Biekorf. Jaargang 33

[p. 222]

De oorlog in Dickebusch en omstreken
(Vervolg van bl. 159).

XII. Nawee achter den slag.

1915. Dinsdag, 27ⁿ in Grasmaand¹⁾. In den nacht een beetje dompinge, stille en met mate. Maar bommen op Poperinghe: waarvan overigens omtrent al het volk weg is, sommigen zelfs reeds naar Vrankrijk.

Tegen halfdag, geweldig gerommel naar Langhemarck en Boesinghe en Yper; ten twee'-en-half naar hier, vanuit Wytschaete, drie stondvierden aanhoudende.

Ten zessen ben ik het op naar de kerke: binstdien een nieuwe besmijtinge, maar nu, en dit voor de eerste maal van al Langhemarck. De eerste bomme is gevallen vóór 't huis van de W^e Bryon's; en de stukken speersden alom, vooral op Scaf Hennekin's herberge. Vier man zijn er dood, één vóór en drie binnen huis, waarvan een sergeant-majoor of opperdrilman; en vijf nog gekwetst, waaronder de baas (erg in de borst) en zijn schoonbroêr. De eene bomme kwam reke achter da andere, 49 heb ik geteld, alzoo een goê stonde lang. Heel den tijd ben ik in en om de kerke gebleven. 't Ging allemenschen-toch-wreed: 18 bommen ontploften tallenkante ook dichte. Oei, daar nu vlogen stukken glas uit de ramen. En is 't toch geloovelijk? Aldoor ál dat hellegedonder zie ik nu, vanuit de opendeure der kerke, zie 'k nu boer Van Haecke op zijn gemak voorbijtrekken met een voer bitterpeen, alover de Plaatse toe naar den Burgemeester's. Nog geen stekke nadien. weer een bemme. 'k Zie legerliên vluchten, en 'k hoore gehuil en geween! Nieuwe bommel en weer harder gehuil! 'k Zie 't huis vóór de kerke heel in zwart-

1) Misgreep geweest. Boven, op bl. 157, staat: Vervolg van bl. 94, 't moet zijn 126; en staat ook: Nog den Zaterdag 24ⁿ men stelle den Maandag 26ⁿ.

[p. 223]

rooden rook. Wat zal wel gebeurd zijn: de krijgsliên vandaar, komen kerkwaarts gespoed met een kermenden man in hunne armen. 'k Spring bij: 't is Noyez, een Passchendaelenare, onder de puinen gerocht en zijn schouder verstuikt. 'k Loope toe naar het huis, herberg ‘De Zwane’ vanwaar dat ze uitkomende zijn... en dààr, uw bloed had verkropen, een bomme was in den keuken gevallen, en een wapengast kleermaker, gepakt op zijn werk, lag er nu met beide zijn beenen af; hij leefde nog, maar met een ijselijken trek op zijn wezen. Doef! een andere slag, eenige stappen vandaar, op 't hof van Gontier's: een bomme nevens den put drie mannen dood en verminkt, verschillende andere gekwetst. Weer en weer bommen voort, bij de Melkerij nu: de gevel van 't peerdstal is in, en een put in den steenvloerden voorhof. Andere bommen, al 't Hallebastwaard, tot voort in den avond. Dooden en gekwetsten zijn ter Melkerij naar den verpleegstand gedaan. Hebbe Hennekin berecht, en de krijgslui bezocht maar dezen waren àl van een ander geloove.

Al bommen geweest van 150 meterduizendsten ieder.

Veel volk is dien avond gevlucht, onder ander mijn zuster. Ben dan ook slapen-gebleven beneden.

'k Hoore dat 't ook heeft gestoven te Vlamertinghe.

28ⁿ Woensdag. De nacht was beter, doch met volle geschot van weerskanten; meest op', al Boesinghe.

In den nacht is de verpleegstand uit de Melkerij, waarvan de geneesliên te Cannaert's lagen, verhuisd. Weinig volk 's morgens in de kerke.

De twee vijfden van Plaatse zijn weg; te lande is nog iedereen thuis.

Vlamertinghe heeft er vreeselijk van gehad, en is bijna heel verlaten. 't Dorp wordt voort besmeten nog heel den namiddag E.H. Vinck, kapelaan, zorgt er voor 't geestelijke en is er thuis op den Brandhoek. Van legervolkswege weinig op Plaatste, meest allen te boere in schuilen en timmers, en veel in den grond onder dea blooten hemel.

[p. 224]

In den avond 't verergert, doch weer op Vlamertinghe, geweldiger dan ooit.

Hier niet. Niettemin, meer dan één grachtendelver is heden achtergebleven. En wat nu ook ineens zal gedaan zijn, is 't uitdeelen der melk, voor de kinders bestemd: doordien, dat de Zuster die de melk moest bereiden gevlucht is, en ten anderen daarbij dat er toch niemand nog 'n durft komen naar Plaatse om die melk thuis te halen.

('t Vervolgt).

[A.V.W.]