Biekorf. Jaargang 28

[p. 157]

Zonne gij die 't al omvademt

Zonne gij die 't al omvademt,
al beweldigt, al verblijdt, die
glimt en gloeit, en glanst en glinstert,
hooge praalt, en leege schouwt op
al dat gij bezielt, op
al dat u beneên van doen heeft. -
- Zoete zonne,
gij onmisbaar voor de wereld,
gunst van Hem, die
oorsprong was van al dat goed is,
beeld van God, Gods werk, en
werktuig in zijn handen. -
- Zomerzonne,
die nu 't killig steen komt warmen,
en versier zet op ons puinen! -
licht en leven is en blijft 't ver-
heugend kenmerk van uw aanschijn.
- Toch, o zonne, kunt ge wreed zijn,
wreed met wroede vriendschap,
en nu rooft ge wat ge jundet,
zuigt ge zoenend 't leven weg, uit
't bedde van dien landgracht⁽¹⁾
waar 't 'geschut⁽²⁾ de diepte vulde, en
't halfgevulde weêr verdiepte. -
- Dáár, o zonne, wordt uw stralen
wordt uw kleisteren
onbermhertig moordgeprikkel
tusschen 't boordgroen
waar ge vroeger 't loven wektet. -
- Met uw laaiend lichtvermogen
spreidt ge minzaam

(1) Bij de verwoeste hofstede van Norbert Feryn-Lootvoet, te Nieuwcapelle.

(2) 't Oorlogsgeschut van den Duitsch, dat van over den Yzer, uit Merckem, Woumen en Clercken, ons zoo vreeslijk geteisterd heeft.

[p. 158]

 

rampe en rouwe op 't broos bestaan van

 

lieve vischjes,

 

blanke bliekskes, gansch tevreden

 

met hun onbeduidend kleinzijn,

 

met hun nederig onbespeurd zijn,

 

- waarborg voor geruste dagen. -

 

En ge zocht ze, tusschen 't blomkruid,

 

en ge vondt ze, d'arme diertjes,

 

onlangs vrij, zoo

 

prettig en zoo klibber nog, zoo

 

ingelukkig!

 

Zij die nu met angst gevoelen

 

dat het peil zakt,

 

dat de diepte krankt, de

 

wijdde en langde krimpt van

 

't water dat hun overschiet als

 

laatsten toevlucht van hun leven. -

 

- En dat water, ach! ge moet, ge

 

wilt het hebben,... zuipt het uit, zoo

 

loos en boos en zonder dorst, al

 

bliksemen ongenadig

 

in en om dien redplas. -

 

En daar wemelen

 

- langsom nauwer ingesloten -

 

ons bedrukte ons kleine schepsels,

 

wers en walgend van hun leefvocht

 

dat vermeurde

 

dat ontkracht wierd en vergoord is

 

bij de veelte en bij 't geweld doen.

 

- Kokermuilend danst ge zonne,

 

welgezind, op

 

't mierlen van hun kopkes. -

 

- Wie beschaft hier,

 

buiten 't weten van de wereld,

 

wie beseft, bij zomervreugd, dat

 

treurspel in dien landgracht!

 

..............

[p. 159]

 

Na twee dagen, zie 'k de lijken,

 

met daartusschen

 

deze nog die 't overleefden,

 

smekkend naar wat hun ontbreekt, naar

 

laving, laving,

 

krachtloos roerend

 

op dien blooten, op dien bruinen

 

uitgedroogden leemgrond;

 

- slagveld zonder strijdgerucht, en

 

doodsnood zonder hulpe! -

 

Botte zonne,... lijze en langzaam,

 

ongevoelig, speelt ge nog in

 

't goud en 't zilver van hun kleedjes.

 

..............

 

Uit het kophaar

 

van nen oude grijsden bolaard,

 

- breedgesplet van

 

aan zijn hoofd tot aan zijn teen... vier

 

musschen, bedelend en begerig,

 

mikken op mijn weggaan. -

 

- Nooit 'n vond dat vedervolk zulk

 

onverwacht, zulk heerlijk voedsel.

 

..............

 

Trage, treurig, trok ik huiswaarts.-

 

- In mijn ziele zonk de zonne,

 

liet heur stralen spreken:

 

‘Vriend, hoe kunt ge mij weêrzien toch!

 

Uit mijn herte en uit mijn oogen

 

lacht mijn liefde.

 

Nooit 'n kon ik vreugde scheppen

 

in de dood van eenig wezen;

 

wetten volge ik,

 

wetten die mijn licht bestieren. -

 

Mocht ik land en weide

 

ros en rundvee

 

blomme en bogaard

 

laten kwijnen?... ging ik voort, ge-

[p. 160]

 

blinddoekt deur den hemel dolen,

 

bij dat lang verachterd blijven

 

van den akker?

 

kon ik wel den mensch versteken

 

voor die zwemmende nietelingskes?

 

zou 'k gestadig

 

mijn ontsmettend licht ontzeggen

 

aan de zieken, aan de kranken,

 

wachtend naar mijn warme komste?

 

zieken die vol hope nu, en

 

in de schauwte van hun huisdak,

 

onder 't loof van d'oude linde,

 

voelen dat hun bloed vernieuwt, en

 

dat hun herte weêr gezond wordt? -

 

'k Liet ze worstelen, al die bliekskes,

 

al die wellige waterwiemkes,

 

'k lei ze machteloos op hun sterfbed,

 

'k liet ze doodgaan

 

eer ze later ondervonden

 

wat de wereld meêbrengt;

 

en op voorhand, stil, voorzienig,

 

kwam ik hun gezin onttrekken

 

aan de muil van snoek en paling,

 

aan den gruw van 't netgebreisel,

 

aan het spokkend

 

uitvaartlied van panne en rooster.

 

- Dood nu, vóór ze, bitter klein nog,

 

wisten schier wat leven is, en

 

met hun dood het leven steunend

 

van die zwervend

 

dagelijks moet zijn aas gaan zoeken.

 

- Looft Gods wegen in mijn werken,

 

looft zijn wijsheid in mijn oordeel’.

A. Mervillie

Nieuwcapelle, 1920.