Biekorf. Jaargang 23

[p. 319]

Mengelmaren

Juul Filliaert (Noorderwacht): Van stille Gedachten (verzen). J. De Meester, Rousselare.

Dit boekje dat voor twee, drie maanden verscheen, werd tot hiertoe enkel... verzwegen. Is het te wijten aan onverschilligheid nopens eerstelingen of aan de loomheid der verlofdagen? Hoe het ook weze, die onrechtveerdigheid eischt herstelling en die dichtbundel verdient besproken te worden.

Juul Filliaert is een kind van 't Noorden, geboren te Nieupoort tusschen land en zee. En in zijn dichterwezen hebben die twee: land en zee, zijn bijzonder geaardheid gevormd. In hem leeft een ruwe droomerige zeebonk; in hem woont een eenvoudige maar scherpziende landsman. Hij kent zijn land en bemint zijn zee. En omdat hij zijn taal machtig is, en omdat zijn verbeelding krachtig en nieuw is, kan hij fijn etsen, breed malen, en zijn gevoelens kunstig bekleeden. Vinnig ziet hij de zwaluw haar op 't water neerzetten,

met een schielijk openspletten

van haar scherpen sprietelsteert...

en de kopwulgen... een reke

ingesteken

stokken met een knobbel op.

In den tintelenden morgenmist, beschouwt hij hoe:

de zon als een geslepen per el gletst.

Het zicht is echten de beeldspraak springlevend. Daarnevens breed borstelt hij de duinen die staan,

onwrikbaar grootsch, hun bleeke lijn

te blinken en te blekken in de gure lucht van 't noorden.

Ze schijnen als de wacht van de zee: de verleidelijke zee waarop

zoo heimlijk zacht de mane lacht in donker blauwen hemel;

die verraderlijke zee, waarover de booten, 't wild onweder vluchtend,

............... rotsen.

Uit alle streken dagen ze op! ze schudden, hotsen

en vliegen op de woeste baren... voort!

Wat het meest treft in die gedichten is oorspronkelijkheid. Juul Filliaert heeft Streuvels gelezen en De Clerck en Eeckels en Gezelle, maar blijft zich zelf. Hij staart de natuur aan met eigene oogen, en spreekt in diepgevoelde verzen, zooals ‘Lijdensweg’ en andere meer, zijn eigen biddende of weenende ziel uit. Vast vindt men hier en daar nog een wrong in de taal (misvormd woord, verkeerde spelling, of ruwe omzetting), een stoot in de maat of een breuk aan lijn en smaak, maar over 't algemeen vloeit de zegging weelderig van woord en wending en rijk aan ongekunstelde harmonie.

Wij staan hier voor een jonge opborrelende dichternatuur. Voor ware Vlamingen geldt het als een plicht hun opkomende dichters, zieners van de vlaamsche schoonheid en kunstenaars van het vlaamsche woord, te kennen en te ondersteunen.

A.D.M.

[p. 320]

t' Kerkhof

EENIG is t' kerkhof, en eenig de graven,
Treurig de wilge die 't kruisse behangt,
Schrikbaar de sperre, als by 't krassen der raven,
's Avonds, zy winden en storreme vangt.

Vreeslyk als t' nacht is, en dat toen de mane
Schaduwe langs boomen en bloemekens voert,
Als er de dauw rolt in blinkenden traue,
Of er het koeltje de gerzekens roert.

Maer als op 't kerkhof, waer de aerde gewyd is,
Een van onze ouders, een zuster of man
Rust, en al ware 't een broeder, die blyde is
Dat hy gestorven, niet sterven meer kan....

Als op zyn graf er een kruiske mag blinken,
Teeken van zvne zoo christene dood,
Als er een rooze den dauwdrop mag drinken
Dauw dien de morgen met liefde op haer goot,

Dauw lyk de gratie die God binst zyn leven,
Late misschien in het herte hem zond,
Maer niet te late om hem 't welzyn te geven
Dat hy op de aerde met zoeken nooit vond,

O dan is 't kerkhof geen schrik voor ons herte,
Vrees noch benauwdheid en jaegt 't er ons af;
Leekt in ons ziele er een druppelke smerte
Laet er ons bidden op 't troostvolle graf.

Assebroeke O.L.V. Hulp der Christenen 1861.

K.E. Legein

LANGS den steenweg, die loopt van de kerk van Avelghem naar den spoorweg, staat de herberg Café belge en daarnevens wierd er in 1910 een huis gebouwd. Hij de delvingen die alsdan geschiedden, ontdekte men de overblijfselen van frankische grafsteden: stukken van twee frankische vaten, twee geschilderde amberperelen en een stuk van een zweerd. Verdere opsporingen in de nabijheid, leverden niets op.

Zie B^on de Loë: Rapport général sur les recherches et les fouilles, pendant l'exercice 1911, in Ann. de la Soc. d' Archéol. de Bruxelles, Tome XXVI, 1912, bl. 162.

J. Cl.