Biekorf. Jaargang 23

[p. 161]

[Nummer 11]

Het geraamte van Ipswich

ONLANGS leden werd er in Engeland, tot Ipswich (Suffolk) een oud menschengeraamte ontdekt.

Daarover wielden er hier en daar geruchten in omloop gebracht en bij 't lezen der dagbladen kon men vaststellen dat vele menschen dienaangaande verkeerde begrippen voeden en verspreiden.

Hoe moeten wij ons die zaak voorstellen?

Om alles goed te begrijpen zijn er eenige voorloopige inlichtingen van doen nopens de Vorming van de aardkorst en nopens de oortijdsche tijdvakken.

_**^*

De korst der aarde is samengesteld als volgt:

Van onder ontwaart men de lagen, gevormd in het eerste aardkorstelijk tijdvak, in 't fransch époque primaire geheeten. Daaraan behooren de rotsen en de koollagen.

Daarboven komen de lagen van het tweede aardkorstelijk tijdvak. 't Zijn meest kalklagen.

[p. 162]

Daarna kent men het derde aardkorstelijk tijdvak: daarin treft men zandlagen aan van verschillenden aard.

Het vierde aardkorstelijk tijdvak heet in 't fransch l'époque quaternaire. Hier heeft men meest lagen van leem en steenovenaarde.

Elke laag van de aardkorst bevat kenschetsende fossielen of versteende dieren en gewassen.

Europa wierd meer dan eens met ijsvelden overdekt, voortkomend van de Alpen of van het Noorden. Dat ijs vervoerde rotsbonken, drijfsteenen genoemd. Alzoo vonden wij in den kouter te Caster, in de leemlagen van het vierde aardkorstelijk tijdvak, eenen drijfsteen, waarin men nog de strepen kan gadeslaan door de ijslagen erin gebeten.

Men kent vier Alpische ijsbewegingen begonnen in het derde en een einde nemend in het vierde aardkorstelijk tijdvak.

_**_*

De tegenwoordigheid van den mensch is in Europa waarneembaar in het vierde aardkorstelijk tijdvak.

De eerste menschen, die in het vierde aardkorstelijk tijdvak geleefd hebben, worden oudsteentijdsche menschen genoemd.

De oude steentijd wordt in drie tijdvakken verdeeld.

Men kent het tijdvak van het vloedpeerd (Hippopotamus major). Het wordt ook het tijdvak van Chelles genoemd.

De mensch bezigde als wapen en werktuig eene soort van keisteenen vuistklomp. Dit was een warm tijdvak en het heeft de laatste ijsbeweging voorafgegaan.

Daarop volgt het tweede tijdvak van den reusolifant, (Elephas primigenius), ook tijdvak van Moustier genoemd. Alsdan bestond de laatste ijsbeweging en de menschen woonden in spelonken, ook in Belgenland, namelijk op de boorden der Mehaigue. De menschen bezigden alsdan wapens en werktuigen in keisteen, bestaande in een halfrond schreepmes en eene driehoekige spits. Dat getuig wierd maar langs eenen kant gekapt.

Het derde tijdvak heet het tijdvak van het rendier.

[p. 163]

(Rangifer tarandus). Dit tijdvak is in drie tijdperken onderverdeeld, namelijk dit van Aurignac, dit van Solutre en dit van de Madeleine. Zij worden ook in Belgenland waargenomen namelijk in de grot van Spy en in de vermaarde spelonken van de Lesse, vroeger door wijlen Dupont opgespoord. In dit tijdvak bezigde de mensch gekenmerkte wapens, werktuigen en sieraden van keisteen en been, van elpenbeen en rendierhoren. Hij beitelde allerhande versierselen uit elpenbeen en rendierhoren en hij versierde de wanden zijner spelonken met beeltenissen van allerlei uitgestorven diersoorten.

Het rendiertijdvak verliep na de laatste ijsbeweging.

_**_*

In Duitschland vond men in eene onbepaalde laag den schedel van Neanderthal, thans in 't muzeum van Bonn bewaard.

Deze schedel draagt de volgende kenteekens:

Het voorhoofd is laag en achteruithellend; het achterhoofd steekt uit; de wenkbrauwbogen zijn ook zeer uitspringend; de bovenste kinnebak komt vooruit en de onderste is van geen vooruitkomend kinbeentje voorzien.

Men kent verschillende schedels die tot het tijdvak van Moustier bebooren, die in de laatste jaren ontdekt wierden en die allen de kenmerken van den schedel van Neanderthal vertoonen.

't Zijn de schedels van de volgende menschen: deze van La Chapelle-aux-Saints (Corrèze); de Homo monsteriensis Hauseri (Dordogne); de menschen van de spelonk van Spy; de menschen van Krapina in Croatië.

En het geraamte van Ipswich?

De Times van 1 Februari kondigde aan dat men onder de leemlagen, voortkomend van de laatste ijsbeweging een geraamte ontdekt had dat dus ouder was dan al de bekende schedels van het geslacht van Neanderthal en dat nochtans al de kenteekens vertoonde van de hedendaagsche menschen.

[p. 164]

Daarop begonnen sommigen de bovenvermelde ontdekkingen van de wetenschap te loochenen en te bespotten en de Neanderthalschedels als de schedels van een homo bestialis te bestempelen.

Men neme wel de volgende stellingen in acht:

De Neanderthalschedels bestaan en behooren op onwederlegbare wijze tot de lagen van het mammouthtijdvak in dewelke zij gevonden wierden. Katholieke geleerden aanveerden dit zoowel als de ongeloovigen.

Daar bestaat een afgrond tusschen deze schedels en de schedels van 't is gelijk welken aap.

De schedels van hetzelfde maaksel bestaan nog bij de wilde stammen van Australië.

Het is niet te verwonderen dat na den val van Adam, de schedels van de oormenschen met een vervallen voorkomen te voorschijn komen.

De wetenschap heeft nog geene uitspraak gedaan over het geraamte van Ipswich; het is bijna zeker dat het zoo oud niet is als men beweert en men zegt ook niets van het oudheidkundig midden in hetwelk het gevonden wierd.

J. Claerhout.