevinge van woudlucht en akkergedoen... En is 't schoone? Och! Indien het niet schoon was, we'n zouden daarbij zoodanig niet treuren van immers te zien hoe veel onzer Kunststellers er oprecht lijk om doen, om liefst dàt ten tooge te brengen wat zij, uit het leven en de tale des volks, van ondeftigst bevinden!... Gevoelen zij niet dat het moeilijker, kunstiger is, het schoone meer dan het leelijke voor te stellen; en dat zij, met het schoone voren te trekken, eerst ja nog wat goed zouden doen - wat 'n zaligheid is -, maar ook nog hun eigene kunst als grooter zouden bewijzen? En 't volk? 't Volk en vraagt niet achter geilheid en halve-vloekwoorden, in kunst toch ten minste: 't volk is daar ùit achter schoonheid, en vond het er die schoonheid geheel onbezoedeld 't zou erom onze kunstenaars destemeer achten medeen.

- M. Thiery. Een bezoek aan het Museum voor natuurlijke hisstorie [in het Leopoldpark te Brussel; afd. Palaeontologie: de gewervelde dieren], [1928], in 8ⁿ 56 bl., met talrijke afbb. en landschetsen. = Fr. 7.

Beter ware 't genoemd: 'n Geschiedenis van het oorspronkelijk gewas- en dierenleven op aarde, volgens de laatste gevindingen, en naar leeraarsche wijze... Voor 'n leerzaam boekje over 't vak, dit is nu wel een leerzaam boekje: en voor oud en jong: boeiend, duidelijk en toch beknopt. 't Is zooals het wil zijn ‘eene voorbereiding’ tot 'n bezoek op het bovengemelde Museum (bl. 8). 't Is meer dan 'n voorbereiding, 't is een leergang in 't vak. 't Deed zoowel in elk leerhuis. En niet kwalijker deed het bij al die ooit in een leerhuis geweest zijn, en die van dat vak toch een gedacht willen meehebben... Eén ding is er jammer: nl. dat in àl zulke werken over God's almachtige Schepping nooit de naam van dien God mag genoemd staan.

Uit Opdebeek's Wetenschappelijke Reeks voor de Jeugd ... door Herman De Roover (vgl. boven, 351 en de vorigen). - F. Bertijn. De Aarde en haar Vorming. 32 bl. met afbb. = Fr. 1,75.

Dit is maar de geschiedenis van de aardstofgewording, waarop het gewas- en dierenleven ontstond. Ter vergelijking gelegd nevens het werkje hiervoor, welke meer den uitslag der zoekingen aanbrengt, vertoont dit de zoekingen zelf, en is wel minder verhalend en schilderend, doch velemeer tuigen werkkundig.

L.D.W.

[p. 384]

‘Bonhomme Noël’.

'k STOND vóór 'n hoop met leerknapen, twaalfjarige, ui^t het volk, te Brugge. En 'k vroeg aan één: Die witbesneeuwde grijsaard, met Kerstdag nu gevierd: wie is dat, zegt? - Noël, Petit Noël! - Jamaar Noël? Het Jesutje uit de Kribbe? - Neen-neen Noël! - In 't vlaamsch? - Noël.

En 'k vroeg het aan 'n anderen. - Dat is Saint-Nicolas!

Ik vroeg het aan een derden. - 't Is Jozef!

'k En vroeg het aan geen-één niet meer!... En 'k zei: wat zal voor u het schoonste zijn te Kerstdag? En allen antwoordden: - De kerstboom!

De Kerstboom en Noël! Thans is het àl daarmee. (Z. boven, bl. 7-8).

Nochtans. De ‘Kerstboom’? Is engelsch kettergoed. ‘Bonhomme Noël’? Is maar alleen de Winterman, 'n sneeuwman, misschien nogwel een oude Wintergod, vanher weer ingedreven door 'n beschavingsstroom - een heidenschen - die 't christendom opnieuw wil overspoelen... het christendom en Vlaanderen mee!

En... Vlaamsche kringen, vlaamsche bladen, gij? G'helpt mee daaraan?

M. Kesteman.