Biekorf. Jaargang 25

[p. 287]

Vondsten te Knocke-ter-Zee

IN 't begin van dees jaar heeft men te Knocke, ten voordeele der inwoners en vreemdelingen van ‘de Zoute’ de waterleiding ingericht. Het spijzende water komt uit de duinen van het Magerschorre. Daar heeft men in eene mooie villa twee krachtige zelfwerkende pompen geplaatst die het uit de putten aantrekken en dan langs grootere en mindere pijpen naar de woonsten en gasthoven voortstuwen.

Om eene genoegzame hoeveelheid water bijeen te krijgen, werden dertig putten gegraven van zes tot zeven meters diepte, op eene breedte van omtrent een meter. In den grond der putten is een doorzijgend toestel ingemetst dat het water zuivert vooraleer het hooger opklimt.

Toen de werklieden den zesden put graafden, stootte de boor op eene sloep of boot die, naar 't zeggen der boorders, overkant ligt. Zoodra werd het getuig, dat niet kwalijk gelijkt aan een wijden holden spijkeboor, opgewonden. Het was opgevuld met stukken hout die van 't verdoken schip afgemalen waren; ze werden met zorge vergaard en weigerlijk weggeleid. Onder die stukken komen er voor die bewrocht zijn en afgerond, doch 't is moeilijk, bij 't onderzoeken van die overblijfselen, om bepalen welken vorm de sloep of boot heeft; ook ontdekten we onder die stukken den doopakt niet. De vondste zal wel tot eene hooge elde opklimmen, gezien de plaatse waar ze berustende is. Ze ligt op eene diepte van zeven meters, wat leeger dan het huidige strand, op twintig minuten van de zee, zeven minuten van de kerke van Knocke, honderd vijftig meters van Grave Jansdijk, ten noordzijde van dien.

Dus, ten tijde dat de sloep daar aanlandde, had de zeearm, het Zwijn, in 't ingaan der 5^e eeuw ontstaan, nog zijne volle breedte en Knocke, het visschersdorp, in 1252 nog herdacht, lag op zijne boorden.

Bij 't aandachtig bezien van de stukken der Knocksche sloep, we dachten aan den boot dien de graver van Brugge-

[p. 288]

Zeehaven, in Oogstmaand 1899, opdolf, wiens overblijfselen in de voorhistorische-oudheidskamer van Gruuthuuse, te Brugge, bewaard liggen: 't is in beide het zelfde zwart als tot kool bedegen en afgesleten eikenhout. De boot van Brugge, naar 't oordeel van bevoegde oudheidskundigen is een friesche of saksische relikwie uit de 5^e of 6^e eeuw.

Mogen we met de vondste van Knocke tot dit verafgewijderd tijdstip opklimmen? Deze onze losse aanteekeningen bewijzen, dunkt ons, welk een belang de Knocksche boot aanbiedt. Moge hij weldra uit zijne verdokene rustplaats opstijgen!... Een loopgracht, door balken en planken opgeschoord, naar het zandhilleken graven waaronder hij verborgen is en 't belangwekkend stuk zal bloot liggen. Wanneer wordt dat gering werk uitgevoerd, min lastig als het doorgraven van een tumulus?

Er was sprake van dees jaar, in 't lieve Knocke, een toogkamer in te richten, waar voorwerpen en dieren onzer zeekust, tusschen Duinbergen en Holland zich uitstrekkende, zouden verzameld worden. Onze boot ware wel een merkweerdig voorwerp, het merkweerdigste wellicht, om in die aantrekkelijke toogzaal uit te stallen.

_* * _*

Bij eene boring in de duinen van Knocke, op 200 meters afstand van den zeedijk, ontdekte men, in October 1912, eene warme bron, op eene diepte van 402 meters. Het water, hoewel niet overvloedig, houdt niet op van naar boven te klimmen. Nu, binst het tegenwoordig badgetijde wordt het den liefhebbers aangeboden. Luidens de opgaven der scheikundige ontleding van 't water bezit het eene warmte van 18 graden en zou het onder de voorname aan te prijzen ziekendranken mogen gerekend worden.

Men leze over de ontdekking der bron in het geschiedkundig werk: ‘Knocke-sur-mer. Histoire et Souvenirs’ een boeiend en omstandig opstel: Le sous-sol de Knocke, bl. 165-171.

J.O.